70 likes | 254 Views
Oblici državnog uređenja. Kriterijum podele: odnos centralnih i perifernih organa – kada je taj odnos takav da periferni organi poprime oblik (kvazi)države onda je reč o složenoj državi
E N D
Kriterijum podele: odnos centralnih i perifernih organa – kada je taj odnos takav da periferni organi poprime oblik (kvazi)države onda je reč o složenoj državi • Dakle, kriterijum podele je da li u jednoj državi postoji jedna ili više državnih organizacija unutar jedne države • Radi se takođe i o stepenu slobode (samostalnosti) kolektiviteta (etničkih, teritorijalnih) prema državnoj vlasti • Dve osnovne vrste: složena i prosta (unitarna država) • I dve vrste složene države: konfederacija i federacija (savezna država)
Složena država • O federalizmu uopšte • phoedus – nagodba, ugovor • udruživanje nekoliko zasebnih zajednica uz očuvanje vlastitog identiteta i institucija • prvobitno su to bili samo savezi država (konfederacije) • Konfederacija • Istorijski primeri (ahajska liga, nizozemski savez, nemački savez) • odlike: • nastanak • činioci (članice) • zajednički organ • donošenje i sprovođenje odluka • secesija, nulifikacija
federacija • Istorijat SAD • Stvaranje kontinentalnog Kongresa • Stanje nakon “Deklaracije o nezavisnosti” • Nastanak američke konfederacije - ugovor pod nazivom “Članovi Konfederacije” (Articles of Confederation) • Slabosti konfederalnog poretka • Medisonova analiza • Konvent u Filadelfiji • Američki ustav iz 1787 kao rezultat kompromisa unitarista i konfederalista
Suština američkog federalizma • direktna primena saveznih zakona nad građanima saveza i vlastiti izvršni organi savezne države • koordinisanost i nezavisnost dva nivoa vlasti - garantovana ustavom (nadležnost je podeljena ustavom, metodom enumeracije) - pretpostavka nadležnosti u korist država-članica - sukobe nadležnosti rešava Vrhovni sud
Odlike federalne države uopšte • Suprematija federalnog ustava • spoljna i unutr. suverenost, ali ne i pravna neograničenost • Participacija država članica u vršenju federalne vlasti • dvodomost • učešće u promeni ustava • izvršavanje zakona • Autonomije država-članica u odnosu na federalnu vlast • vlastiti organi (samoorganizovanje) • podela nadležnosti (2 garancije) • učešće fed. jedinica u promeni ustava • zaštita ustavnog suda