200 likes | 574 Views
Erişilebilir Karayolu Ulaşımı: Kavramlar ve uluslararası iyi uygulama örnekleri. Julie BABINARD Çevre ve Sosyal Kalkınma Uzmanı, Ulaşım, Dünya Bankası. Özet. Ulaşımda erişilebilirlik niye önemlidir Ulaşımda erişilebilirliğin desteklenmesi için kanun ve yönetmelikler
E N D
Erişilebilir Karayolu Ulaşımı:Kavramlar ve uluslararası iyi uygulama örnekleri Julie BABINARDÇevre ve Sosyal Kalkınma Uzmanı, Ulaşım, Dünya Bankası
Özet • Ulaşımda erişilebilirlik niye önemlidir • Ulaşımda erişilebilirliğin desteklenmesi için kanun ve yönetmelikler • Erişilebilir ulaşımın önündeki tipik engeller • Erişilebilir bir ulaşım zincirinin öğeleri • Farklı ulaşım biçimlerinden iyi uygulama örnekleri
Ulaşımda erişilebilirlik niye önemlidir? • Ulaşım, bağımsız bir yaşam için hayati önemdedir • Dışlanma, engellilikle ilişkilendirilen zararları arttırır • Ulaşımın planlanması, tasarımı ve inşasında genellikle engelli insanların erişimine yeterli özen gösterilmez
Ulaşımda erişilebilirliğin desteklenmesi için kanun ve yönetmelikler • 153 Ülke Sözleşmeyi imzaladı • 110 Ülke Sözleşmeyi tasdik etti
BM Sözleşmesi, Kentsel Çevre ve Ulaşım Sistemlerine ilişkindir • Erişilebilirlik: Sözleşmenin temel ilkesidir (madde 4) ve tüm uygulama alanlarını bağlamaktadır • Fiziksel çevre: Okullar, tıbbi tesisler ve işyerleri başta olmak üzere tüm kapalı ve açık mekanlara erişimin önünde bulunan engel ve bariyerlerin ortadan kaldırılması için gerekli önlemler alınmalıdır (madde 9 (1) (a)). • Kamu tesis ve binaları: Hükümetler kamu tesis ve hizmetlerini erişilebilir hale getirecek talimatları uygulamaya koyarak, engelli insanların topluma tam katılımının güvence altına alınmasına örnek teşkil etmelidir (madde 9 (2) (a));
Erişilebilir karayolu ulaşımı önündeki engeller • Mevcut yasaların yetersiz şekilde denetlenmesi ve uygulanması • Uygulama için kaynak eksikliği ya da yetersizliği • Erişimin önündeki engeller, ulaşım biçimine ve coğrafi bölgeye göre farklılık arz eder
Karayolu ulaşımında erişilebilir bir seyahat zincirinin öğeleri • Çeşitli faktörler ulaşım sistemlerini erişilebilir kılar: • Fiziksel altyapı • Araç tasarımı • Bilgi • Toplumsal faktörler (damgalama)
Başlangıç/Ev İstasyona/ Durağa yürüme Toplu karayolu ulaşımında erişilebilirlik tedbirleri Aracı bekleme Biniş Erişilebilir yolcuğun öğeleri Ulaşım türüne özgü önlemler • Seyahat bilgisi veplanlaması Yolculuk • Güvenli yaya • ortamı İstasyonda/Durakta İniş/Çıkış • Ulaşım durakları • Kapılar • Bilet kesme Varış Yerine Yürüme • Platformlar • Rampalar • Tasarım ve mekan • özellikleri • Platformlar • Rampalar • Güvenli yaya • ortamı
Bilgi, seyahat planlaması ve eğitimi • Biçimi: • Panolardaki harflerin büyüklüğü ve bakma mesafesinin gözetilmesi • Haritalar • Kapsamlı yolculuk bilgisi sistemleri • Farkındalık eğitimi ve yolculuk danışmanları • Yeri: • Yolculuk öncesi planlama • İstasyon ve duraklardaki panolarda bilgi Kaynak: Dünya Bankası, 2010 and OECD, 2006
Yaya ortamı ve yaya geçitleri • Evrensel erişimin sağlanması için ölçüler ve özellikler • Eğim derecesi • Zeminler • Yerleştirme planı • Işıklandırma • Yaya geçitleri
Örnek uygulama: Yaya erişimini iyileştirmek için halk katılımı • Kentsel Plan - Liaoning Bölgesi, Çin(Benxi, Panjin, Liaoyang, Dengta, Benxi şehirleri) • Odak grup görüşmeleri; açık toplantılar; saha testi • Tespit edilen sorunlar: kaldırım kenarlarındaki kesmeler; refüj; dokununca hissedilen şeritlerle gösterilen kaldırım yolları; yaya geçitleri; hasar görmüş kaldırım ve tretuvarlar
Toplu ulaşım durak ve istasyonları altyapısı • Otobüs durakları (kaplaması; yerleşimi; oturma yeri) • Kapılar ve kapı aralıkları • Platformlar • Düz ve basamaksız ortamlar için rampalar • Platforma yolcu asansörü • Erişilebilir tuvaletler • Erişilebilir otomatik turnikeler • Erişilebilir bilgi ve bilet masaları • Erişilebilir terminaller ve büfeler
İyi örnek: Berlin toplu taşıma altyapısının engellerden arındırılmış tasarımı • Banliyö istasyonlarının % 73’ü görsel yeti yitimi bulunan insanlar için yönlendirme sistemine sahiptir • Metro istasyonlarının % 46’sının görsel yeti yitimi bulunan insanlar için yönlendirme sistemi vardır • 99 metro istasyonu ve 118 banliyö tren istasyonunda asansör ve rampalar bulunmaktadır • BVG’nin hareket yitimi olan insanlardan sorumlu yetkilisi metro istasyonlarında önerilerde bulunur
Toplu Ulaşım Araçları • Platform – araç aralığı • Aracın tasarımı • Renk karşıtlığı • Bağlama araçları • Ayrılmış oturma yerleri • Hoparlör sistemi • İstasyonlarda destek hizmeti
İyi örnek: Hızlı Otobüs Ulaşım Sistemlerinde (Metrobüs) evrensel tasarım unsurları Brazilya, Kolombiya, Ekvador, Meksika, Şili, Endonezya, Tanzanya ve Çin • İstasyonlara erişim: İstasyon platformu yüksekliği ile uyumlu alçak zeminli araçların kullanılması; hafif rampalar; tam yanaşma • Ödeme: Özel ihtiyaçları olan yolcular için kartlar; erişilebilir turnikeler • Yolcu bilgisi: Görme ve duyma engelli yolculara özel • Araç içindeki düzenlemeler: Kaymayan zemin; özel oturma yerleri; kontrast renkler; tutamaklar
Kısaca, herkese fayda sağlayacak şekilde ulaşımı erişilebilir yapmak için bir dizi müdahale gereklidir
Maliyetler ve öncelikler yerel bağlama göre belirlenmelidir
Erişilebilir ulaşımın planlanması ve uygulanması • Erişilebilirliğin belirtileri • Koridorlarda öncelik hakkı ve erişilebilir özellikli yeni sistemler • Yaya ve toplu ulaşım altyapısı sisteminin en etkili şekilde iyileştirilmesi • Ulaşım sistemlerini tamamlamak için kapıdan kapıya servisler
Sonuç Yerine • İlkeler ve teknik standartlar mevcuttur • Veri yokluğu, erişim denetimleri ve hareket ihtiyaçları denetimlerinin eksik yapılması, gerçekleştirilen müdahalelerin etkili sonuçlar doğurmasını ve etkilerinin ölçümünü zorlaştırmaktadır • Araştırmalar sınırlı ve ulaşım zinciri gereksinimlerine ilişkin anlayış sorunlu olduğu için, ulaşım sistemleri kısmen erişilebilirdir ve yerel hizmet sunumu zayıftır • Özel organizasyonlar ve turizm erişilebilir ulaşım sistemleri ve araçlarının iyileştirilmesi için katalizör görevi görebilir • Demografide ve sağlık alanında yaşanacak dönüşümler, erişilebilirliği bir gerçeklik haline getirebilir