ZASADA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU W NSRO 2007-2013 I SRK 2007-2015

1. ZASADA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU W NSRO 2007-2013 I SRK 2007-2015 SYSTEMINSTYTUCJONALNO-KOORDYNACYJNY Warszawa, 4 lipca 2007 r.

2. Istota polityki rozwoju skala lokalna skala regionalna skala ogólnopolska Art. 2 Ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju z dnia 6 grudnia 2006 r. Zespół wzajemniepowiązanychdziałań trwałego i zrównoważonego rozwoju kraju spójności społeczno-gospodarczej i terytorialnej podejmowanych i realizowanych w celu zapewnienia:

3. Cel główny Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015 Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013 Podniesienie poziomu i jakości życia mieszkańców Polski: poszczególnych obywateli i rodzin Tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki opartej na wiedzy i przedsiębiorczości, zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej Jakość życia – życie w czystym, zdrowym i sprzyjającym środowisku przyrodniczym Tworzenie warunków dla trwałego rozwoju, respektującego uwarunkowania środowiskowe (zwiększona uwaga na problemy wynikające ze zmian klimatycznych) Powyższy cel może być osiągnięty tylko w warunkach realizacji zasady zrównoważonego rozwoju…

4. Wyzwania środowiskowe - NSRO Wyzwania: • zapewnienie właściwej jakości środowiska naturalnego jako jeden z warunków lokalizacji nowych inwestycji • osiągnięcie norm środowiskowych wymaganych przez UE (jakość wody, powietrza, utylizacja odpadów) • zachowanie obszarów o wysokich wartościach krajobrazowych i przyrodniczych • minimalizowanie negatywnego wpływu inwestycji transportowych, klęsk naturalnych i awarii technologicznych Wysoka jakość środowiska naturalnego elementem wizji rozwoju kraju

5. Wizja rozwoju kraju SRK Polska będzie realizować politykę zrównoważonego rozwoju przez integrowanie działań w sferze gospodarczej, społecznej i środowiskowej Polska powinna być krajem uporządkowanym przestrzennie, udostępniającym i chroniącym zasoby środowiska naturalnego… Państwo musi (…) przeciwdziałać zagrożeniom i katastrofom naturalnym, technologicznym i innym

6. Wizja NSRO Poprawa infrastruktury transportowej i infrastruktury środowiska Poprawa stopnia wdrożenia dyrektyw ekologicznych UE Wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii Inwestycje – z uwzględnieniem ograniczenia emisji gazów cieplarnianych Ochrona przyrody i krajobrazu - obszary Natura 2000 Dostęp do kanalizacji i oczyszczalni ścieków zbliży się do średniej w Europie Zachodniej Środowisko przyrodnicze a rozwój turystyki

7. Priorytety i cele SRK 2007-2015 NSRO 2007-2013 Priorytet 1. Wzrost konkurencyjności i innowacyjności gospodarki Cel 4. Podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw… • zmiany w strukturze produkcji przemysłowej • zwiększenie transferu nowoczesnych rozwiązań • rozwój eko-innowacji • zmiana zachowań konsumenckich (mniejsze zaangażowanie zasobów naturalnych i wytwarzanie zanieczyszczeń) • dostosowanie tradycyjnych gałęzi przemysłu do wymogów ochrony środowiska • inwestycje w innowacyjne rozwiązania kreujące poziom konkurencyjności produktów i usług Efekty – m.in. ograniczenie zużycia zasobów naturalnych, stosowanie zasobów odnawialnych, ograniczenie emisji zanieczyszczeń, zmniejszenie drgań i wibracji, zmniejszenie degradacji środowiska i hałasu, wycofywanie lub zastępowanie substancji niebezpiecznych

8. Priorytety i cele SRK 2007-2015 NSRO 2007-2013 Priorytet 2.Poprawa stanu infrastruktury technicznej i społecznej Cel 3. Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej… Ukierunkowane, uwzględniające obecny i przyszły stan środowiska, wspieranie procesów inwestycyjnych • konieczność wspierania zrównoważonego wykorzystania zasobów i wzmocnienia efektu synergii pomiędzy ochroną środowiska a wzrostem gospodarczym • rozwój zrównoważonych środowiskowo sieci transportowych (zintegr. syst. zarządzania, zintegr. węzły transp., zinterg. plany rozw. transp. miejskiego, „czyste” środki transp. miejskiego) • rozwój żeglugi śródlądowej • ograniczenie negatywnej presji sektora energetycznego na środowisko (odnawialne źródła, nowe rozwiązania i technologie, zwiększenie efektywności) • rozwój infrastruktury środowiska • poprawa jakości systemu transportowego kraju • zmniejszenie uciążliwości transportu dla środowiska (alternatywne formy transportu, system transportu publicznego, wyprowadzenie ruchu poza tereny gęsto zamieszkałe, towarzyszące obiekty i urządzenia ochronne, dobór najmniej kolidujących miejsc lokalizacji inwestycji i tras przebiegu) • rozwój energetyki odnawialnej (z uwzgl. uwarunkowań środowiskowych) • inwestycje w infrastrukturę ochrony środowiska

9. Priorytety i cele SRK 2007-2015 NSRO 2007-2013 Priorytet 3.Wzrost zatrudnienia… Cel 2. Poprawa jakości kapitału ludzkiego… • kreowanie miejsc pracy w ramach działalności prośrodowiskowej (rolnictwo ekologiczne, ochrona przyrody i krajobrazu, ekoturystyka, alternatywna energetyka - „zielone” miejsca pracy) • działania na rzecz tworzenia przyjaznego środowiska pracy (unijne standardy bhp) • aktywna polityka rynku pracy – przekwalifikowanie osób pracujących w rolnictwie, rybołówstwie, przemysłach restrukturyzowanych

10. Priorytety i cele SRK 2007-2015 NSRO 2007-2013 Priorytet 4.Budowa zintegrowanej wspólnoty społecznej i jej bezpieczeństwa Cel 1. Poprawa jakości funkcjonowania instytucji publicznych oraz rozbudowa mechanizmów partnerstwa • wpływ obywatela na przestrzenne zagospodarowanie terenu i stan środowiska naturalnego • wspieranie programów edukacji społecznej służących promowaniu postaw prośrodowiskowych • działania prewencyjne zapobiegające występowaniu awarii technicznych • rozwój mechanizmów współpracy między administracją publiczną a instytucjami sektora trzeciego • upowszechnianie partnerskiego sposobu kreowania i realizacji zadań publicznych

11. Priorytety i cele SRK 2007-2015 NSRO 2007-2013 Priorytet 5.Rozwój obszarów wiejskich Cel 6. Wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich • rozwój przedsiębiorczości (synchronizowanie zadań inwestycyjnych z planowaniem przestrzennym i urbanistycznym, dbałość o walory przyrodnicze – ochrona przed degradacją środowiskową) • wykorzystanie zrównoważonego postęputechnicznego i biologicznego w rolnictwie (nowe technologie i sprzęt, urządzenia melioracyjne) • infrastruktura ochrony środowiska (kanalizacja, ścieki, odpady) • rozwój pozarolniczych funkcji wsi (agroturystyka, ochrona walorów krajobrazu rolniczego); • wspieranie turystyki przyjazdowej, funkcji uzdrowiskowych itp.

12. Priorytety i cele SRK 2007-2015 NSRO 2007-2013 Priorytet 6.Rozwój regionalny Cel 5. Wzrost konkurencyjności polskich regionów… • ograniczanie wysokiej koncentracji problemów… ekologicznych wewnątrz dużych ośrodków miejskich • rozwój funkcji turystyczno-rekreacyjnych • obszary problemowe (w tym rekultywacja, usuwanie zanieczyszczeń, ograniczanie zagrożeń, rewitalizacja obszarów miejskich) • wykorzystanie w regionach Polski Wschodniej unikalnego w skali europejskiej środowiska naturalnego… oraz promocja wybranych produktów regionalnych (w tym ekologicznych); szczególne uwzględnienie zasady zrównoważonego rozwoju; zagospodarowanie granicy • rozwój współpracy terytorialnej (rozbudowa infrastruktury służącej ochronie środowiska, inwestycje w zrównoważony transport, przeciwdziałanie zagrożeniom) Tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności regionów, przy zachowaniu zasady zrównoważonego rozwoju • wykorzystanie zasobów środowiska przyrodniczego jako potencjału rozwojowego • systemy transportu zbiorowego • poprawa stanu i ochrona środowiska, w tym wsparcie inwestycji zapobiegających katastrofom • opracowanie nowej Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju • rozwój turystyki

13. Wskaźniki SRK

14. Wskaźniki NSRO

15. System instytucjonalny W systemie zarządzania PO w okresie 2007-13 - trzy rodzaje instytucji: zarządzające, pośredniczące i pośredniczące II stopnia (wdrażające). Podstawową funkcję w systemie zarządzania poszczególnymi programami operacyjnymi pełnią instytucje zarządzające. Minister Rozwoju Regionalnego (IZ) odpowiedzialny jest za programowanie i zarządzanie wszystkimi programami rozwojowymi, finansowanymi z funduszy strukturalnych i FS. Pozostali ministrowie sektorowi – instytucje pośredniczące. Zarządy województw – instytucje zarządzające RPO Instytucja Certyfikująca - ulokowana w MRR. Instytucja Audytowa – Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej

16. System instytucjonalno-realizacyjny Instytucja Koordynująca NSRO Krajowe Programy Operacyjne Regionalne Programy Operacyjne Krajowa Jednostka Oceny Komitety Monitorujące Komitety Monitorujące Instytucje zarządzające(Zarządy Województw) Instytucje zarządzające(MRR) Instytucje pośredniczące Instytucje pośredniczące Instytucje pośredniczące II Instytucje pośredniczące II Komitet Koordynacyjny NSRO Instytucja koordynująca RPO

17. Realizacja Programów Operacyjnych2007 - 2013 Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwojuz 6 grudnia 2006 r.określa m.in. Podmioty zaangażowane i ich obowiązki Rodzajeprojektów Wybór projektóww trybie konkursu Art. 28 Rozdz. 5 Art. 28 ust. 3, art. 29-31 • indywidualne • systemowe • z konkursu • powyżej 25 mln EUR(przewidywana nowelizacja) • sposób przeprowadzaniakonkursów • powołanie ekspertówdo oceny projektów • tryb odwoławczy • nadzór wojewody(przewidywana nowelizacja) • instytucja zarządzająca • instytucja pośrednicząca • instytucja wdrażająca Art. 35 Zadania MRR Art. 36 Komitet Monitorujący(przewidywana nowelizacja)

18. Dziękuję za uwagęJerzy Kwieciński Ministerstwo Rozwoju Regionalnegoul. Wspólna 2/4www.mrr.gov.plstrategia@mrr.gov.pl Departament KoordynacjiPolityki Strukturalnej