İstanbul’un Uluslararası Finans Merkezi Olma Potansiyelinin Değerlendirilmesi *

1. İstanbul’un Uluslararası Finans Merkezi Olma Potansiyelinin Değerlendirilmesi*

2. Uluslararası Finans Merkezi • Uluslararası Finans Merkezleri ulusal ve uluslararası yatırımcılara düşük işlem ve sermaye maliyeti, düşük risklilik, sermayeye kolay ulaşım sağlar. Geniş ürün yelpazesi ve sermaye birikimi ile piyasalar derinleşir ve likidite bollaşır. Ulusal finans kurumları ve yabancı finans kurumları bu ortamın avantajlarından yararlanmak üzere işlemlerini ve sermayelerini bu merkezde değerlendirir. • Dünyada Londra, New York, Hong Kong, Singapur ve Zürih gibi gelişmiş finans merkezleri ve Dubai, Moskova, Varşova gibi finans merkezi olma yolunda ilerleyen şehirler bulunmaktadır • Türkiye’de dünya standartlarında, değer yaratan bir finans merkezi kurulması mümkün müdür? Evet, • Makroekonomik ve siyasi istikrar • Avantajlı bir coğrafi konum • Genç ve eğitim düzeyi gittikçe artan geniş bir nüfus • Hızlı büyüme oranı ve potansiyeli • Finansal hizmet alanında yüksek artış potansiyeli • Gittikçe artan bölgesel güç • Gerekli siyasi irade ve kararlılık • Türkiye’nin rakip ülkeler karşısında önemli avantajlarıdır İUFM

3. İstanbul, “Nitelikli İş Gücü”, “Gelir Yaratma Potansiyeli”, “Sosyal Yaşam” ve “İş Yapma Maliyeti” açısından rakiplerine oranla avantajlı bir konumdadır Potansiyel Engeller Fark Yaratanlar En Önemli Gelir Yaratma Potansiyeli En Az Önemli Sosyal Yaşam Yasal Ortam Mali Ortam Altyapı Nitelikli İş Gücü Politik & Ekonomik İstikrar Düzenleyici çerçeve İş Yapma Kolaylığı İş Yapma Maliyeti İmaj “Olabilecek En İyi” Londra 10 Dublin Dublin Londra Londra Londra Londra Londra Londra Londra Londra Dublin Dubai Dublin 8 Londra Dublin Dublin Dublin Dublin Moskova Dubai Istanbul Dubai Moskova Dubai Varşova Varşova Varşova 6 Dubai Varşova Finans merkezi olarak performans Dubai Dubai Dublin Varşova Varşova Dubai Dubai Moskova Varşova Dubai Varşova Varşova 4 Varşova Dublin Varşova Moskova Dublin Moskova Moskova Moskova Moskova Moskova Dubai 2 Moskova Moskova Londra “Olabilecek En Kötü” 0 İUFM

4. İstanbul’un rekabetçi konumunun değerlendirilmesi Güçlü Yönler Nitelikli iş gücü yaratma potansiyeli Yüksek gelir yaratma potansiyeli Sosyal yaşamda çeşitlilik & zenginlik İş yapma maliyeti İstanbul için önemli rekabet avantajı yaratan ve bölgedeki rakiplerin arayı kapatması nispeten güç olan yönler İstanbul’u rakiplerinden önemli ölçüde farklılaştıran unsurlar Geliştirilmesi Gereken Yönler İmaj (İstanbul’un finans merkezi olarak konumlandırılması) Hukuki ortam (karar verme hızı, gerekli yetkinliklerin geliştirilmesi vb.) Mali ortam (vergi sistemindeki belirsizlikler, aracılık maliyetleri vb.) Düzenleyici çerçeve (Bağımsız düzenleyici kurumların geliştirilerek güçlendirilmesi vb.) Altyapı (ulaşım altyapısı, trafik vb.) İş ortamı (bürokrasi, hız vb.) • Mevcut kaynakları ve ölçeği ile Moskova, İstanbul’un finansal merkez olma yolundaki en önemli rakibidir • Hızlı hareket edilerek, Moskova finans merkezi olma yolundaki problemlerini çözmeden önce İstanbul’un konumunun güçlendirilmesi başarı için kritik öneme sahiptir İUFM

5. Atılması gereken adımlar Vizyonun elde edilebilmesi için hükümet programında da yer alan adalet, vergi, eğitim ve sosyal güvenlik reformlarının hızla yapılması gerekmektedir • Yasal ortam • Mali ortam • Düzenleyici çerçeve • Nitelikli iş gücü • Düzenleyici kurumların piyasa oyuncuları ile koordineli olarak çalışmalarının sağlanması • Bağımsız düzenleyici kurumların geliştirilerek güçlendirilmesi • Finansal aracılık maliyetlerini azaltacak • Dolaylı-dolaysız vergi dengesini kuracak • Kayıt dışılığı azaltacak • Vergi sistemine güveni sağlayacak, uluslararası normlara uygun vergi sistemini oluşturacak • vergi reformunun yapılması • Ticaret ve finans sektöründeki nitelikli ara destek personel eksikliği • Genç ve potansiyel iş gücünün niteliklerini arttıracak bir eğitim reformunun yapılması • Mahkemelerin daha etkin çalışmasını ve uyuşmazlıkların hızlı çözümünü sağlayacak • Finansal alanda uzman hukukçular yetiştirilmesinin yolunu açacak • İhtisaslaşmış finans mahkemelerinin kuruluşunu düzenleyecek • adalet reformunun yapılması • Altyapı • İmaj • İş yapma kolaylığı • Trafik sorununu çözecek ulaşım altyapısının oluşturulması • Kaliteli işyeri ve konut arzının arttırılması • Türkiye’nin ve İstanbul’un imajının kuvvetlendirilmesi ve İFM imajının oluşturulması • Finans hizmetlerine özgü markalaşma stratejisinin oluşturulması • Diğer ülkelerin kapsamlı markalaşma stratejileri ile rekabet edilmesi • İş kanunlarında işverenin hareket alanını kısıtlayan maddelerin düzeltilmesi • İş piyasasında işe alım ve işten çıkarmaların esnek hale getirilmesi İUFM

6. Önerilen vizyon • 30 sene içerisinde Londra, New York, Şangay ve Tokyo ile birlikte dünyanın önde gelen beş uluslararası finans merkezinden biri olması • 10 sene içerisinde önemli bölgesel bir finans merkezi konumuna ulaşması • Finansal hizmetler ve ticaret alanında dünyadaki en iyi örneklerden birini teşkil etmesi İUFM

7. Projenin ölçeği... ve getirisi... Projenin Ölçeği Kazanımların Büyüklüğü 2 milyar ABD doları 20 milyar ABD doları 2025 yılında GSMH’a yıllık ek katkı 150,000 kişilik ek istihdam ilk 5 yıl içerisinde yöneltilecek tutar İUFM

8. Sorumlu Bakan’ın görevlendirilmesi ve desteğinin sağlanması • Program Yapısının son haline getirilmesi • Bütçeye gerekli ödeneğin konulması • İFM programı çalışma adımları ve kontrollerinin kurulması 2 3 1 4 Hızlı hareket için öncelikli aktiviteler İlk ay 2-3 ay içinde • İFM’nin ilgili kurum ve kuruluşlara duyurulması • Mali, hukuki ve düzenleyici çerçeve konuları başta olmak üzere değişiklik yapılması gereken tüm alanlara yönelik proje aktivitelerinin, görev ve sorumlulukların, ilgili zamanlamanın detaylandırılması • İFM Programı Proje Ofisi’nin faaliyete geçirilmesi • Bütçe taslağının hazırlanması • Program çalışmalarının başlatılması • Sorumlu bakanın görevlendirilmesi • İlgili kurum ve kuruluşların bilgilendirme ve iletişim planının oluşturulması • Programın yönetilmesi için gerekli olan aktivitelerin, görev ve sorumlulukların, ilgili zamanlamanın, risklerin ve kontrol alanlarının belirlenmesi İUFM

9. Danışma Kurulu Program yapısı – önerilen ‘Program’ organizasyonu • Başbakan (Başkan) • Ekonominin Koordinasyonundan Sorumlu Başbakan Yardımcısı • İlgili bakanlar Hükümet Alt-komitesi • Gözetim • Fon aktarma • Programa ilişkin iletişimin Başbakan düzeyinde gerçekleştirilmesi • İlgili diğer bakanlıkların desteğinin sağlanması • Finansal sektöründen uzmanlardan oluşan “Danışma Kurulu”nun oluşturulması • Düzenli aralıklarla izleme toplantılarının yapılması Piyasa ile temel istişareler IFM Organizasyon Komitesi • Strateji • Genel Koordinasyon • Bütçeleme • Raporlama • TBB’nin de temsil edildiği uzmanlardan oluşan kurul Program Ofisi Mali, Hukuki ve Düzenleyici Çerçeve Geliştirme Çalışma Grubu Altyapı ve Gayrimenkul Planlama ve Koordinasyon Çalışma Grubu Eğitim, İşe Alım ve Organizasyon Çalışma Grubu Marka, Kurumsal İletişim ve İş Geliştirme Çalışma Grubu Finansman ve Finansal Kontrol Çalışma Grubu İUFM

10. İstanbul Finans Merkezi kimlere fayda sağlayacaktır? • Türkiye’nin AB Üyeliği • Türk Şirketleri (Özellikle KOBİler) • Genç Nüfus (istihdam yaratılması nedeniyle) • İstanbul Metropolitan Bölgesi (ve daha ötesi…) • Türk Finansal Piyasalarında Faaliyet Gösteren Şirketler • Merkez Bankası ve Düzenleyici Otoriteler • Yurtdışında Yaşayan Nitelikli Türk İş Gücü • Türk Kültür ve Sanat Kurumları İUFM

11. Saygılarımızla arz ederiz. İUFM

12. İUFM

13. İUFM

14. İUFM