920 likes | 1.61k Views
UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi. Dr. Figen Başaran Demirkazık HÜTF Radyoloji Anabilim Dalı. YÇBT Endikasyonları. Kronik hastalık: AC grafisi normal veya normale yakın olup diffüz akciğer hastalığı lehine semptom ve akciğer fonksiyon testleri olan hastaların incelenmesi
E N D
UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi Dr. Figen Başaran Demirkazık HÜTF Radyoloji Anabilim Dalı
YÇBT Endikasyonları Kronik hastalık: • AC grafisi normal veya normale yakın olup diffüz akciğer hastalığı lehine semptom ve akciğer fonksiyon testleri olan hastaların incelenmesi • Parenkimal hastalıkların analizi- ayrıcı tanısı (sarkoidoz, lenfanjitis karsinomatoza, histiositozis X, interstisyel fibrozis)
YÇBT Endikasyonları Kronik hastalık: • Parenkimal hastalık aktivitesinin araştırılması- tedaviye yanıtın değerlendirilmesi • Akciğer biyopsisi endikasyonunun konulması, biyopsi tipinin ve uygun bölgenin belirlenmesi
YÇBT Endikasyonları Akut hastalık: • AC grafisi normal veya normale yakın olup akut akciğer hastalığı semptomları semptomatik olan hastaların incelenmesi akut-kronik dispne, göğüs ağrısı, nedeni bilinmeyen ateş, anormal PFT, hemoptizi, kemik iliği veya organ nakli sonrası veya AIDS’li hastalarda enfeksiyon süphesi varsa
YÇBT 1-1.5 mm 8.5-9 mm
Kesit kalınlığı 5 mm Kesit kalınlığı 1 mm
Kesit kalınlığı 1 mm Kesit kalınlığı 1 mm Yumuşak doku filtresi Kemik filtresi
ATS, ERS International MultidisciplinaryConsensus Classification of the Idiopathic Interstitial Pneumonias. Am J RespirCrit Care Med 2002;165:277–304.
“USUAL” İNTERSTİSYEL PNÖMONİ/ İPF-klinik özellikler • Hastalar > 50 yaş, median yaşam süresi 2-4 yıldır. • Progresif dispne ve prodüktif olamayan öksürük yavaş başlar. • Erkeklerde kadınlardan biraz daha fazladır. • Sigara öyküsü risk faktörü olabilir. • Yüksek doz steroide yanıt vermez. • Sitotoksik ilaçların steroidlerle kombinasyonu akut alevlenmelerde etkilidir.
“USUAL” İNTERSTİSYEL PNÖMONİ-histolojik özellikleri • UIP’nin en belirgin özelliği dağınık fibroblastik odakların varlığıdır. • Tipik olarak, tutulum heterojen olup interstisyel inflamasyon ve bal peteği alanları arasında normal alanlar bulunur. • Yamalı tutulum nedeniyle, farklı biyopsi spesimenlerinin histolojik incelemesi uyumsuz sonuçlar verebilir. • Bu nedenle, UIP düşünülen vakalarda birden fazla lobdan biyopsi alınmalıdır. • YÇBT, biyopsi için uygun lokalizasyonu saptamada yardımcı olarak kullanılmalıdır.
“USUAL” İNTERSTİSYEL PNÖMONİ/ İPF-görüntüleme özellikleri Akciğer grafisi: • Erken dönemde normal olabilir. • İleri dönemde, akciğer hacimleri azalır, apeksden bazallere doğru artan subplevralretiküleropasiteler görülür.
“USUAL” İNTERSTİSYEL PNÖMONİ/ İPF-görüntüleme özellikleri YÇBT: Bulgu triadı: • Apikobazal gradient • Subplevral retiküler opasiteler • Makrokistik balpeteği ile birlikte traksiyon bronşektazileri • Buzlu cam dansiteleri sınırlıdır. • Yaygın buzlu cam dansiteleri, nodüller, konsolidasyon veya peribronkovasküler dağılım gibi atipik görüntüleme bulguları olan vakalarda doku tanısı gereklidir.
12 ay sonra 64 y, E
İPF’de akut alevlenmeler Akut alevlenmenin kriterleri: 1) Son 1 ay içinde dispnede akut artış 2) AC grafisinde veya YÇBT’de parenkimde yeni çıkan infiltrasyonlar 3) Pulmoner fonksiyonlarda veya gaz alışverişinde bozulma 4) Enfeksiyon veya kardiyovasküler hastalık gibi başka bir nedenin olmaması. Noth I, CHEST 2007; 132:637–650
İPF’de akut alevlenmeler YÇBT:Retiküler veya bal peteği paterni zemininde yeni diffüz, multifokal, veya periferik buzlu cam opasiteleri Patoloji:Akut alveolar hasar + Hyalen membran oluşumu.
UIP paterni bulunan klinik durumlar • İdyopatik pulmoner fibrozis • Kollajen doku hastalıkları • İlaç toksisitesi • Kronik hipersensitivite pnömonisi • Asbestozis
NONSPESİFİK İNTERSTİSYEL PNÖMONİ: klinik özellikler • 40- 50 yaşda görülür, F=M • Semptomlar genellikle İPF’e benzer ama genellikle daha hafifdir. • Dispne aylar boyunca giderek artar, yorgunluk, kilo kaybı olabilir. • Sigara içiciliği risk faktörü değildir. • Hastaların çoğunluğu steroid- sitotoksik ilaç (siklofosfamid, azotioprin) kombinasyonu ile stabilize olur veya daha iyi olur.
NONSPESİFİK İNTERSTİSYEL PNÖMONİ: histolojik özellikler • Akciğer tutulumu zamansal ve uzaysal olarak homojen olur. • Sellüler subtipi: Alveolar septumlarda başlıca inflamatuvar hücrelerden oluşan kalınlaşma vardır. • Fibrotik subtipi: Hafif inflamasyona ek olarak interstisyel fibrozis görülür. • Sellüler NSIP, fibrotik NSIP’den daha az görülür ancak steroidlere daha iyi yanıt verir ve prognozu daha iyidir.
NSIP, UIP’ye ilerliyor mu? UIP’nin başlangıcında NSIP benzeri inflamasyon ve fibrozis olabilir. Ancak, NSIP’nin UIP’ye ilerlediğini gösteren bir kanıt yok.
NONSPESİFİK İNTERSTİSYEL PNÖMONİ: görüntüleme özellikleri AC grafisi: Erken dönem NSIP: Akciğer grafisi normaldir. İleri dönemde: Bilateral akciğer infiltrasyonları saptanır. Alt loblar daha sık etkilenir, ancak UIP’de olduğu kadar açık bir apikobazal gradient yoktur.
NONSPESİFİK İNTERSTİSYEL PNÖMONİ: görüntüleme özellikleri YÇBT: Subplevral ve nispeten simetrik dağılım. Yamalı buzlu cam dansiteleri irregüler, lineer veya retiküler opasiteler ile birlikte bulunur. İleri hastalık: traksiyon bronşektazileri ve konsolidasyon. Buzlu cam dansiteleri en belirgin YÇBT bulgusudur. Subplevral kistler UIP’den daha küçük ve daha sınırlıdır. Mikrokistik bal peteği: NSIP Makrokistik bal peteği: UIP Fibrotik NSIP: balpeteği, traksiyon bronşektazileri ve intralobüler retiküler opasiteler.