1.06k likes | 2.22k Views
Malign Melanomda Cerrahi Tedavi. Dr. Yağmur AYDIN İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Anabilim Dalı. Malign Melanom. Epidermisin bazal tabakasındaki melanositlerden kaynaklanır
E N D
Malign Melanomda Cerrahi Tedavi Dr. Yağmur AYDIN İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Anabilim Dalı
Malign Melanom • Epidermisin bazal tabakasındaki melanositlerden kaynaklanır • Deri karsinomları içinde mortalitesi ve morbiditesi en kötü olan kanser • Görülme sıklığı artmakta (%6 /yıl) • Artış hızı tüm kanserler içinde en hızlı (en hızlı artış yaşlılarda) • Tüm deri kanserlerinin % 5 ‘ i ancak tüm deri kanserlerinden ölümlerin % 75 ’ i • Erken tanı ve tedavi önemli (sağkalım oranı artmakta) • Prognoz ( 5 yıllık) Lokal hastalık > % 90 Lenf bezi tutulumu % 60 Uzak metastaz % 5
Malign Melanom • % 95’i deriden kaynaklanır • % 3 hastada bilinmeyen bir primer ve metastaz • Göz, müköz membranlar gibi diğer bölgelerde • Eskiden mevcut bir renkli lezyondan gelişebileceği gibi (% 20-25) daha sıklıkla “de-novo” gelişir
Öncü Lezyonlar • Atipik veya Displastik nevüs • Konjenital nevüsler • Lentigo maligna • Selim edinsel nevüsler
Risk Faktörleri • Açık tenli ve sarışın veya kızıl saçlı kişiler • Güneşte zor bronzlaşan ve kolaylıkla güneş yanığı olan • Güneşe fazla maruz kalınan işlerde ve bölgelerdeki kişiler • Çocukluk çağında kısa süreli güneşlenme ile 2. ° yanık • 100’ den fazla displastik nevüs – Displastik nevüs sendromu (% 10-15 daha fazla) • Büyük konjenital nevüs ( % 5-40) • Birinci derece akrabada MM ( % 3-10) • Daha önceden malign melanomu olan hastalar (% 3-6 ikinci MM gelişme riski)
Malign melanom şüphesi düşündüren klinik bulgular • Kaşıntı ( en erken bulgulardan) • A,B,C,D,E bulguları • A: Asimetri • B: Border irregularity (Kenar Düzensizliği) • C: Color variagation (Renk Farklılıkları) • D: Diameter – Çap (> 6 mm) • E: Elevation (Kabarıklık) • Kanama ve ülserasyon geç bulgulardır
Biopsi Şekilleri Eksizyonal biopsi ( Altın standart) *İnsizyonal biopsi *Punch biopsi Kısmi kalınlıklı veya traşlama şeklinde yapılan biopsiler kontrendikedir *Tüm dermis katlarını ve az miktarda ciltaltı yağ dokusu alınacak şekilde yapılmalıdır
Balch CM, Houghton AN, Sober AJ, Soong S. Cutaneous Melanoma. St Louis QMP 1998
Clark Tümör İnvazyonu • Level I : Tm sadece epidermis içinde • Level II : Tm papiller dermisi infiltre etmiş • Level III : Tm papiller dermisi doldurmuş, retiküler dermise uzantılar gönderiyor • Level IV : Tm. Retiküler dermisi infiltre etmiş • Level V : Tm subkutan yağ dokusunu infiltre etmiş
İnvazyon derinliğine göre histopatolojik sınıflandırma : Clark sınıflaması
Breslow Kalınlığı • Tümörün yüzeyinden dermis içindeki en derin noktası arasındaki oküler mikrometre ile yapılan ölçüm • Sağkalımı öngörmede en belirgin kriter • Tümör kalınlığı ile prognoz arasında ters orantı mevcut
Tümör kalınlığına göre Histopatolojik sınıflandırma Breslow sınıflaması : 4 seviye vardır • Level 1: kalınlık 0.76 mm den az • Level 2: kalınlık 0.76– 1.50 mm arasında • Level 3: kalınlık 1.50 - 4.00 mm arasında • Level 4: kalınlık 4.00 mm den fazla
Prognostik Faktörler • Breslow kalınlığı • Clark invazyon derinliği • Ülserasyon mevcudiyeti • Yaş, Cins, Yerleşim • Tümörün boyutu ve cerrahi sınırlar • Diğerleri (Mitotik index, büyüme fazı, regresyon mevcudiyeti...)
Evre I : Hastalık deriye lokalize (Lokal hastalık) • Evre II : Hastalık bölgesel lenf bezine ulaşmış (Bölgesel hastalık) • Evre III: Uzak metastaz gelişmiş (Sistemik hastalık)
Malign Melanomda TNM SınıflandırmasıAJCC 2009 T Sınıflandırması: Primer tümörün kalınlığı T x : Tümör epidermiste T1 : </= 1 mm a) ülserasyon yok, mitoz < 1mm2 b) ülserasyon var, mitoz > 1mm2 T2 : 1-2 mm a) ülserasyon yok b) ülserasyon var T3 : 2,01-4 mm a) ülserasyon yok b) ülserasyon var T4 : >4 mm a) ülserasyon yok b) ülserasyon var
Malign Melanomda TNM SınıflandırmasıAJCC 2009 N Sınıflandırması: Lenf bezi tutulumu N0 : Lenf bezi metastazı yok N1 : 1 lenf bezi a) mikrometastaz (SLN biopsi) b) makrometastaz (ele gelen LAP) N2 : 2-3 lenf bezi a) mikrometastaz (SLN biopsi) b) makrometastaz (ele gelen LAP) c) intransit metastaz/metaztaz olmadan satellit N3 : > 4 lenf bezi, metastaz ile birlikte satellit birbirleri ile kaynaşmış lenf bezleri topluluğu
Malign Melanomda TNM SınıflandırmasıAJCC 2002 M Sınıflandırması: Uzak metastaz mevcudiyeti M0 : Uz<ak metastaz yok M1 : Uzak deri, ciltaltı veya lenf bezi metastazı Normal LDH M2 :Akciğer metastazı Normal LDH M3 : İç organ ve diğer uzak metastazlar Normal LDH Yüksek LDH
Malign Melanomda Evreleme • Evre I : T1, T2, N0, M0 • Evre II : T3, N0, M0 • Evre III : T4, N0, M0 veya Lenf bezi tutulumu • Evre IV : Uzak metastaz mevcut
Klinik Tipleri • Yüzeysel yayılan malign melanom • Nodüler malign melanom • Akral malign melanom • Lentigo malign melanom
Yüzeysel Yayılan Malign Melanom • En sık görülen tip ( % 70) • Genellikle sırtta (hem E hem K) ve alt ekstremitelerde (kadınlarda) sık görülür • Düzensiz sınırlı, asimetrik ve değişik renklerde görünüm vardır • Çapı genellikle 6-8 mm.den daha fazladır • Prognozu diğer tiplere göre daha iyidir
Yüzeyel yayılan melanom Superficial spreading melanoma
Nodüler Malign Melanom • Görülme sıklığında ikinci sırada ( %15-30) • Sırt, alt ekstremite ve baş-boyunda daha sık • Hızlı seyirli • Radyal fazdan hızla vertikal büyüme fazına geçer • Deriden kabarık, koyu kahverengi veya siyah nodül şeklindedir. Ülserasyon ve kanama da görülebilir • Prognozu iyi değildir
Lentigo Malign Melanom • Tüm olguların % 4 -10’u • Etyolojide UV ışınları rol oynar • Genellikle 70’li yaşlardaki hastaların baş/boyun bölgesinde görülür • Öncesinde Lentigo Maligna bulunur. 10-15 yıllık latent dönem vardır Güneş yanığı veya kahverengi bir makül şeklinde lezyon üzerinde nodüler gelişme
Akral Lentiginöz Melanom • En az görülen tip (% 2-8) • Tipik olarak avuç içi veya ayak tabanlarında veya tırnak yatağında yerleşim gösterir • Genellikle düzensiz pigmentasyonlu ve 3 cm.den daha büyük bir boyuta sahiptir • Koyu tenlilerde daha sık
Subungual Melanom • Ayırıcı tanı önemli • Selim junctional nevüs • Piyojenik granülom • Subungual hematom • Tırnakta hızlı bir renk değişikliğini takiben longitidunal bir bant ortaya çıkar • Proksimal ve lateral tırnak oluklarında ilave pigment görülmesi (Hutchinson işareti)karekteristiktir