Funkcjonowanie Środowiskowych Domów Samopomocy

1. Funkcjonowanie Środowiskowych Domów Samopomocy • § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy wymienia dokumenty określające funkcjonowanie domów: 1) Statut domu; 2) Regulamin organizacyjny domu; 3) Program działalności domu i plany pracy domu na każdy rok.

2. STATUT Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o finansach publicznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 157, poz. 1240 ze zm.) Jednostkami budżetowymi są jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych nieposiadające osobowości prawnej, które pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na rachunek odpowiednio dochodów budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego (przepisy ustawy stosuje się do innych podmiotów w zakresie, w jakim wykorzystują środki publiczne lub dysponują tymi środkami art. 4 ww. ustawy).

3. STATUT Jednostka budżetowa działa na podstawie statutu (art. 11 ust. 2 ustawy o finansach publicznych) określającego w szczególności: • nazwę, • siedzibę, • przedmiot działalności, Ponadto statut winien zawierać: • podstawy prawne, • statutową liczbę uczestników (w tym, wymienić ilość miejsc całodobowego pobytu),

4. STATUT • typ domu, • cele i zadania domu, • organizację wewnętrzną (strukturę jednostki – ogólnie), • źródła finansowania (majątek jednostki, zakres uprawnień rozporządzania majątkiem), • nadzór i kontrola, • odesłanie do regulaminu organizacyjnego.

5. Regulamin organizacyjny • zasady kierowania jednostką, • strukturę organizacyjną jednostki (organizację wewnętrzną i podział zadań), • typ domu, • całokształt funkcjonowania domu, (zarządzanie, administrowanie, nadzór wewnętrzny, kontrola), • prawa i obowiązki uczestników, • prawa i obowiązki pracowników (odesłanie do kodeksu pracy, regulaminu pracy, zakresu obowiązków), • planowanie pracy, • postanowienia końcowe (tryb wprowadzania zmian, odesłanie do innych dokumentów).

6. Program działalności Domu: 1. Cel ogólny funkcjonowania Domu z uzasadnieniem konkretną sytuacją na obszarze działania Domu (rodzaj wyciągu ze strategii rozwiązywania problemów społecznych oraz opis struktury uczestników pod względem rodzaju stwierdzonych zaburzeń, ogólna ocena sytuacji społecznej i materialnej uczestników, relacje ze środowiskiem lokalnym, itp.).

7. 2. Cele szczegółowe działania Domu: • kształtowanie umiejętności społecznych i umiejętności z zakresu samoobsługi (w tym usprawnianie wykonywania podstawowych czynności dnia codziennego i funkcjonowania w życiu społecznym); • wsparcie w zakresie poradnictwa psychologicznego i pomocy w dostępie do świadczeń zdrowotnych; • integrowanie uczestników z ich środowiskiem lokalnym (w tym rodzinnym, sąsiedzkim, z innymi osobami w czasie zakupów, w środkach komunikacji miejskiej, w urzędach, w instytucjach kultury).

8. 3. Formy działalności prowadzonej przez Dom Formy działalności prowadzonej przez dom dla osiągnięcia wyznaczonych celów (treningi i inne formy zajęć wspierająco - aktywizujących, miejsca całodobowe pobytu okresowego oraz formy i zasady współpracy z jednostkami ochrony zdrowia i innymi podmiotami, w tym w szczególności z rodzinami i innymi osobami z otoczenia uczestników) oraz uzasadnienie wyboru poszczególnych form działalności w odniesieniu do poszczególnych uczestników lub ich grup.

9. 4. Metody, sposoby i kryteria (ilościowe i jakościowe) oceny efektów działalności Domu, w tym - postępów uczestników. 5. Możliwości realizacyjne poszczególnych form działania, ze wskazaniem posiadanych zasobów (ludzkich, materialnych i organizacyjnych).

10. Program działalności Domu: Program działalności sporządzany jest dla każdego typu odrębnie i jest dokumentem o charakterze stałym. Jego zapisy powinny być konkretne, ale na tyle ogólne, żeby mieściły się w nich różnorodne formy i rodzaje prowadzonej działalności. Szczegółowe propozycje i formy działalności winny być opisane w rocznym planie pracy domu.

11. PLAN PRACY • Określenie celów zajęć (szczegółowe z programu działalności) • Planowane cele, treści i formy pracy z uczestnikami w obszarach (np. samoobsługi, kształtowania umiejętności społecznych, kształtowania zachowań prozdrowotnych, wsparcia w zakresie poradnictwa psychologicznego i pomocy w dostępie do świadczeń zdrowotnych) z uwzględnieniem wszystkich form i rodzajów usług, o których mówi § 14 rozporządzenia, • Kto będzie realizował zadania domu i sposób realizacji,

12. PLAN PRACY • Termin realizacji, • Osoby odpowiedzialne, • Szkolenie kadry, • Spotkania zespołu wspierająco-aktywizującego, • Organizacja imprez (zgodnie z harmonogramem), • Współpraca ŚDS z innymi instytucjami, • Zaplanowanie planu pracy na następny rok,

13. PLAN PRACY • Sporządzanie sprawozdania za rok poprzedni, • Zmiany planowane w ŚDS (zatrudnienie kadry, planowana rozbudowa, zwiększenie liczby uczestników, utworzenie miejsc całodobowego pobytu, itp.) - o ile są planowane.

14. NIEPRAWIDŁOWOŚCI I UCHYBIENIA STWIERDZONE W TOKU KONTROLI 1. brak wymaganych kwalifikacji zawodowych kadry ŚDS. Zatrudnianie na stanowisku kierownika jednostki osób niespełniających wymogów kwalifikacyjnych, 2. brak półrocznego stażu pracy z osobami z zaburzeniami psychicznymi, 3. brak szkolenia pracowników, co najmniej raz na 6 miesięcy, zgodnie z wymogiem § 23 rozporządzenia w sprawie ŚDS, 4. uczęszczanie na zajęcia do ŚDS przed dniem wydania decyzji kierującej (organy kierujące wydają decyzje po upływie dnia początkującego okres skierowania),

15. NIEPRAWIDŁOWOŚCI I UCHYBIENIA STWIERDZONE W TOKU KONTROLI 5. brak opieki w trakcie dowozu uczestników na zajęcia lub ich odwozu (kierowca/opiekun nie może jednocześnie kierować i pełnić roli opiekuna), 6. decyzje dot. zwolnienia uczestników z odpłatności za usługi świadczone w ŚDS nie zawierały przesłanek art. 64 ustawy o pomocy społecznej (dot. OPS i PCPR), 7. nieprzestrzeganie zasady, że osoby prowadzące zajęcia z uczestnikami są włączone do zespołu wspierająco-aktywizującego i nie prowadzą dzienników zajęć,

16. NIEPRAWIDŁOWOŚCI I UCHYBIENIA STWIERDZONE W TOKU KONTROLI 8. sposób prowadzenia dziennika był niezgodny z wymogiem § 24 ust. 3 pkt 2 rozporządzenia w sprawie ŚDS (w dziennikach dokumentujących pracę pracowników zespołu nie zapisywano informacji dot. sposobu realizacji zajęć i aktywności uczestników ważnych z punktu widzenia przebiegu indywidualnego planów postępowania wspierająco- aktywizującego; brak imion i nazwisk uczestników; nieuwzględnienie przedziału czasowego planu zajęć),

17. NIEPRAWIDŁOWOŚCI I UCHYBIENIA STWIERDZONE W TOKU KONTROLI 9. uczestnicy ŚDS biorący udział w przygotowywaniu gorących posiłków dla społeczności domu, w ramach treningu kulinarnego, nie mieli ujętych tych zajęć w indywidualnym planie postępowania wspierająco-aktywizującego, 10. funkcjonowanie ŚDS w strukturze innej jednostki, 11. brak kompletnego wyposażenia w sprzęty wymagane na podstawie § 18 pkt 6 lit. a rozporządzenia,

18. NIEPRAWIDŁOWOŚCI I UCHYBIENIA STWIERDZONE W TOKU KONTROLI 12. brak przeszkolenia wymaganego § 11 ust. 2 rozporządzenia w sprawie ŚDS, w zakresie: umiejętności kształtowania motywacji do akceptowanych przez otoczenie zachowań; kształtowania nawyków celowej aktywności; prowadzenia treningu zachowań społecznych, 13. finansowanie gorącego posiłku ze środków przeznaczonych na funkcjonowanie ŚDS, 14. brak zatwierdzenia dokumentów organizacyjnych przez jednostkę prowadzącą lub zlecającą prowadzenie domu,

19. NIEPRAWIDŁOWOŚCI I UCHYBIENIA STWIERDZONE W TOKU KONTROLI 15. brak wskaźnika zatrudnienia pracowników zespołu wspierająco-aktywizującego w ŚDS, 16. przekroczenie liczby miejsc w Domu, o której mówi § 5 rozporządzenia ( 60 uczestników), 17. nieprawidłowości w zakresie prowadzenia dokumentacji zbiorczej, w tym: w zakresie prowadzenia ewidencji obecności uczestników; braku okresu i przyczyn dłuższej niż dwutygodniowej nieobecności uczestnika,

20. NIEPRAWIDŁOWOŚCI I UCHYBIENIA STWIERDZONE W TOKU KONTROLI 18. niespełnienie standardu w zakresie usług bytowych (w zakresie powierzchni użytkowej na 1 uczestnika, brak posiadania pokoju do indywidualnego poradnictwa; sali ogólnej spotkań; ilości toalet; bariery architektoniczne wewnątrz i na zewnątrz budynku np. progi przy wejściu do pracowni, brak windy, łazienki niedostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych, brak podjazdu), 19. w meldunkach miesięcznych wykazywanie uczestników jako obecnych w ŚDS do 10 dni, mimo, że uczestnicy w ogóle nie uczęszczali na zajęcia,

21. NIEPRAWIDŁOWOŚCI I UCHYBIENIA STWIERDZONE W TOKU KONTROLI 20. w opinii zespołu wspierająco-aktywizującego okres realizacji indywidualnego planu był krótszy od okresu wskazanego w indywidualnym planie postępowania wspierająco-aktywizującego. 21. nieaktualne zapisy w statucie jednostki, w związku z wejściem w życie przepisów rozporządzenia (przytaczanie rozporządzenia MZiOP w sprawie psychiatrycznych świadczeń zdrowotnych w dps i śds), 22. brak uzgodnień z opiekunami prawnymi w sprawie realizacji indywidualnych planów postępowania wspierająco-aktywizujących,

22. NIEPRAWIDŁOWOŚCI I UCHYBIENIA STWIERDZONE W TOKU KONTROLI 23. brak potwierdzania własnoręcznym podpisem (w protokole lub na liście obecności) udziału pracownika w posiedzeniu zespołu, 24. brak uzgodnień z uczestnikami lub ich opiekunami zamknięcie domu w czasie ferii letnich lub zimowych (§ 6 ust. 3 rozporządzenia), 25. w zakresach obowiązków pracowników ŚDS brak zapisów dot. świadczenia usług i prowadzenia treningów umiejętności społecznych,

23. NIEPRAWIDŁOWOŚCI I UCHYBIENIA STWIERDZONE W TOKU KONTROLI 26. kompletowanie dokumentacji ,w tym przeprowadzanie wywiadów środowiskowych dot. skierowania uczestnika do ŚDS, przez pracownika socjalnego ŚDS ( §7 rozporządzenia w sprawie ŚDS),