Hvernig samfélag viljum við skapa? – hlutverk og stjórntæki ríkisins

Hvernig samfélag viljum við skapa? – hlutverk og stjórntæki ríkisins Arnar Þór Másson stjórnmálafræðingur

Framtíðarsýn • Stjórnmál ættu fyrst og fremst að snúast um stefnu • Hvernig samfélag viljum við skapa? • Jöfnuður • Velferð og sterkt félagslegt net • Hagsæld • Öflugt atvinnulíf • Frelsi til athafna á sem flestum sviðum • o.s.frv.

Hvar eru hugmyndirnar? • Stjórnmálamenn stöðugt að bregðast við aðsteðjandi vanda • Þrýstingur frá hagsmunaaðilum • Persónulegur metnaður stjórnmálamanna • Óljós skil milli stefnumótunar og framkvæmdar • Of mikil trú á tiltekin stjórntæki

Hlutverk Alþingis • Umræðuvettvangur • Rökræða hvert skuli stefna • Lagasetning • Endanlegt ákvörðunarvald um grundvöll samfélagsins • Eftirfylgni • Fylgjast með framkvæmd laganna

Hlutverk framkvæmdarvaldsins • Fylgja eftir þeim stefnuáherslum sem Alþingi setur fram í formi lagasetningar • Sinna skilvirkum ríkisrekstri • Þjónusta • Stjórnsýsla og eftirlit • Undirbúa lagafrumvörp fyrir þingið • Veita þinginu upplýsingar um framgang stefnumála

Stjórntæki ríkisins • Ríkisrekstur • Ríkisstofnanir • Opinber fyrirtæki • Lög og reglur • Skipulag tiltekinnar markaðsstarfsemi • Ríkisábyrgðir og lán • Ströng skilyrði samkvæmt EES • Upplýsingar og áróður • Hvað fær fólk að vita og hvað ekki? • Þjónustusamningar • Samningar við einkaaðila um að veita ákveðna þjónustu sem ríkið greiðir • Ávísanir • Peningum dreift til þjónustuþega og þeir velja sjálfir hvert þeir sækja þjónustu • Skattkerfið • Tilfærslur

Við þurfum á öllum tiltækumstjórntækjum að halda • Nýta stjórntæki án fordóma • Einkarekstur • Ríkisrekstur • Fer allt eftir því hverjar aðstæðurnar eru hverju sinni og hver eru markmiðin • Forgangsröðun • Mismunandi stjórntæki nýtast við mismunandi aðstæður • Ekki beita stjórntækjum stjórntækjanna vegna

Niðurstöður • Leggjum meiri rækt við hugmyndir og stefnu • Er til eitthvað sem heitir íslenska leiðin? • Nálgumst markmiðin skipulega og metum kosti og galla þeirra stjórntækja sem í boði eru hverju sinni • Notum bæði einkaframtak og ríkið • Jákvæðni í stað sleggjudóma og kreddu • Gerum verkaskiptingu löggjafarvalds og framkvæmdarvalds skýrari

Hvernig samfélag viljum við skapa? – hlutverk og stjórntæki ríkisins