390 likes | 852 Views
Mgr Bolesław Dúllek. Watykan – Państwo Kościelne. Watykan – Państwo Kościelne. Watykan I Stolica Apostolska. Watykan – Państwo-Miasto Watykańskie utworzone na mocy traktatów laterańskich z 1929 roku Stolica Apostolska – Biskup Rzymu oraz ogół organów pomocniczych tworzących Kurię Rzymską
E N D
Mgr Bolesław Dúllek Watykan – Państwo Kościelne
Watykan – Państwo Kościelne Watykan I Stolica Apostolska
Watykan – Państwo-Miasto Watykańskie utworzone na mocy traktatów laterańskich z 1929 roku • Stolica Apostolska – Biskup Rzymu oraz ogół organów pomocniczych tworzących Kurię Rzymską • Często używanie (błędnie) zamiennie (także w umowach międzynarodowych) • Stolica Apostolska jest połączona z Watykanem unią personalną i funkcjonalną. Watykan a stolica Apostolska
O Rzymie szczęśliwy, Rzymie dostojny! Jesteś stolicą Piotra, który w Rzymie przelał krew, Piotra, któremu dane zostały klucze Królestwa Niebieskiego. Ojcze Święty, Ty jesteś Następcą Piotra; Ty jesteś nauczycielem i utwierdzasz swoich braci; Tyś sługą sług Bożych, rybakiem ludzi, pasterzem owczarni, Ty wiążesz niebo z ziemią. Ojcze Święty, Ty jesteś Wikariuszem Chrystusa na ziemi, skałą wśród wzburzonych wód, strażnikiem jedności, czujnym obrońcą wolności; do ciebie należy władza. Ty, Ojcze Święty, jesteś mocną skałą, a na tej skale zbudowany jest Kościół Boży. O Rzymie szczęśliwy, Rzymie dostojny. Watykan - Hymn Muzyka: Charles-François GounodTekst: Antonio Allegra Nazwa: Inno Pontificio - Hymn Papieski Marcia Pontificale - Marsz religijny ;
Watykan, Państwo Watykańskie, wł. Città del Vaticano, StatodellaCittà del Vaticano, łac. Status CivitatisVaticanæ • Nazwa państwa pochodzi od wzgórza na prawym brzegu Tybru, w zachodniej części Rzymu, gdzie była etruska osada zwana „Vatica” albo „Vaticum”. Nazwą Watykan (Pola Watykańskie) określano płaski obszar między Tybrem oraz wzgórzami Janiculumi Monte Mario. • Nazwę „Państwo Watykańskie” wymyślił Benito Mussolini, strona kościelna proponowała nazwę „Roma vaticana”(Rzym watykański) • Neh 6,12 • Łac. vaticanum - proroczy Watykan – Nazwa
Powierzchnia – 0,44 ha • Konstytucja: Prawo Fundamentalne Watykanu (2000) • Język urzędowy: łacina i włoski • Ustrój polityczny: teokracja • Typ państwa: monarchia elekcyjna • Głowa państwa: Suweren Państwa Miasto Watykan • Szef rządu: sekretarz stanu (szef dyplomacji) • Prezydent: Prezydent Papieskiej Komisji PaństwaWatykańskiego • Liczba ludności: 836 (2012) • Narody i grupy etniczne: Włosi i Szwajcarzy • Jednostka monetarna: 1 euro=100 eurocentów • Religia dominująca: katolicyzm Watykan – informacje podstawowe
Początkowo siedzibą papieży był Lateran • Przeniesienia siedziby papieskiej do Watykanu dokonał Grzegorz XI 17 stycznia 1377 po powrocie z Awinionu, kiedy zastał Pałac Laterański w ruinie. • Państwo to utrzymało się do 1870, kiedy to armia króla Włoch Wiktora Emanuela II włączyła je do nowo powstającego Królestwa Włoch. • Dopiero w 1929 faszystowski rząd włoski Benito Mussoliniego i Stolica Apostolska podpisali tzw. traktaty laterańskie, kończące spór i gwarantujące istnienie państwa Watykańskiego w obrębie pałacu i ogrodów watykańskich. Watykan – Historia
Bazylika św. Jana na Lateranie (Basilica di San Giovanni inLaterano) • Bazylika Matki Bożej Większej (Basilica di Santa Maria Maggiore) • Bazylika św. Pawła za Murami (Basilica di San Paolo fuorile Mura) • Pałac Laterański • Pałac św. Kaliksta (Palazzo San Callisto) • Papieski Uniwersytet Urbaniana na Janiculum • Pałac Kancelarii (PalazzodellaCancelleria) • Palazzo di Propaganda Fide • Pałac św. Oficjum (przylega bezpośrednio do Watykanu, lecz formalnie znajduje się po włoskiej stronie granicy) • Pałac Kongregacji Kościołów Wschodnich (PalazzoConvertendiinPiazzaScossacavalli) • Pałac Papieski, Villa Barberini i Villa Cybo – w Castel Gandolfo • Santa Maria di Galeria – teren na którym stoją anteny Radia Watykańskiego Posiadłości eksterytorialne
Watykan – Państwo Kościelne Prymat Piotra (biskupa rzymu) i nieomylność Papieska
(Pierwsza) Konstytucja Dogmatyczna o Kościele Chrystusowym Pastor aeternus Soboru Watykańskiego I z 18 lipca 1870 roku Pius IX (1846-1878) Starokatolicy Nieomylność Papieska
Dlatego takie definicje biskupa Rzymu – same z siebie, a nie na mocy zgody Kościoła – są niezmienialne. Gdyby zaś ktoś, nie daj Boże, odważył się sprzeciwiać tej naszej definicji – niech będzie wyklęty. Nieomylność Papieska My zatem, wiernie zachowując tradycję otrzymaną od początku wiary chrześcijańskiej, na chwałę Boga, naszego Zbawiciela, dla wywyższenia religii katolickiej i dla zbawienia narodów chrześcijańskich, za zgodą świętego soboru, nauczamy i definiujemy jako dogmat objawiony przez Boga, że gdy biskup Rzymu przemawia ex cathedra, to znaczy, gdy wykonując urząd pasterza i nauczyciela wszystkich chrześcijan, na mocy swego najwyższego apostolskiego autorytetu określa naukę dotyczącą wiary lub moralności obowiązującą cały Kościół dzięki opiece Bożej obiecanej mu w [osobie] św. Piotra, wyróżnią się tą nieomylnością, w jaką boski Zbawiciel zechciał wyposażyć swój Kościół dla definiowania nauki wiary lub moralności.
Podmiot (najwyższy nauczyciel Kościoła powszechnego – ex cathedra) Przedmiot (wiara i obyczaje) Forma (podane do publicznej wiadomości rozstrzygnięcie definitywne) Zobowiązania (nakłada na wiernych obowiązek przyjęcia) Nieomylność Papieska
Teksty prymacjalne (wybór): 1 Kor 15,5; Mt 16,16-19; Łk 22,31-32; J 21,15-17; Dz 15,6-29; Ga 1,18; Dz 1,13 Symboliczna zmiana imienia Władza kluczy Władza wiązania i rozwiązywania Umacnianie braci w wierze Trzykrotne wyznanie miłości Prośba o autoryzację nauki Prymat Piotra (Biskupa Rzymu)
Piotr przebywał w Rzymie Kościół św. Sebastiana w Rzymie miał być „domem Piotra” Bazylika św. Piotra (konfesja) stoi nad jego pomnikiem nagrobnym Prymat Piotra (Biskupa Rzymu) • List św. Klemensa Rzymskiego, Listy św. Ignacego Antiocheńskiego, List Dionizego z Koryntu, Adversushaeresesśw. Ireneusza z Lyonu, relacje Gajusa z czasów papieża Zefiryna
Biskupi Rzymu a Papieże Pierwszy biskup Rzymu – Piotr (33-64/67) „Ostatni” biskup Rzymu – Sykstus III (432-440) Pierwszy papież – Leon I Wielki (440-461) „Ostatni” papież – Franciszek (2013-nadal) Łącznie 264 ludzi Prymat Piotra (Biskupa Rzymu)
Początkowo Rzym odgrywał główną rolę, ale w 330 roku Konstantynopol został mianowany stolicą Cesarstwa Wschodniorzymskiego • Podczas Soboru Chalcedońskiego (451) Leon I ustanowił prymat biskupa Rzymu nad innymi biskupami (analogicznie do Piotra nad apostołami) • W spór mieszały się władze świeckie • Ostatecznie spór ten doprowadził do schizmy w 1054 roku Prymat Piotra (Biskupa Rzymu)
Watykan – Państwo Kościelne Watykan – Kultura, Sztuka i Nauka
Papieska Akademia Nauk (1603) • Watykańskie Obserwatorium Astronomiczne (1576) • Papieski Uniwersytet Gregoriański (Gregorianum 1553) • Papieski Uniwersytet Laterański (1824) • Papieski Uniwersytet Świętego Tomasza z Akwinu (Angelicum, 1909) • Papieski Uniwersytet Urbaniana (1627) • Papieski Uniwersytet Salezjański (1940) • 7 kolegiów teologicznych • 5 instytutów studyjno-badawczych, m.in. największy ośrodek studiów biblijnych: Papieski Instytut Biblijny (Biblicum, 1909). Nauka
Pinakoteka (1780) – Pius VI. Obrazy renesansu do XIX wieku a także zbiór ikon bizantyjskich. Kolekcja liczy 432 obrazy, prócz tego fragmenty fresków i ołtarzy. Muzeum Pio-Clementino (1769) –Klemens XIV i Pius VI. Rzeźby greckie i rzymskie. Muzea • Muzeum Etruskie (1836) i Egipskie (1839) – Grzegorz XVI. Zabytki pochodzące z wykopalisk prowadzonych na terenach południowej Etrurii i w Egipcie. • Muzeum Misyjno-Etnologiczne (1925) - Piusa XI. 2 części: pierwszą (IlPercorsoprincipale) poświęcona tylko historii różnych religii w poszczególnych krajach pozaeuropejskich. Ta część jest ogólnie • dostępna dla publiczności. Druga część jest to muzeum – etnologii (IlPercorsosecondario). Ten dział mogą oglądać wcześniej umówione grupy. Eksponaty w muzeum to głównie dary ofiarowywane papieżom oraz z wykopalisk. • Muzeum Chiaramonti (1807)–Pius VII. Kolekcje rzeźb antycznych powstałych w okresie od I wieku p.n.e. do III wieku.
Dostępne dla zwiedzających od pontyfikatu Piusa XII (1939-1958) • Drzewa, krzewy i rośliny zielne pochodzące z różnych kontynentów. Teren ogrodów przecinają aleje z fontannami. • W ogrodach znajdują się również tarasy widokowe, liczne kapliczki i groty (m.in. zbudowana na wzór prawdziwej grota Matki Boskiej z Lourdes, podobizna Matki Boskiej Jasnogórskiej, Matki Bożej Fatimskiej i z Gwadelupy). Ogrody
Watykan – Państwo Kościelne Watykan – Bazyliki papieskie
Bazylika św. Piotra na Watykanie (wł. San Pietro in Vaticano) została zbudowana w latach 1506-1626 rzymskokatolicka bazylika na placu św. Piotra na Watykanie. To drugi co do wielkości kościół na świecie (powierzchnia ok. 23 tys. m²) Wedle tradycji stoi na miejscu ukrzyżowania i pochówku św. Piotra - jego grób leży podgłównym ołtarzem. W bazylice i w jej podziemiach znajdują się także groby innych papieży. Bazylika Św. Piotra na Watykanie
Pełna nazwa to: Papieska arcybazylika Najświętszego Zbawiciela, św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty na Lateranie. Matka i Głowa Wszystkich Kościołów Miasta i Świata. Jej historia sięga początków IV wieku. Bazylika św. Jana na Lateranie
(San Paolo fuori le Mura) Miejsce pochówku świętego Pawła. Budowana w latach w latach 386-440. Zbudowano ją w miejscu, gdzie wcześniej Lucyna Rzymska pochowała ciało św. Pawła (on sam został ścięty około 3 km od tego miejsca. Zgodnie z legendą, jego głowa trzykrotnie odbiła się od ziemi, z której wytrysnęły trzy źródła wody). Bazylika św. Pawła za Murami
(Wł. Basilica di Santa Maria Maggiore, w liturgii: Rzymska Bazylika Najświętszej Maryi Panny). W 352 roku zgodnie z legendą, papież Liberiusz i rzymianin Jan ujrzeli we śnie Matkę Bożą, która powiedziała im, że w miejscu, w którym w środku lata spadnie śnieg, zostanie zbudowany kościół. W nocy z 4 na 5 sierpnia 352 wzgórze Eskwilińskiepokrył śnieg. Papież w obecności ludu rzymskiego wytyczył zarys przyszłego kościoła. W roku 432 rozpoczęto budowę na zlecenie papieża Sykstusa III, po soborze efeskim (431 r.), na którym ogłoszono kult Matki Boskiej. W tym czasie na wzgórzu Eskwilin znajdowała się świątynia Junony Lucindy, opiekunki rodzących kobiet. Kolumny z tej świątyni wykorzystano przy budowie nowego kościoła. W świątyni umieszczono ikonę znaną dziś jako Matka Boża Śnieżna. Bazylika Matki Bożej Większej
Watykan – Państwo Kościelne Watykan – Umowy międzynarodowe
Umowy międzynarodowe z Watykanem • Umowy międzynarodowe zawierane przez Watykan nazywane są konkordatami • Łac. concordare – zgadzać się • Konkordat z Londynu, Paschalis II, Anglia – król Henryk I,1 sierpnia 1107 • Konkordat wormacki, Kalikst II, Święte Cesarstwo Rzymskie – cesarz Henryk V, 23 września 1122 • Konkordat z Rzecząpospolitą Polską, Pius XI, Polska, 10 lutego 1925 (zerwany w 1945) • Konkordat z RzecząpospolitąPolską, Jan Paweł II, Polska, 28 lipca 1993
Konkordat Rzeczypospolitej Polskiej • Art. 9. Dni wolne od pracy • Art. 10-11. Kwestie małżeńskie • Art. 12. Katechizacja (również w szkole) • Art. 14-15. Szkolnictwo • Art. 16. Kapelani wojskowi • Art. 17. Kapelani szpitalni, więzienni • Art. 20. Środki społecznego przekazu • Art. 23-25. Nieruchomości, konserwacja zabytków
W piątek 18 października nasza grupa parafialna (katecheza dla dorosłych) poprowadzi różaniec (godzina 17.15, przychodzimy na 17.00) Temat katechezy na przyszły tydzień brzmi: „Pismo święte – jak czytać i rozumieć” Temat katechezy za dwa tygodnie brzmi: „Jak dostać się na ołtarze, czyli o wszystkich świętych i błogosławionych” Zapowiedzi