511 likes | 821 Views
Zauri pozoituak Hozkadek eta Ziztadek eragindako zauriak (II. Atala). E.Eizagirre irakaslea 2009-2010 ikasturtea. Animaliek eragindako zauri pozoituak. 1-. Ofidio ak 2-. Artr o pod oak 3-. Itxasoko animaliak 4-. Ugaztunak. ARTROPODOAK. ARTROPODOAK. Artr o pod oak - Ar aknidoak.
E N D
Zauri pozoituakHozkadek eta Ziztadek eragindako zauriak (II. Atala) E.Eizagirre irakaslea 2009-2010 ikasturtea
Animaliek eragindako zauri pozoituak • 1-. Ofidioak • 2-. Artropodoak • 3-. Itxasoko animaliak • 4-. Ugaztunak
ARTROPODOAK • Artropodoak • -Araknidoak. • -eskorpioiak • -armiarmak • -Himenopteroak. • -Beste batzuk.
Eskorpioiak - Basamortuan, toki lehor eta berotsuetan,... - >600 espezie. Gure inguruan: Bothus Occitanus Euscorpius Italicus Andaluzia, Extremadura eta Lebanten. Pozoidura ez oso larria.
Eskorpioiak Alakranak
Anatomia: -burua (cefalotorax), -bi matxarda (pedipalpo),-5 anulu (metasoma), -pozoi-guruina eta eztena (telson) Eskorpioiak Alakranak Pedipalpo (Pinza) Telson Cefalotórax Segmento caudal
Eskorpioiak POZOIAREN EZAUGARRIAK -Efektu lokala. -Eragin neurotoxikoa. -Efektu simpatikomimetikoa. -Eragin kardiotoxikoa. -Erreakzio anafilaktikoa.
Eskorpioiak KLINIKA • SINTOMA LOKALAK • Min handia eta iraunkorra gorputz-adar osoan. • Sarritan ez da aurkitzen eztenkada puntua. • - Edema, eritema, eta hipertermia.
Eskorpioiak KLINIKA • SINTOMA OROKORRAK • Ume eta helduetan. • Parestesiak, kontrakturak, itsualdia, gorakoak, izerdia, urduritasuna, takikardia, hipotentsioa, bihotz-erritmoaren asaldurak... • Oso larria denean: goranzko paralisi motorea (arnas-gelditzea)
Eskorpioiak TRATAMENDUA • - Garbitu zauria. • - Inmobilizazioa eta atsedena. • Analgesia. • Antihistaminikoak. • Profilaxi antitetanikoa. • - Adrenalina. • Glukonato kaltzioa. • Tratatu agertzen diren konplikazioak eta behatu.
ARMIARMAK Alargun beltza Lactrodectus Mactans Tarantula Etxeko armiarma arrunta Laxosceles reclusa
ARMIARMAK KLINIKA • - Min handia, eritema urtikariformea, eta edema. • Sarritan eskara nekrotikoa • - Gongoilu erregionalen hantura. • Buruko mina, okadak eta gorakoak, sabeleko mina, muskulu-espasmoak,... • - Hipertentsioa, takikardia,... • - Kasu larrietan: urduritasuna, izerdia, konbultsioak, miosia,...
ARMIARMAK TRATAMENDUA • Desinfekzio lokala. • -Analgesia. • -Antihistaminikoak. • -Kortikoideak. • -Profilaxi antitetanikoa. • Lactrodectus Mactans-en pozoiduran: • Aurkako serum espezifikoa
Afanipteroak Arkakusoak
Ixodoideo Kaparra / akaina
Tick Removal Kaparra / akaina
Himenopteroak Erlea Liztorrak Erlastarra
Dipteroak Eltxoak
ITSASOKO ANIMALIAK • Motak: • -Zelenteratuak : Medusak, anemonak,... • -Ekinodermoak: Itxas trikuak. • -Ornodunak: Itsas kabrak, saburdinak,...
MEDUSAK / MARMOKAK eta ANEMONAK
MEDUSAK / MARMOKAK eta ANEMONAK Nematozistoek dute pozoia
Klinika: -Azaleko erreakzio urtikatiformea. -Geroago: papula eta babak. -Kasu larrietan: anafilaxia. -Gutxitan agertzen da neurotoxizitatea. MEDUSAK / MARMOKAK eta ANEMONAK
MEDUSAK / MARMOKAK eta ANEMONAK Tratamendua: -Desinfekzio lokala edo itsasoko urarekin garbitu. -Analgesia. -Izotza. -Antihistaminikoak eta glukonato kaltzioa. -Kasu larrietan: kortikoideak, adrenalina,...
Ugaztunek eragindako hozkadak (haginkadak) * Errabia (amorreria) transmititu dezaketen animalien hozkadak: 1. Basatiak: Otsoak, azeriak,... 2. Karraskariak: Arratoiak, saguak, saguzarrak... 3. Etxabereak: Txakurrak, katuak,... *Gizakien hozkadak.
Haginkadak KONPLIKAZIOAK / KLINIKA 1.- Infekzio lokala (polimikrobianoa). 2.- Artritis septikoa, osteomilitisa, sinobitisa,... 3.- Septizemia.
Haginkadak TRATAMENDU OROKORRA 1.- Zauriaren garbiketa eta desinfekzioa 2.- Miatu zauria eta ehun kaltetuak 3.- Desbridatu. 4.- Analgesia.
Haginkadak TRATAMENDU OROKORRA 5.- Ezjosi!!! Salbuespenak: -aurpegikoak. -nerbioak, tendoiak eta odol-hodiak. 6.- Profilaxi antitetanikoa. 7.- Profilaxi antibiotikoa.
Hozkadak Errabia (Amorreria) • Osasun publikoko arazoa. EAE-n 1975tik aurrera ez da detektatu errabiaren kasurik • Etiologia birikoa duen zoonosia da. • Errabiaren birusa, Rhabdoviridaefamiliakoa. Aurreikusi dezakegun gaixotasun hilkorra da.
Hozkadak Errabia (Amorreria) • Nola? • -Hozkadaren bidez animali kutsatuen listuak transmititzen du birusa, bai beste animaliei, bai gizakiei. • -Animalia amorratu baten • haginkada edo atzaparkadaren • ondoren infekzioa hasten da.
Hozkadak Errabia (Amorreria) • Patogenia: • Birusa inokulazio puntuan ugaltzen da • Birus neurotropikoa da eta nerbio periferikoetara ailegatzen da. • SNZ - enzefalitis akutua - hilkorra da. • Ez dago tratamendurik!!!
Hozkadak Errabia (Amorreria) • 1.Inkubazio fasea. (5 egun – hilabete batzuk) • Sintomarik gabe. -2.Fase prodromikoa.(10-20 egun) -Mina inokulazio puntuan. -Sukarra, botagurak, zefalea, anorexia,...gose galera • -3.Fase neurologikoa(2-7 egun) • -Hidrofobia, espasmo laringeoa, s.konfutsionala, • koordinazio falta, paralisisa, delirioa, aluzinazioak,... • 4.Koma fasea eta heriotza(0-14 egun) • Koma, hipotentsioa, hipobentilazioa, bigarren mailako infekzioak, bihotz-gelditzea.
Hozkadak Errabia (Amorreria) • DIAGNOSTIKOA • 1. Histopatologikoa: Negri gorputzak zerebeloan.
Hozkadak Errabia (Amorreria) • DIAGNOSTIKOA • 2. Birus-antigenoaren detekzioa inmunofluores- zentziazuzena-ri esker • (dFA = direct Fluorescent Antibody Test) • 3. Inmunohistokimikoa. • 4. Mikroskopio elektronikoa. • 5. Serologia,...
Hozkadak Errabiaren aurkako profilaxia Esposizio-aurreko profilaxia: -Nork? Arrisku handiko pertsonetan: albaitariak, arriskuko animaliekin lan egiten dutenak eta laboretegi batzuetako langileak. -Amorreriaren aurkako txertoaren 3 dosi (0, 7, eta 21 edo 28. egunean)
Hozkadak Errabiaren aurkako profilaxia Esposizio-ondoko profilaxia: -Nork? Animali infektatu baten hozkada edo kutsadura (listua,mokoa) sufritzen duen pertsonetan. -Noiz? Ahal denik eta azkarren.
Hozkadak Errabiaren aurkako profilaxia *Etxabereak: -Txertatuak eta osasuntsuak: Behatu aberea 10 egunetan. Behaketa aldian amorreriaren seinuak agertuko balira amorreriaren aurkako profilaxia. -Ezezagunak: Inmunoglobulina + Txertaketa *Basatiak: Inmunoglobulina + Txertaketa
Hozkadak Errabiaren aurkako profilaxia Errabiaren Aurkako Giza Inmunoglobulina: Dosi bakarra: Tratamenduaren hasieran. Errabiaren Aurkako Txertoa Giza Zelula Diploidearena: 5 dosi jarri behar dira: 0, 3, 7, 14 eta 28. egunetan.