550 likes | 1.59k Views
SOLUNUM SIKINTISI OLAN TERM YENİDOĞANA YAKLAŞIM. Prof.Dr.Zeynep İnce İstanbul Tıp Fakültesi Neonatoloji Bilim Dalı. SIK TTN MAS Pnömoni Pnömotoraks. DAHA ENDER Hipoplazi Kanama Kitleler ÜSY obstrüksiyonu. PULMONER NEDENLER. EKSTRAPULMONER NEDENLER. VASKÜLER METABOLİK NÖROMÜSKÜLER
E N D
SOLUNUM SIKINTISI OLAN TERM YENİDOĞANA YAKLAŞIM Prof.Dr.Zeynep İnce İstanbul Tıp Fakültesi Neonatoloji Bilim Dalı
SIK TTN MAS Pnömoni Pnömotoraks DAHA ENDER Hipoplazi Kanama Kitleler ÜSY obstrüksiyonu PULMONER NEDENLER
EKSTRAPULMONER NEDENLER VASKÜLERMETABOLİKNÖROMÜSKÜLER Konjenital kalp Hipoglisemi Beyin ödemi PPH Hipotermi Kanama Anemi Asidoz Kas/spinal kord Polisitemi hastalıkları Hipovolemi
“OLMAZSA OLMAZ” LAR ÖYKÜ VE FİZİK MUAYENE: .............................................. LABORATUAR: AKCİĞER GRAFİSİ KAN GAZLARI HEMATOKRİT KAN ŞEKERİ
B.Ç erkek bebek • Doğum tartısı 3510 g, 40 haftalık • Anne 34 y, G2 P2 • Membran rüptür zamanı 25 st + uzamış eylem seksiyo ile doğum • Apgar ? • Doğumdan hemen sonra taşipne , dispne • Dört saatlik sevk
Fizik muayene: • Genel durumu iyi, siyanozu yok • Isı: 36.4C, SS: 40/dk, KTA:138/dk • Skrotum hiperpigmente Laboratuar: • Hematokrit: % 54 • Kan şekeri: 50 mg/dl • Kan gazı. pH: 7.37 pCO2: 40 mmHg HCO3: 20 mEq/l BE: - 1.8 mEq/l • Oksijen satürasyonu: %97 (hava soluyor)
Ek yapılanlar • İnfeksiyon göstergeleri: Normal • 17-OH progesteron düzeyi
Acil girişimler • Yok ! • Gözlendi ve beslendi !
Tanı: Minimal respiratuar hastalık • Term > preterm • Ortalama 4 saat devam eden geçici solunum sıkıntısı (inleme, taşipne, hafif çekilmeler) • Etiyoloji: hipotermi, hafif asidoz, hafif asfiksi ? • Kan gazı, akciğer grafisi, kan sayımı, kan şekeri N • Tanı genellikle retrospektif • Çoğunluk 12. saatte asemptomatik
B.M erkek bebek • Doğum tartısı 2910 g, 37 haftalık • Anne 22 y, G1 P1 • US 40 haftalık elektif sezaryen • Apgar skoru ? • Postnatal 1. st inleme, taşipne, siyanoz • EKO Persistan Pulmoner Hipertansiyon ? • Sekiz saatlik sevk
Fizik muayene: Huzursuz Hafif çekilmeler, perioral siyanoz (+) SS: 80/dk, solunum sesleri normal KTA: 128/dk, 2/6 sistolik üfürüm Laboratuar: Hematokrit: % 50 Kan şekeri: 68 mg/dl Kan gazı: pH: 7.32 pCO2: 45 mmHg HCO3: 22.8 mEq/l, BE: -3.2 mEq/l Oksijen satürasyonu: % 95 (“hood” ile oksijen)
Ek yapılanlar • İnfeksiyon göstergeleri : özellik yok • Hemokültür • Ekokardiyografi: Patent foramen ovale
Acil girişimler • Kısıtlı sıvı • “Hood” ile O2 • Antibiyotik
Tanı: Yenidoğanın geçici taşipnesi • Term > preterm, seksiyo, erkek • Başlangıç < 6st • Sıklıkla izole taşipne (100-120/dk) • Minimal siyanoz, çekilmeler ender • Göğüs ön-arka çapında artış, periferik ödem • Grafide: Havalanma , perihiler vasküler gölgelerde , interlober septumda ödem • Genellikle 3 günde iyileşme • Komplikasyon: hava kaçakları
İzlem sırasında: • Yatışının 2.saatinde çekilmelerde artma • Oksijen satürasyonunda düşme • Kan gazı:pH:7.27 pCO2:58.4 mmHg HCO3:26.4 mEq/l BE:-2.7mEq/l CPAP • CPAP’a alınışının 4.saatinde oksijen satürasyonunda ani düşme Entübasyon
Tanı: Pnömotoraks • Spontan /PBV, MAS, TTN ’ ye ikincil • Ani gelişen solunum sıkıntısı-siyanoz • Solunum seslerinin azalması • Kalp tepe atımının yer değiştirmesi • Dolaşım bozukluğu- Şok • Grafide: Küçük Pn: havalanma farkı Büyük Pn: akciğer kollabe
F.E erkek bebek • Doğum tartısı 3485 g, 39 haftalık • Anne 26 y, G2 P2 • Postnatal adaptasyon: özellik yok • Onsekiz günlük: 2 günden beri öksürük, sık nefes alma, emmede azalma
Fizik muayene: • Genel durumu orta, huzursuz • Isı: 37.2C, SS:78/dk KTA:160/dk • Burun tıkalı • Çekilmeler, krepitan raller Laboratuar: • Hematokrit: % 41 • Kan şekeri: 82 mg/dl • Kan gazı: pH:7.40 pCO2:42 mmHg HCO3: 26 mEq/l • Oksijen satürasyonu: % 93 (maske ile O2 )
Ek yapılanlar • İnfeksiyon göstergeleri: Normal • Hemokültür • Nazofaringeal sekresyonda viral antijenler
Acil girişimler • Oksijen • Antibiyotik ??? • “Pulse oksimetri” ile izlem
Tanı: RSV pnömonisi • Neonatal pnömoni: Term/ pretermde Konjenital/ Erken (< 48st)/ Geç (> 48st) Noninfektif akciğer patolojilerinden ayırım güç • RSV pnömonisi: Preterm ve BPD’de risk yüksek Apne, öksürük, hışıltı, siyanoz, burun akıntısı, solunum yetersizliği Destek tedavi
B.T kız bebek • Doğum tartısı 2550 g, 38 haftalık • Anne 44 y, G4 P4 • Normal spontan doğum, Apgar 7/9 • Doğumdan hemen sonra inleme, taşipne • Eko: PDA SSK’ya sevk (40 saatlik) • Metabolik asidoz İTF’ye sevk (58 saatlik)
Fizik muayene • Genel durumu kötü, hipotonik • Isı: 36.4C SS: 68/dk KTA: 138/dk • Yüzeyel çekilmeler , 1/6 sistolik üfürüm Laboratuar: • Hematokrit: % 47 • Kan şekeri: 57 mg/dl • Kan gazı: pH: 7.0 pCO2: 23 mmHg HCO3 : 7mEq/l BE: -23 mEq/l • Oksijen satürasyonu: % 94
Ek yapılanlar • İnfeksiyon göstergeleri: Lökosit , CRP N, Yayma N • Hemokültür • Eko tekrarı: küçük PDA • Metabolik incelemeler (idrar ve kan )
Acil girişimler • Bikarbonatlı sıvı • Antibiyotik • Destek tedavi
Tanı • Pirüvat karboksilaz eksikliği • Stafilokok sepsisi
Solunum sıkıntısı nedeni olarak doğumsal metabolizma hastalıkları • Term> Preterm • Pozitif aile öyküsü /açıklanamayan yenidoğan ölümü • Akciğer hastalığı bulgusu yok, taşipne nedeni asidemi • Başlangıç sıklıkla > 6st • Kan gazları: pH , pO2 N, pCO2 • Akciğer grafisi normal • Kesin tanı, metabolik incelemeler ile Yenidoğanda çeşitli semptomların olası nedeni olarak DMH mutlaka akılda tutulmalı !
B.S erkek bebek • Doğum tartısı 3330 g, 41 haftalık • Anne 25 yaşında, G2 P2 • Postnatal adaptasyonda özellik yok • 2 günlük “sağlıklı” olarak taburcu • 2.5 günlük sık nefes alma, huzursuzluk yeniden hastaneye yatış: sepsis ? • Aynı gün sevk
Fizik muayene: • Genel durum kötü, siyanoz hafif , A: 37C • Ön fontanel 4X4, arka fontanel 1X1 cm açık • SS: 80/dk , çekilmeler, krepitan raller • KTA:170/dk, 2/6 sistolik üfürüm, sırta yayılıyor nabızlar zayıf • Hepatomegali (4cm) Laboratuar: • Hematokrit: %40 Kan şekeri: 177mg/dl • Kan gazı: pH: 7.28 pCO2 :47 mmHg HCO3 :18.7 mEq/l O2 satürasyonu % 80
Ek yapılanlar • İnfeksiyon göstergeleri: Kan sayımı normal, CRP • Hemokültür • Ekokardiyografi • Tiroid fonksiyon testleri
Acil girişimler • Kısıtlı sıvı • Diüretik • Antibiyotik • Dobutamin • PGE infüzyonu
Tanı • Aort koarktasyonu +VSD • Konjestif kalp yetersizliği
Konjenital kalp hastalığı • Term > preterm • Üfürüm, kardiyomegali, kalp yetersizliği bulguları, siyanoz, sadece ”taşipne” • Başlangıç sıklıkla > 6 saat • Kan gazları: pCO2 N/, siyanotikse pO2 • Akciğer grafisi: yardımcı olabilir veya tanısal • > 6 st özellikle > 24 st bebeklerde düşünülmeli • Ekokardiyografi tanı koydurucu
B.B erkek bebek • Doğum tartısı 3230 g, 39 haftalık • Anne 26 yaşında, G2 P2, 1 akrabalık • EMR (72 st) + mekonyumlu amniyotik sıvı acil sezaryen • Apgar ? • Entübasyon-ventilasyon • 2 saatlik sevk
Fizik muayene: • Genel durumu kötü, entübe (2.5 No tüple !) • Isı: 34.7C, KTA: 144/dk, siyanoze • Çekilmeler, kaba raller Laboratuar: • Hematokrit: %46 • Kan şekeri: 164 mg/dl • Kan gazı pH: 6.95, pCO2 :135 mmHg, HCO3:18.3 mEq/l, BE: -8.1mEq/l • Oksijen satürasyonu: %70-78
Ek yapılanlar • İnfeksiyon göstergeleri: Lökositoz, CRP • Hemokültür • ALT, AST: normal • Üre, kreatinin • Kalsiyum
Acil girişimler • Ventilasyon: Tüp değişikliği, özel ventilatör ayarları, sürfaktan, sedasyon • Antibiyotik • Kısıtlı sıvı • Destek tedavi
Tanılar • Mekonyum aspirasyon sendromu • Perinatal asfiksi • Erken sepsis (alfa-hem.strep) • Hipokalsemi
Mekonyum aspirasyon sendromu • Term/postterm • Mekonyumla boyanma • Başlangıç <6 st • Göğüs ön-arka çapında artma • Taşipne, dispne, siyanoz, raller • Grafide: yama şeklinde infiltrasyon • PPH, hava kaçakları, infeksiyon sık Önlemede doğum odasında uygun resusitasyon çok önemli !
B.T erkek bebek • Doğum tartısı 2330 g, 39 haftalık • Anne 27 yaşında G1 P1 • Preeklampsi sezaryen • Apgar ? • Doğumdan 2 saat sonra solunum sıkıntısı • 4.5 saatlik sevk
Fizik muayene: • Genel durumu orta, pletorik, siyanotik ? • Isı: 34.6C, SS: 66/dk, KTA:145/dk • İnleme, çekilmeler Laboratuar • Hematokrit (kapiller): % 75 • Kan şekeri: 30 mg/dl • Kan gazı: pH: 7.26 pCO2: 28 mmHg HCO3: 12.4 mEq/l BE: -11.2 mEq/l • Oksijen satürasyonu: % 93
Acil girişimler • Isıtma • i.v glukoz ve bikarbonat perfüzyonu • Venöz hematokrit tayini: % 70 • Parsiyel kan değişimi