De personeelsbevoegdheid van de secretaris Opleidingstraject Secretaris en ontvanger sterk aan het stuur

1. De personeelsbevoegdheid van de secretarisOpleidingstraject Secretaris en ontvanger sterk aan het stuur Marijke De Lange Stafmedewerker gemeentepersoneel VVSG

2. Sterke secretarissen: verkenning van juridisch kader • Dagelijks personeelsbeheer • Rechtspositieregeling • Wie doet wat? • HRM • Onderhandelingen met vakbonden • Relaties met andere diensten & besturen

3. Gemeentedecreet (art. 86) & OCMW-decreet (art. 85) • De secretaris staat in voor de algemene leiding van de diensten van het bestuur. • Behoudens wat betreft personeelsleden van [het bestuur] die tewerkgesteld zijn bij een IVA staat de secretaris aan het hoofd van het personeel en is hij bevoegd voor dagelijks personeelsbeheer. • Hij rapporteert aan [het college van burgemeester en schepenen].

4. Delegatie aan leidinggevende • De secretaris kan de uitoefening van het dagelijkse personeelsbeheer geheel of gedeeltelijk toevertrouwen aan de leidinggevende personeelsleden, aangeduid in het organogram (art. 92 GD en art. 90 OD) • Voorbeeld loopbaanonderbreking

5. Gemeentedecreet (art. 43, §2, 23°) & OCMW-decreet (art. 52) • Het vaststellen van wat onder het begrip dagelijks personeelsbeheer moet worden verstaan is een bevoegdheid die niet aan [het college] kan worden toevertrouwd • Toelichting • Exclusieve bevoegdheid raad om begrip zelf in te vullen • Laat toe om rekening te houden met omvang en eigen kenmerken van elk bestuur afzonderlijk • Dagelijks personeelsbeheer te onderscheiden van aanstellingsbevoegdheid (en ontslag- en tuchtbevoegdheid) • Ligt bij [college]; kan weliswaar naar secretaris gedelegeerd worden (niet verder naar leidinggevend personeelslid) • Raad = geen personeelsdienst • Alles op raad brengen = niet werkbaar en niet haalbaar (bijv. wettelijk te respecteren termijnen)

6. Artikel 86, GDMemorie van toelichting Vier categoriëen • allerlei vormen van individueel personeelsbeheer verstaan, zoals allerlei aanvragen voor verlof, disponibiliteit, loopbaanonderbreking • individuele toepassingen van de bepalingen mbt vorming en evaluatie, en dergelijke • bepalingen die rechtstreeks voortvloeien uit en de toepassing zijn van het personeelsstatuut dat elk bestuur heeft • Het gaat ook over bepaalde vormen van collectief personeelsbeheer zoals het vastleggen van vakantieperiodes en feestdagen

7. Memorie (2) Uiteraard moet de secretaris bij het uitoefenen van deze in het decreet toegewezen bevoegdheden de ter zake geldende wetgeving toepassen, bijv. de wet op de uitdrukkelijke motivering van individuele bestuurshandelingen en de wet op het syndicaal statuut.

8. Rechtspositiebesluit Gemeentepersoneel7 december 2007 Komt op 2 punten terug op toelichting • Bevoegdheid om personeelslid in disponibiliteit te stellen => aanstellingsbevoegdheid ! Aanstellingsbevoegdheid kan (geheel of gedeeltelijk) gedelegeerd worden! • Bevoegdheid m.b.t. feestdagen: • Drie lokale feestdagen vastleggen • Vervangende feestdagen bepalen • Bevoegdheid raad • (nog geen Rechtspositiebesluit OCMW-personeel)

9. Dagelijks personeelsbeheer – individueel personeelsbeheer • Opmaak functiebeschrijvingen • Individuele weddevaststelling (art. 112 RP-besluit) • Opdrachthouderschap (art. 93, RP-besluit) • Opdracht tot permanentieplicht (art. 148, RP-besluit) • Toestemming dienstreizen (art. 154, RP-besluit) • Allerlei verlofaanvragen • Loopbaanonderbreking en andere tijdelijke loopbaanmaatregelen • Verlof voor opdracht • O.v. nadere regels raad voor indienen aanvragen en toekennen verlof (art. 207, RP-besluit) • NIET: terbeschikkingstelling (detachering) (art. 144bis NGW) WEL: uitlenen personeelslid aan gebruiker • NIET: disponibiliteit • NIET: ambtshalve herplaatsing

10. Onderwijspersoneel (1) • Niet-gesubsidieerd (= ten laste van gemeente) • Is ‘gewoon’ gemeentepersoneel • Rechtspositieregeling: volgt gemeentepersoneel, maar GR kan kiezen om rechtspositieregeling gesubsidieerd onderwijspersoneel geheel of deels te volgen • Bevoegdheidsverdeling: • Toestaan afwezigheden, verloven, affectaties of loopbaanonderbrekingen (dagelijks personeelsbeheer): secretaris • Aanstelling: college (delegeerbaar naar secretaris) • Terbeschikkingstelling contractueel personeel: GR • Te overwegen: • Op GR discussie voeren over afwijken gemeentelijke rechtspositieregeling • In rechtspositieregeling bevoegdheden GR-college-secretaris verduidelijken

11. Onderwijspersoneel (2) • Gesubsidieerd personeel (= rechtstreeks betaald door Ministerie van Onderwijs) • Volgt specifieke rechtspositieregeling onderwijs • Afwezigheden, verloven, affectaties, loopbaanonderbreking: college (niet delegeerbaar naar secretaris) • Aanstelling: college (niet delegeerbaar naar secretaris), zelfs als personeelslid deel uitmaakt van managementteam • College stelt dit personeel ter beschikking => Concreet: in rechtspositieregeling bevoegdheden gemeenteraad-college-secretaris verduidelijken

12. Dagelijks personeelsbeheer – vorming & evaluatie • Individuele opvolging van de evaluatie (art. 49,RP-besluit) • Vormingsaanvragen • Concrete invulling recht en plicht op vorming (art. 54, RP-besluit) • Onder voorbehoud van vormingsreglement (GR)

13. Dagelijks personeelsbeheer – toepassing personeelsstatuut (voorbeelden) • Evaluatieprocedure intern organiseren (art. 46, RP-besluit) • Binnen door de raad bepaalde termijnen • Dienstroosters opmaken en prestaties noteren • Na delegatie raad (cfr. arbeidsreglement) • Onkostenvergoedingen (art. 155, RP-besluit) • Na delegatie raad

14. Dagelijks personeelsbeheer - collectief personeelsbeheer • Vastleggen vakantieperiodes • O.v. van nadere regels raad • NIET: feestdagen => raad

15. Vragen bij begrip DPB • Bevoegdheid hoofd van personeel om juryleden nominatim aan te duiden • Als gedeeltelijke delegatie vanuit aanstellende overheid • Of als dagelijks personeelsbeheer Andere werkwijze: beslissing secretaris wordt bekrachtigd door [college] • Gedeeltelijke delegatie aanstellingsbevoegdheid? • Bijv. tijdelijke aanwervingen en vervangingen

16. Hoe ermee starten • Lijst van wat dagelijks personeelsbeheer is, op raad brengen • Raad blijft uiteraard bevoegd voor vastleggen van kredieten waarbinnen budgethouder werkt • Wat als raad geen omschrijving geeft? • Secretaris heeft decretaal toegewezen bevoegdheid. • Hij of zij moet die bevoegdheid uitoefenen, zelfs als de raad geen omschrijving geeft

17. Dagelijks personeelsbeheer => budgethouderschap? • Uitgangspunt: kredieten worden toegewezen in functie van bevoegdheden • Secretaris = dus budgethouder voor dagelijks personeelsbeheer, binnen de kredieten vastgelegd door de raad • Als er een Intern Verzelfstandigd Agentschap (IVA) is, is hoofd IVA budgethouder dagelijks personeelsbeheer, binnen vastgelegde kredieten • Wanneer bepaalde kredieten niet uitsluitend voor dagelijks personeelsbeheer bestemd zijn, zorgt [het college] er bij voorkeur vooraf voor dat duidelijk is welke ervan bestemd zijn voor het dagelijks personeelsbeheer en dus onder de bevoegdheid van de secretaris vallen

18. Vakbondsonderhandeling of -overleg nodig? • Lijst van wat dagelijks personeelsbeheer is moet niet onderhandeld/overlegd worden met vakbonden (maar is niet verboden) • Secretarisbesluit in kader van dagelijks personeelsbeheer kan soms onderworpen zijn aan onderhandeling of overleg • Voorbeelden: evaluatieprocedure, collectieve vakantie vastleggen

19. Administratief toezicht • Omschrijving van wat onder dagelijks personeelsbeheer valt moet niet opgestuurd worden naar gouverneur, maar komt wel op lijstenbesluit • Secretarisbesluit in kader van dagelijks personeelsbeheer moet niet opgestuurd worden en ook niet op lijstenbesluit staan. • Maar: secretarisbesluit is besluit van lokale overheid => kan geschorst/ vernietigd worden

20. Visum • Uitgangspunt: voor elke financiële verbintenis moet FB visum verlenen: art. 160 GD • Uitzondering • Regel 1: (Afhankelijk van inwonersaantal) • < 20.000 inwoners: verrichtingen < 7.500 euro (BTW excl.) kunnen door raad uitgesloten worden van visumverplichting • 20.001 - 35.000 inwoners: verrichtingen < 25.000 euro (BTW excl.) kunnen door raad uitgesloten worden van visumverplichting • > 35.000 inwoners: verrichtingen < 67.000 euro (BTW excl.) kunnen door raad uitgesloten worden van visumverplichting • In afwijking van regel 1 kunnen aanstellingen < 1 jaar door raad uitgesloten worden van visumverplichting • Opgelet! Contracten van onbepaalde duur worden gelijkgesteld met aanstelling van > 1 jaar => altijd visumverplichting • Bij opeenvolgende contracten voor zelfde functie: totale duur in aanmerking te nemen • Beperking van 1 jaar geldt niet voor personeelsleden tewerkgesteld op grond van artikel 60 §7, OCMW-wet • Beperking van 1 jaar geldt niet voor aanstellingen door OCMW ikv Wet Maatschappelijke Integratie of OCMW-wet (max. 4 jaar)

21. Stel, u start net als gemeentesecretaris en krijgt de vraag van het college om flexibeler en klantgerichter te werken… • U begint met verloven en afwezigheden onder loupe te nemen en kijkt eens naar de rechtspositieregeling van uw bestuur

22. Misschien kunnen we het aantal vakantiedagen van 33 naar 30 terugbrengen en in ruil de waarde van de maaltijdcheques verhogen? • Hoe wijzigen we rechtspositieregeling? • Wie is daarvoor bevoegd?

23. Rechtspositieregeling Bevat regels over • Loon • salaris, toelagen, hospitalisatieverzekering, maaltijdcheques, tweede pensioenpijler, vergoedingen • Arbeidsvoorwaarden • verloven en afwezigheden, arbeidstijden.. • HRM • werving & selectie, proeftijd, evaluatie, carrièremogelijkheden, tucht & discipline, afscheid = gemeentelijk reglement opgesteld door gemeenteraad binnen Vlaams kader Secretaris maakt voorontwerp op in samenwerking met managementteam • Is rechtspositieregeling arbeidsreglement? • Deontologische code

24. Verloven en afwezigheden ! Regeling gemeenten (voor OCMW’s in opmaak) • Jaarlijkse vakantie: tussen 30 dagen en 35 dagen (OCMW’s: 26 dagen in ontwerpbesluit) • Feestdagen: 14 (OCMW’s: 11 dagen in ontwerpbesluit) • Ziekteverlof vastbenoemden: 21 werkdagen per jaar • Bevallingsverlof en opvangverlof • Disponibiliteit • Wegens verdwijnen van functie • Wegens ziekte of invaliditeit • Omstandigheidsverlof voor begrafenis, geboorte… • Dienstvrijstellingen: verplicht & facultatief • Deeltijds werken: facultatief • Onbetaald verlof: facultatief • 20 werkdagen/jaar + 2 jaar/loopbaan • Politiek verlof • Loopbaanonderbreking (verscheidene vormen) • Vakbondsverlof • Gelijkschakeling statutaire en contractueel aangestelde personeelsleden

25. Arbeidsduur Arbeidstijdwet 14.12.2000 • Maximum 11 uur/dag • Minimum 11 uur opeenvolgende rust/24 uur • Recht op ½ uur rust na 6 uur arbeid • In principe zondagsrust en verbod op zondagwerk • Recht op weekendrust (35 uur aaneensluitend) • Inhaalrust binnen 14 dagen voor wie toch op zondag werkt (+ moet wettelijk toegelaten zijn) • In principe nachtrust & verbod op nachtarbeid (tussen 20 uur en 6 uur) • Beschermingsmaatregelen voor wie gewoonlijk ‘s nachts werkt • Gemiddeld maximum 38 uur/week • Absoluut maximum van 50 uur/week • Minimum 20 vakantiedagen / jaar. Geen omruiling in geld, tenzij bij uitdiensttreding • Geen strafsancties, (nog) geen toezicht sociale inspectie • Geldelijke zaken zoals overloon voor overuren => Rechtspositiebesluit 7 december 2007 • Ruimer dan arbeidsduurregeling Arbeidswet 1971 maar minder afwijkmogelijkheden

26. Diversiteit van personeel lokale besturen (1) 26 Flexibiliteit heeft totaal andere consequenties per groep personeel • “Administratie”: burgerlijke stand & bevolking, ruimtelijke ordening, sociale dienst OCMW… • Vrijetijdsdiensten: werken als anderen vrijaf hebben: sporthal, zwembad, cultuurcentrum, toeristisch bureau • Ploegdiensten: technische dienst, groendienst, afvalophaling, bibliotheek, buitenschoolse kinderopvang, kinderdagverblijf • Continudiensten: woon- en zorgcentrum, ziekenhuis (residentieel, instellingen) • Thuiszorgdiensten, poetshulp • Gemeentelijk onderwijs

27. Diversiteit van personeel lokale besturen (2) Brandweer Politie Sociale tewerkstelling: bijv. artikel 60’ers, sociale werkplaatsen, arbeidszorg Streefdoel: 2% arbeidsgehandicapten op personeelsbestand, eventueel ook gereserveerde functies Publieke social profit en private social profit: veel gelijkenissen (maar zeer verschillend juridisch kader) 27

28. Salaris en toelagen • Salarissen vastgelegd in Rechtspositiebesluit Gemeentepersoneel 7 december 2007: verplicht toe te kennen, niet wijzigbaar door bestuur • Salarissen aan 100% => nog te indexeren (x1,4859) • Voorbeeld startwedde voor iemand op A-niveau (masterdiploma): 21.850 euro/jaar x 1,4859 = 32.466,92 euro/jaar = 2705,58 euro/maand • Bestuur mag niet zomaar zelf toelagen toekennen • Zeven (7) bij wet verplichte toelagen • eindejaarstoelage • vakantiegeld • haard- en standplaatstoelage • maaltijdcheques • hospitalisatieverzekering • vakbondspremie • tussenkomst treinabonnement • [tweede pensioenpijler voor contractanten] => Vlaamse lokale besturen = eerste overheidsniveau waar dit opgericht word • Gelijkschakeling statutaire en contractueel aangestelde personeelsleden

29. Wie doet wat in gemeente? Secretaris • Hoofd van personeel • Algemene leiding gemeentelijke diensten • Dagelijks personeelsbeheer (delegeerbaar naar diensthoofd) • Stelt functiebeschrijvingen op • Stuurt secretaris aan • Werft personeel aan; kan gedelegeerd worden naar de secretaris • Opstellen rechtspositieregeling • Wijziging personeelsformatie • Wijziging organogram • Aanwerving topmensen (secretaris, financieel beheerder, leden managementteam) [College] Raad

30. Rol secretaris • Algemene leiding diensten van het bestuur • Hoofd personeel • Adviesbevoegdheid personeelszaken • Eventueel (bij delegatie): aanstellings-, ontslag- en tuchtbevoegdheid • Voorontwerp rechtspositieregeling, organogram en personeelsformatie • Interne communicatie • Dagelijks personeelsbeheer • Aanwijzing personeel en advies • Interne controle • Budgethouderschap • Kasprovisies en geringe dagontvangsten • Tuchtonderzoeker (cfr. overzicht JP Van Speybroeck in VFG-Forum 2008 -1)

31. Rechtspositieregeling is grondwet Totstandkoming rechtspositieregeling • Secretaris stelt voorontwerp op in overleg met managementteam • [College] legt ontwerp vast • Advies [OCMW-raad] • Onderhandeling met vakbonden • Raad stelt rechtspositieregeling vast • Kopie van besluit met dossier naar toezichthoudende overheid (gouverneur) [& naar gemeente]

32. HRM-beleid • Misschien bijkomend personeel aanwerven om de arbeidstijd te verhogen? • Of krachten inhuren (als zelfstandige) via overheidsopdracht • Of stages, detachering, interimarbeid…

33. Personeel aanwerven • Tiens, er zijn blijkbaar twee soorten personeel: ambtenaren (statutair aangestelde personeelsleden) en contractanten (personeelsleden met arbeidscontract)

34. STATUTAIR Eenzijdig Algemeen “Algemene regel” 40% vastbenoemden (41,75% B; 42,81% V; 35,40% W) Jaarbeeld Rijksdienst voor Sociale Zekerheid van de Plaatselijke en Provinciale Overheden (RSZPPO) 2008 CONTRACTANT Wederkerigheid Individueel akkoord “Uitzondering” Vervanging Project Tijdelijk Bijzondere expertise Voor activiteiten in mededinging met andere marktdeelnemers …. Statutair/contractant Bij opmaak gemeentedecreet discussie over mogelijke eenvormige rechtspositieregeling

35. Evolutie verhouding vastbenoemden en niet-vastbenoemden Cijfers RSZPPO, telkens 4de kwartaal

36. Lokale democratie Het lokale bestuur = democratisch verkozen Overheidsbeslissing heeft kracht van wet Geen willekeur • Inspecties • Onafhankelijke rechtbanken • Administratief toezicht

37. Sociale zekerheid VASTBENOEMD STATUTAIR NIET VASTBENOEMD STATUTAIR & CONTRACTANT Uitkering sociale zekerheid (evt. na periode gewaarborgd loon) Naast verschillen in tucht en ontslagregeling, vooral grote verschillen in ziekte- en invaliditeit, werkloosheid, pensioen (verschillen inzake verloven en afwezigheden, toelagen en zo verder grotendeels weggewerkt) • Ten laste van bestuur (of RSZPPO)

38. Bijdrageverschillen Geactualiseerde gegevens op basis van JANVIER Ria enJANSSENS Katleen, De mythe van het statuut voorbij? - De nieuwe overheidswerknemer is opgestaan! , Brugge:die Keure,2003,375 p, blz. 234

39. Werving en selectie (1) • Hoe aantrekkelijk is lokaal bestuur als werkgever? • Meer aandacht voor imago • Kandidaten aangetrokken door engagement ten dienste van samenleving • Werk dicht bij huis • Aandacht voor combinatie werk & privé-leven • Indeling in 5 niveaus op grond van vereiste scholing • Afwijken diplomavereiste mogelijk: motiveren – testen – uitbesteden erkend selectiebureau • Gelijke toegang tot openbaar ambt 1. Bekendmaking 2. Objectieve selectieprocedure, selectieproef (bijv. minstens 1/3 externe deskundigen in selectiejury) • Elk personeelslid doorloopt proeftijd

40. Overheidsgeld = belastingsgeld B E W IJ S • Objectieve werving en selectie • Bekendmaking • Proef • Openbaarheid van bestuur • Motiveringsverplichting • Algemene beginselen behoorlijk bestuur Democratische controle Formalisme

41. Werving & selectie (2) • Carrièremogelijkheden contractanten uitgebreid… als raad gewone sollicitatieprocedure volgt • Raad kan ervan afwijken voor vervanging, tijdelijke aanwerving en werkgelegenheidsmaatregel • Overname anciënniteit • Geldelijke anciënniteit voor relevante beroepservaring uit privé-sector, ook als zelfstandige, is mogelijk Alle beroepservaring openbare sector wordt geldelijk gevalideerd

42. Openbare sector (voorbeelden) Gemeente Brandweer, gemeentelijk onderwijs, culturele centra, zwembaden, bibliotheken… OCMW OCMW-Rust- en verzorgingsthuis, OCMW-ziekenhuis (1), thuiszorgdiensten, poetsdiensten… Lokale politiezone Eengemeentezone, meergemeentezone OCMW-vereniging met publiekrechtelijke vorm, opgericht om OCMW-opdrachten uit te voeren (Titel VIII, hoofdstuk 1 OCMW-decreet) Intergemeentelijke samenwerkingsverbanden (intercommunale) Autonoom gemeentebedrijf Gemeentelijk havenbedrijf Private sector (voorbeelden) Gemeentelijke extern verzelfstandigde agentschappen naar privaat recht Vennootschappen (vroegere ‘gemeentelijke regieën”) Stichtingen VZW’s (de ‘gemeentelijke vzw’) OCMW-ziekenuis volgens privaat recht met vzw-structuur (Titel VIII hoofdstuk 2 OCMW-decreet) OCMW-vereniging met sociale doeleinden (Titel VII, hoofdstuk 3 OCMW-decreet) Vzw’s VSO Openbare / Private Sector(zoek verschillen) Onderscheid zeer relevant voor juridisch kader personeelsbeleid Niet voor bijv. overheidsopdrachten

43. Vorming, training en opleiding • Vormingsreglement • Concrete invulling recht en plicht op vorming door vormingsverantwoordelijke i.s.m. secretaris (art. 54 RP-besluit) • Lokaal bestuur besteedt meestal veel aandacht aan vorming

44. Evaluatie • Interne organisatie evaluatieprocedure (rol secretaris – art. 46 RP-besluit) 1. Verwachtingen en gevolgen op voorhand duidelijk maken 2. Tussentijdse (en wederzijdse!) feedback 3. Eindbeoordeling over voorbije periode 4. Secretaris beslist over opvolging individuele evaluatieresultaat (art. 49 RP-besluit- art. 114 GD en art. 113 OD) • Breed gamma opvolgingsmaatregelen mogelijk • Hogere weddenschaal, functioneringstoelage • Ontslag na negatieve evaluatie gevolgd door mislukte herkansing van minstens 6 maanden – secretaris formuleert voorstel • Evaluatie = in eerste instantie gekomen om ‘onaantastbaarheid’ van vast benoemde personeelsleden te nuanceren • Als HRM-instrument staat ontwikkeling personeelslid en bespreekbaar maken gedrag centraal • Beroepsinstantie : secretaris beslist over bevestiging of aanpassing evaluatie op gemotiveerd advies beroepsinstantie (art. 50 §2 RP-besluit)

45. Disciplinaire maatregelen • Tucht (statutair personeel) • Tuchtvergrijp: waardigheid ambt, tekortkoming beroepsplichten, inbreuk rechtspositieregeling • Tuchtsancties: blaam, inhouding salaris, schorsing, ontslag van ambtswege, afzetting • Tuchtoverheid = aanstellende overheid; secretaris vaak tuchtonderzoeker • Tuchtprocedure: loopt vanaf tuchtonderzoek ( NGW) • Binnen 6 maanden na kennisname feiten: tuchtonderzoek => tuchtverslag • Binnen 2 maanden na tuchtverslag: tuchtvervolging • Personeelslid horen (geen termijn voor datum hoorzitting) • Binnen 2 maanden na proces-verbaal hoorzitting: tuchtsanctie • [Binnen 30 dagen na tuchtstraf: beroep door personeelslid mogelijk bij Beroepscommissie Tuchtzaken] • Disciplinestelsel contractanten • Disciplinaire overtredingen: analogie statutairen mogelijk/wenselijk • Disciplinaire sancties: • Arbeidsovereenkomstenwet: ontslag, ontslag om dringende reden, waarschuwing (mondeling/schriftelijk) • Als in arbeidsreglement: schorsing arbeidscontract, schorsing met loonverlies • Procedure: specifieke voorschriften ontslag, ontslag dringende reden; wanneer bijkomende sancties in arbeidsreglement opgenomen zijn: ook beroepsmogelijkheid inschrijven (zelf uitwerken)

46. Carrière • Hogere weddeschalen (functionele loopbaan) • Mits aantal jaren ervaring in functie én gunstige evaluatie • Bevordering (promotie) : lokaal bestuur bepaalt minimale anciënniteit (ervaring) en vereiste evaluatieresultaat

47. Organisatiestructuur Traditionele opbouw van een administratie is hiërarchisch Enige loopbaanperspectief = bevordering • Loopbaanperspectief voor personeel dat • goed presteert • ervaren en loyaal is Eén hiërarchische chef Meerdereondergeschikten

48. Ontslag A. Statutaire personeelsleden: beperkt tot volgende gevallen • Ontslag wegens onregelmatige aanstelling • Ontslag zonder opzegtermijn of verbrekingsvergoeding • Wegens niet (meer) voldoen aan functievereisten (bijv. nationaliteit, fysieke bekwaamheid) • Ontslag wegens onwettige afwezigheid (na 10 dagen) • Als gevolg van burgerlijke of strafwetten • Ontslag na negatieve evaluaties • Bij vrijwillig ontslag: vertrekdatum in onderling akkoord • (Pensionering) • (Tuchtmaatregel) B. Ontslag contractanten: ontslagvrijheid mits opzegtermijn/verbrekingsvergoeding + motivering

49. Vergrijzing: verwachte uitstroom in Vlaamse lokale besturen VVSG-bewerkingen obv cijfers RSZPPO, tweede kwartaal 2007

50. Vergrijzing: financiering ambtenarenpensioenen EVOLUTIE PENSIOENLAST AMBTENAREN LOKALE SECTOR BIJ ONGEWIJZIGD BELEID (niet-geïndexeerde bedragen) eigen berekeningen op basis van Exsyspenstudie 2007