Türkiye’de Eğitim ve Toplumsal Cinsiyet

1. Türkiye’de Eğitim ve Toplumsal Cinsiyet GİRİŞ

2. Eğitim, bireyin doğumundan başlayıp ölümüne kadar süren süreçtir. Eğitimin toplumda, bir yandan kültürün ve değerlerin aktarılmasında, öte yandan bilgi ve becerilerin öğretilmesinde oynadığı rolle, toplumsal cinsiyet eşitliği açısından önemi yadsınamaz. • Osmanlı Dönemi’nde tanzimattan önce kadınların ilkokula denk olan sıbyan mekteplerinde eğitim alabildiklerini görmekteyiz.

3. Tanzimat öncesinde orta ve yüksek öğrenim kurumları olan medreselerde sadece erkeklere eğitim verilmekteydi. • Tanzimat Dönemi’yle birlikte, ortaokula denk düşen kız rüşdiyeleri açılmıştır. İlk kız (İnas) Rüşdiyesi 6 Ocak 1859 tarihinde İstanbul’un Sultan Ahmet semtinde açılmıştır.

4. Osmanlı Dönemi Sultan AhmedRüşdiyesi Öğrencileri

5. Kız rüşdiyelerinde kadınların yöneticilik yaptıklarına dair ilk kayıt 1871/72 tarihine aittir. Bu tarihte Fatma Hanım’ın Beşiktaş İnas Rüştiye Mektebi’nin müdiresi olduğunu görmekteyiz. • 13 Mart 1880’de kızlar için liseye denk düşen idadiler açılmıştır.

6. Aksaray İnas( Kız) Rüşdiyesi

7. 1 Eylül 1869 tarihli Maarif-i Umumiye Nizamnamesinde İnas( Kız ) mekteplerine hoca yetiştirmek üzere Darulmuallimatların açılması öngörülmüştür.

8. 26Nisan1870’te açılan Darulmuallimatların, 1985 talimatı ile Maarrif Nezareti tarafından seçilip atanan bir müdür ve ona bağlı bir müdire tarafından idare edilmesi kararlaştırılmıştır. • Darulmuallimatlar 1924-25 yılında İstanbul Kız Muallim mektebi adını almışlardır.

9. Osmanlı İmparatorluğu’nda 1843 yılında ebe mektebinde ilk kez kadınlar mesleki eğitim görmüşlerdir. Daha önceleri kadınlar sağlıkla ilgili bilgileri çevrelerinden edinmekteydi. • Tanzimat Dönemi’nde kızlara eğitim ve sağlık alanında mesleki eğitim verilmeye başlanmıştır. 2. Abdulhamit Dönemi’nde bunlara ek olarak sanayi dallarında da eğitim imkanı sağlanmıştır. 2. Meşrutiyet hareketiyle kadınlar farklı alanlarda mesleki eğitim almışlardır.

10. Meşrutiyet Dönemi’nde ilk kez hastabakıcılık ve hemşirelik kursları gündeme geldiyse de bunların açılması 1925’i bulacaktı.Tıp, dişçilik ve eczacılık alanında ilk kadın mezunlar 1927 yılında verilse de, hanım doktorlara resmi görevler verilmediğinden serbest çalışmışlardır.

11. Türk kadını yüksek öğrenim imkânını ilk olarak Meşrutiyet döneminde elde etmiştir. Kızlara yönelik dersler ilk kez İstanbul Dârülfünûnu'nda 5 Şubat 1914 tarihinde başlamıştır. • 1918-19 yıllarında ilk kez üniversitelerde karma eğitim başlamıştır.