Finansowe uwarunkowania rozwoju produktów turystycznych w ujęciu lokalnym i regionalnym

1. Finansowe uwarunkowania rozwoju produktów turystycznych w ujęciu lokalnym i regionalnym Marek Szczepański Dyrektor Departamentu Wspierania Rozwoju Regionalnego Seminarium „Turystyka wiejska na drodze do komercjalizacji” Kielce, 9 kwietnia 2010 r.

2. Zakres prezentacji Bank Gospodarstwa Krajowego – podstawowe informacje Wsparcie przedsięwzięć turystycznych z funduszy UE w latach 2007-2013 Wybrane produkty Banku Gospodarstwa Krajowego Przykłady finansowania przez BGK projektów turystycznych Wyzwania związane z finansowaniem projektów turystycznych Turystyka wiejska na drodze do komercjalizacji

3. Turystyka wiejska na drodze do komercjalizacji Bank Gospodarstwa Krajowego Bank Gospodarstwa Krajowego (utworzony rozporządzeniem z dnia 30 maja 1924 r.) jest jedynym bankiem państwowym. BGK specjalizuje się w obsłudze sektora finansów publicznych. Misją BGK jest wspieranie rządowych programów społeczno-gospodarczych oraz programów samorządności lokalnej i rozwoju regionalnego, realizowanych z wykorzystaniem środków publicznych. Bank prowadzi działalność komercyjną koncentrując się w szczególności na obsłudze jednostek sektora finansów publicznych, w tym jednostek samorządu terytorialnego (JST). W 2009 r. BGK ograniczył pakiet usług świadczonych na rzecz klientów detalicznych. Główny kanał współpracy z BGK to bankowość elektroniczna wspierana działalnością placówek i banków współpracujących.

4. Turystyka wiejska na drodze do komercjalizacji Produkt turystyczny - jedna z wielu definicji sensu stricte - wszystkie dobra i usługi nabywane przez konsumenta w związku z wyjazdem ze stałego miejsca zamieszkania; sensu largo - całość przeżytego doświadczenia turysty od chwili opuszczenia domu do chwili powrotu (miejsca, atrakcje turystyczne, usługi). (Slavoj Medlik)

5. W latach 2001-2007 udział gospodarki turystycznej bez nakładów na inwestycje w PKB wynosił 5,7 - 7,3%. Zakłada się średnioroczne tempo wzrostu dochodów w gospodarce turystycznej w latach 2008-2015 na poziomie około 6,1% - wyższe od planowanego średniorocznego tempa wzrostu PKB o ok. 1 punkt procentowy. Podstawowym źródłem wzrostu udziału gospodarki turystycznej w PKB w latach 2008-2015 powinien być wzrost wydatków turystów zagranicznych i krajowych w czasie wyjazdów turystycznych osiągnięty dziękiposzerzeniu oferty i poprawie jakości oferowanych usług. źródło:Kierunki rozwoju turystyki do 2015 roku Turystyka wiejska na drodze do komercjalizacji Rozwój turystyki - wzrost dochodów

6. Turystyka wiejska na drodze do komercjalizacji Wybrane źródła finansowania rozwoju produktów turystycznych Środki pomocowe Kredyty bankowe Wyprzedzające finansowanie z budżetu państwa Budżet jednostek samorządu terytorialnego

7. Środki pomocowea potrzeby inwestycyjne samorządów Środki pomocowe – w tym środki europejskie – nie były, nie są i nie będą w stanie zaspokoić w najbliższych latach potrzeb inwestycyjnych samorządów. Np. dla ZPORR – zapotrzebowanie wyniosło 275% dostępnej alokacji (w działaniu 3.5 Lokalna infrastruktura społeczna – zapotrzebowanie na 570% środków). Turystyka wiejska na drodze do komercjalizacji

8. Turystyka wiejska na drodze do komercjalizacji Wsparcie przedsięwzięć turystycznych z funduszy UE w latach 2007-2013 PO Innowacyjna Gospodarka (działanie 6.4. Inwestycje w produkty turystyczne o znaczeniu ponadregionalnym). Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 -2013 (działanie 311. Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej; działanie 313, 322, 323. Odnowa i rozwój wsi). Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (działanie 11.1 Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego o znaczeniu ponadregionalnym). Regionalny Program Operacyjny Województwa Świętokrzyskiego na lata 2007 - 2013 (działanie 5.3. Inwestycje w sferę dziedzictwa kulturowego, turystyki i sportu).

9. Wybrane produkty Banku Gospodarstwa Krajowego Turystyka wiejska na drodze do komercjalizacji

10. Preferencyjne kredyty wyłączone ze stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych. Przeznaczone na pokrycie kosztów przygotowania przez gminy i ich związki dokumentacji projektowej inwestycji komunalnych przewidzianych do współfinansowania z funduszy Unii Europejskiej. Kwota kredytu: do 80% zaplanowanych kosztów dokumentacji netto, bez uwzględnienia podatku od towarów i usług, jednak nie więcej niż 500 tys. zł w odniesieniu do projektu. Okres kredytowania: do 36 miesięcy. Na wniosek kredytobiorcy BGK może udzielić karencji w spłacie kredytu do 18 miesięcy. Oprocentowanie kredytu: 0,5 stopy redyskonta weksli NBP tj. aktualnie 1,875% (stopa redyskonta z 25 czerwca 2009 r. wynosi 3,75%). Spłata kredytu i odsetek może następować w okresach miesięcznych lub kwartalnych. Turystyka wiejska na drodze do komercjalizacji Fundusz Rozwoju Inwestycji Komunalnych (FRIK)

11. Kredyty z linii Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) Przedmiot kredytu: inwestycje realizowane m.in. w sektorach: infrastruktura, środowisko. Beneficjenci: JST oraz w indywidualnych przypadkach inne podmioty, których kredytowane przedsięwzięcie służy rozwojowi regionu, a z jego efektów korzysta pośrednio lub bezpośrednio społeczność lokalna. Kwota kredytu: do 50% kosztów inwestycji; maksymalna kwota kredytu: 12,5 mln EUR; maksymalny koszt projektu: 25 mln EUR. Okres kredytowania: od 4 do 15 lat, karencja w spłacie kredytu do 5 lat Oprocentowanie zmienne obejmuje stawkę bazową (zmienna stawka EBI, WIBOR 3M lub WIBOR 1M) oraz marżę BGK Turystyka wiejska na drodze do komercjalizacji

12. Turystyka wiejska na drodze do komercjalizacji Pożyczki z budżetu państwa na wyprzedzające finansowanie operacji w ramach PROW 2007-2013 Z pożyczki mogą korzystać JST i lokalne grupy działania (LGD) w ramach 5 działań z Osi 3 i 4 Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Pożyczka na wyprzedzające finansowanie jest udzielana w PLN, ze środków budżetu państwa i ma charakter pomostowy. Pożyczki na wyprzedzające finansowanie są udzielane bez przetargu i zgodnie z zapisami ustawy o finansach publicznych nie są wliczane do długu JST. Kwota pożyczki nie może przekroczyć wysokości udziału środków z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), określonego w umowie o przyznaniu pomocy – udział środków UE stanowi spłatę udzielonej pożyczki. Zawarcie umowy pożyczki następuje w terminie miesiąca od daty złożenia w oddziale BGK kompletnego wniosku. Preferencyjne oprocentowanie. Dla pożyczek uruchamianych w II kwartale 2010 r. wynosiło 0,98%. Z tytułu udzielenia pożyczki Bank pobiera prowizję w wysokości 0,1% kwoty udzielonej pożyczki (w dniu uruchomienia pierwszej transzy).

13. Kredyty z linii EBI zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej i turystycznej Mierzei Wiślanej - Nowy Dwór Gdański, prace restauratorskie i adaptacja zamku krzyżackiego w Człuchowie na cele kulturotwórcze i turystyczne, rewaloryzacja zabytkowego parku krajobrazowego "Lasek Luizy" z elementem regionalnego produktu turystycznego - Człuchów. Kredyty ze środków FRIK przygotowanie dokumentacji formalno-prawnej, projektów budowlanych, kosztorysów na realizację zagospodarowania turystycznego wokół Jeziora Panieńskiego i Jeziora Stawno, wykonanie dokumentacji projektowej - budowa Gminnego Centrum Informacji Turystycznej w Płaskiej. Pożyczki PROW utworzenie Miejskiego Centrum Informacji i Promocji Turystycznej w Wojcieszowie, zwiększenie atrakcyjności turystycznej wsi Sobków i Mzurowa, rewitalizacja plaży miejskiej w Moryniu, budowa przystani kajakowych nad rzeką Regą w Resku - ścieżka spacerowa, rozbudowa infrastruktury rekreacyjno - sportowo - wypoczynkowej w Gardei. Turystyka wiejska na drodze do komercjalizacji Przykłady finansowania przez BGK projektów turystycznych

14. Wyzwania związane z finansowaniem • projektów turystycznych • Zdolność kredytowa JST (poręczenia i gwarancje bankowe). • Zmiana charakteru środków europejskich – chociaż nadal ogromna większość wsparcia wypłacana jest w formie grantów, prawdopodobnie coraz większa część środków z Unii Europejskiej stopniowo będzie zmieniała swój charakter, ze wsparcia bezzwrotnego – dotacyjnego, na wsparcie zwrotne: preferencyjne pożyczki, wejścia kapitałowe itp. • Dla samorządów oznacza to konieczność: • rozwoju know-how kadry samorządowej, • zapewnienia odpowiedniej liczby i jakości projektów przynoszących dochód, • wprowadzenia zmian legislacyjnych, itd. Turystyka wiejska na drodze do komercjalizacji

15. Dziękuję za uwagę • Departament Wspierania Rozwoju Regionalnego • Bank Gospodarstwa Krajowego • tel. +48 (22) 522 94 10, fax: +48 (22) 522 91 94 • dwrr@bgk.com.pl • www.bgk.com.pl