PAZARLAMA YÖNETİMİ: ÜNİTE 7

1. PAZARLAMA YÖNETİMİ: ÜNİTE 7 DAĞITIM KANALLARI VE LOJİSTİK

2. DAĞITIM KANALLARINA GENEL BAKIŞ

3. DAĞITIM KANALLARINA GENEL BAKIŞ • Dağıtımkanalı; ürünlerinpazarlanmasınayönelikolaraküreticidentüketiciyeürünakışındaroloynayanveişletmeiçiveişletmedışıörgütlerdenmeydanagelenbirsistemdir. • Genişanlamdapazarlama (dağıtım) kanalı, “fikir, ürünvehizmetlergibi, değerliolanşeylerindoğuş, çıkarımya da üretimnoktalarından son kullanımnoktalarınakadargötürülmesiyleuğraşanbirbiriylebağımlıbirdizikurumvekuruluşunoluşturduğuörgütselbirsistemdir.

4. DAĞITIM KANALLARINA GENEL BAKIŞ • Dağıtımkanalıyer, zaman, şekilvesahiplikuyumsuzluklarınıgiderir. • Aracısızdağıtımkanalları: • Aracılar olmadan üreticiden tüketiciye • Daha az maliyet- düşük fiyat • Uzun zaman alan, verimsiz, yoğun ve karmaşık • Dağıtım fonksiyonları işletmede • Çabuk bozulan ürünler, hizmetler, yerinde teslim ürünler (köprü, baraj vb.) • Aracılıdağıtımkanalları: • Pazarlama iletişimi • Dağıtım alanında uzmanlık

5. DAĞITIM KANALI İŞLEVLERİ

6. DAĞITIM KANALI TÜRLERİ • Tüketimürünlerineyönelikkanallar; • Üretici – Tüketici (doğrudan kanal-yol kenarında satılan sebze-meyve, hizmetler) • Üretici – Perakendeci – Tüketici (beyaz eşya- elektronik marketler) • Üretici – Toptancı - Perakendeci– Tüketici (meyve-sebze) • Üretici – Acente - Toptancı- Perakendeci – Tüketici (belli bölgelerde belli acenteler ile anlaşma) • Endüstriyelürünlereyönelikkanallar • Üretici – Endüstriyelalıcı (uçak gibi, az sayıda alıcı, hizmet) • Üretici- Endüstriyeldağıtıcı – Endüstriyelalıcı • Üretici – Acente - Endüstriyelalıcı • Üretici– Acente - Endüstriyeldağıtıcı – Endüstriyelalıcı • Çoklu Kanallar (aynı anda birçok farklı kanal biçimlerini kullanma)

7. KANAL YÖNETİMİYLE İLGİLİ TEMEL KONULAR • Uygundağıtımkanalıtasarımı • Kanalhedeflerinibelirleme (Kapsama, hizmet, görünürlük) • Yoğundağıtım: Kolaydaürünler • Seçimlikdağıtım: Beğenmeliürünler, dayanıklıtüketimmalları • Özeldağıtım: Özellikli ürünler, lükstüketimmalları • Hedefpazarınyapısıveihtiyaçları • Pazarbüyüklüğü: Büyüklükartarsakanaluzar • Pazaryoğunluğu: Yoğunlukartarsakanalkısalır • Satın alma miktarıvesıklığı: Sıkveaz satın alınanürünlerdekanaluzar • Ürününyapısı • Ürününbüyüklüğüveağırlığı: Fazlaysa Doğrudankanallar • Bozulabilirolması: Doğrudankanallar • Kanalseçimi • Aracılarınözellikleri (Bulunabilirlik, hizmettürlerivekalitesi) • Maliyetler (Sipariş, stok, depolama, taşıma, tutundurma, karmarjları, fırsatmaliyetleri)

8. KANAL YÖNETİMİYLE İLGİLİ TEMEL KONULAR • Dağıtımkanalınıdüzenleştirme (Kanalkoordinasyonu) • Bağımsız işletmeler arasında koordinasyon, işbirliği • Kanalçatışması: ikiya da dahafazlakanalüyesiarasındakisürtüşme • Liderlik ve iletişim • Uzlaşma • Kanallideri

9. DİKEY PAZARLAMA SİSTEMLERİ • Profesyonel olarak yönetilir ve tek bir pazarlama kanalı üyesi tarafından merkezden kontrol edilir. • Ortaklık: Firmanındağıtımkanalındakiüyeleri satın almasıya da bünyesinekatması • İleriyedoğrubütünleşikdikeypazarlamasistemleri: Üreticinin Perakendeciya da toptancıyı satın alması • Geriyedoğrubütünleşikdikeypazarlamasistemleri: Ürünsağlayanaracıları satın alması • Sözleşmeye dayalı: Sözleşmeylesağlanananlaşmalar • Toptancıdestekligönüllüzincirler: Toptancınınküçükperakendecilerileanlaşması • Perakendecidesteklikooperatifler: Perakendecilerinbirarayagelip anlaşması • Franchise sistemler:

10. PAZARLAMA LOJİSTİĞİ Pazarlamalojistiği (ya da fizikseldağıtım) müşteribeklentilerinikarşılayabilecekbirfaydayıyaratmaküzereüretimnoktalarındantüketimnoktalarınadekmalların, hizmetlerinvebunlarlailgilienformasyonunfizikselolarakakışınınplanlanması, yürütülmesivedenetiminikapsamaktadır. Kısacadoğruürünlerin, doğrumüşterileredoğruyervezamandaulaştırılmasıdır.

11. PAZARLAMA LOJİSTİĞİNİN YAPISI

12. PAZARLAMA LOJİSTİĞİNİN YAPISI Gelenyüklojistiği Gidenyüklojistiği Malzemeyönetimi Bu süreçtelojistikyöneticisiningörevleri; Talepkestirimi, bilgisistemleri, satın alma, üretimplanlama, siparişişleme, stoklama, depolamavetaşımaeylemlerininplanlanması.

13. LOJİSTİK KAPSAMINDA YER ALAN İŞLEVLER • Değersağlayanüçişlemikapsamaktadır; • Konum: Ürünlerin, müşteriaçısındandahadüşük değerliolduğu yerlerden, daha yüksekde¤erliolduğu yerleretaşınmasıvebusayedekonumdeğerininartırılmasıdır. Bu işlem, taşıma maliyetlerini de kapsamaktadır. • Zaman: Ürünlereihtiyaçoluncayakadarbunların depolanmasıvetümsüreçlerindahaverimli yapılmasıilegerçekleşmektedir. Bu işlem, envanterbulundurmamaliyetlerini de kapsamaktadır. • Yapı: Ürünlerinistenilenmiktarlardaveözelliklerdedüzenlenerek, bunlarasipariş değerieklenmesidir. • Temelfaaliyetler • Stokyönetimi • Depolama • Taşıma • Diğer; • Ambalajlama, müşterihizmetleri, siparişişleme, elleçleme, bilgiyönetimi, taleptahmini, satışsonrasıservisdesteği, fabrikavedepoyerseçimi, satın alma, gümrükleme, parçaatıkyönetimi

14. TAŞIMA • Hammadde, malzemevegereçlerintedarikkaynaklarındanüretimhatlarına; bitmişürünlerin de tüketimnoktalarınaaktarımı. • Araçlar; • Demiryolu • Havayolu • Karayolu • Su yolu • Boruhattı • Dikkatealınacakkonular; • Taşımanınmaliyeti • Taşımanınhızı • Taşımafonksiyonununuyumluluğu

15. STOK YÖNETİMİ • Stokişletmeninelindebulundurduğu, ileridekullanacağıya da pazarasunacağıfizikselya da parasaldeğerlerleölçülebilenürüngrubuya da gruplarıdır. • Stok; • Hammaddeler • Yarıbitmişürünler • Bitmişürünler • Çokstok; taşımasorunlarınaçözümancakçokmaliyet

16. STOK YÖNETİMİ • Hangiürünlerdenstokbulundurmakgerek? • ABC yöntemivesatışhacimlerininanalizi • Siparişler ne zamanvehangisıklıktaverilmeli? • Yenidensiparişvermenoktası • Siparişdönemi, siparişlerinverilmesiyleeldeedilmesiarasındageçenzaman • Verilensiparişlerinmiktarı ne kadarolmalı? • Ekonomiksiparişmiktarı; ürünüeldebulundurmailesiparişvermemaliyetiarasındakidengeyisağlayantutar

17. DEPOLAMA VE AMBALAJLAMA • Depolamavetaşımalojistiğin en temelfaaliyetleridir. • Nedenleri; • Mevsimliküretilenyılboyuncatüketilenürünlerinsaklanması • Yılboyuncaüretilenancakmevsimliktüketilenürünlerinsaklanması • Taşımaiçinuyguniklimkoşulları • Fiyatlarınyükselmesibeklentisi • Miktarindirimlerindenyararlanma • Siparişlerdekiolasıgecikmelerekarşıönlem alma • Taşımadaekonomikliğisağlama • Fazlaçeşitteürünbulundurma • Ürünolgunlaştırmavekaliteartışınıbekleme

18. DEPOLAMA VE AMBALAJLAMA • Deposahipliğiya da kiralamakararları • Malzemeelleçleme; her depoveonun malzemeyükleme-boşaltma-yerleştirmeolanakvekapasitesi • Ambalaj; • Tutundurmaamacı • Lojistikvemühendislikaçıdanürünükoruma • Maliyet en önemliunsur

19. MALZEME AKTARIMI Üretimdekullanılanmalzemelerin; üretimöncesinde, üretimaşamalarısırasındaveüretimsonrasındayerdeğiştirmeleriyleilgilihareketlerinemalzemeaktarımıdenir. Malzemelerinhareketleri, yüklenmesi, boşaltılması, istiflenmesi, depolanması vb. Gibifaaliyetlertoplamıdır.

20. MÜŞTERİ HİZMETLERİ VE SİPARİŞ İŞLEME • Lojistikleilgilimüşterihizmetlerigenelliklesiparişgirişiylebaşlayanvemüşteriyeürününteslimiylebiten –bazıdurumlardadonanım, bakım, onarımvediğerteknikdesteklerlesüren- dağıtımzincirifaaliyetlerinikapsamaktadır. • Müşterihizmetleri; • Satışöncesiunsurlar • Satışaşamasındakiunsurlar • Satışsonrasıunsurlar

21. MÜŞTERİ HİZMETLERİ VE SİPARİŞ İŞLEME • Lojistikiçindedahilolanmüşterihizmetalanları: • Siparişişlemesüresi; Siparişinkabulündenhazırlanmasınakadargeçensüre. • Siparişbirleştirmesüresi: Müşteriyegöndermekiçinyapılanhazırlıklariçingeçensüre • Teslimzamanı; Malinmüşteriyegeçişisırasındageçensüre • Stokgüvenilirliği: Tesisdışıstoklar, siparişkalanları, karşılanabilentaleplerinyüzdesi, ihmalvehataoranları • Siparişbüyüklüğünüsınırlama: Siparişbüyüklüğünü en azaindirmeveteslimedilebilirsiparişitekrarlayabilme • Kabul edilebilirbirleştirme: Birkaçyerleşimmerkezindentekbiryüklemeyle mal kalemlerinibirleştirebilmeyeteneği • Uyumluluk: Öncekiunsurların her birindeortayaçıkansapmalarınistatistikseldağılımıveortayaçıkansapmalarındüzeltilmesi

22. MÜŞTERİ HİZMETLERİ VE SİPARİŞ İŞLEME • Siparişsüreci; Siparişinverildiğisüreilesiparişinteslimedildiğisüreasındageçenzaman; • Siparişiletme: Müşterininsiparişisteğinigöndermesindensatıcınınbusiparişikabulünekadargeçemsüre • Siparişişleme: Siparişinkabulündenhazırlanmasınakadargeçenzaman • Siparişlerinteslimi: Siparişinbirtaşıyıcıilemüşterininkabulettiğiyeretesliminekadargeçenzaman.