180 likes | 463 Views
Agresja. Jan Karol Cichecki. Definicja. Zbiór czynności myślowo-ruchowych będących wynikiem.. ??. „...kiedy czuł się i zachowywał jak wilk, kiedy szczerzył zęby i odczuwał nienawiść....wtedy to leżała na czatach cząstka człowiecza nazywając go bydlęciem...” H. Hesse.
E N D
Agresja Jan Karol Cichecki
Definicja Zbiór czynności myślowo-ruchowych będących wynikiem.. ?? „...kiedy czuł się i zachowywał jak wilk, kiedy szczerzył zęby i odczuwał nienawiść....wtedy to leżała na czatach cząstka człowiecza nazywając go bydlęciem...” H. Hesse
Historia teorii genetycznych • Sheldon - typ budowa ciała determinuje zachowanie • Tjio i Levan - teoria allosomalna (XYY) • Kubner - teoria aberracji autosomalnych
Polisynaptyczny Łuk Odruchowy? Bodziec J. Czuciowe wzgórza Bezpośrednie połączenia z korą (procesy percepcji i uwagi) J. boczne i przykomorowe podwzgórza Ciało migdałowate Aktywacja współczulna, osi przysadka-nadnercza
Co dalej? Walcz lub uciekaj „Lack of empathy” (uszkodzenie połączeń ukł limbicznego z nową korą) małpy ze zniszczonymi obwodami empatii
Neurofizjologia Rola neuroprzekaźników: serotonina, dopamina, acetylocholina, GABA ... Ryzyko samobójstwa uzależnione od genów transpoter serotoniny, hydroksylazy tryptofanu, MAO-A, kodujących CCK i innych
Fizjologia • Aktywacja współczulna • Hormonalne podłoże agresji (tyroksyna, testosteron, katecholaminy) ale.. Eksperyment Schachtera.. (bodziec zewnętrzny > fizjologiczny) ??
Teorie psychologiczne: • Freud - teoria popędu agresywnego („libido” vs „thanatos”, model „katharsis”) • Dollard - teoria Frustracja - Agresja (nasilenie i liczba zdarzeń) • Maier - teoria Frustracja - Fiksacja • Kendall - teoria Frustracja - Depresja
Model Berkowitz’a Agresja Sytuacja Lęk, strach, gniew.. „Sygnały wywoławcze” (wspomnienia, doświadczenia, sytuacje) - wzmocnienie pozytywne - wzmocnienie społeczne - temperament Behawioryzm
Czy jesteśmy skazani na agresję? „Nie tylko palec pociąga za spust, także spust może pociągać palec”
Koncepcja społeczna Fromma • Agresja niezłośliwa (sport, zabawa, narcyzm, obrona..) • Agresja złośliwa (sadyzm) • Rola społeczeństwa agresja destrukcyjna i konstruktywna „Człowiek sam stworzył sobie własne zoo” „..agresja jest wkoło podstawową zasadą, z reguły źle się kończy gdy zechcesz tutaj stanąć..” K. Staszewski
Auto/alloagresja Instrumentalna/emocjonalna Atak/uraza/drażliwość/negatywizm/podejrzliwość Z rozdrażnienia/terytorialna/inst. opiekuńczego Typy reakcji agresywnych:
Występowanie w zaburzeniach: • Zaburzenia Osobowości • Uzależnienia • Demencja • Schizofrenia • Mania • Depresja psychotyczna (również jatrogennie)
Kim jest samobójca? • Wśród samobójców - 90% to chorzy psychicznie 100%?? • Depresja - 50% chorych • Obciążający wywiad (40% ponawia próbę) • Nasilenie zaburzenia • Rola wykonywanego zawodu, stanu cywilnego itp.
Walka? z agresją • Dokładna obserwacja • Komputerowy rejestr pacjentów ( redukcja liczby aktów przemocy o 90%) ?? • „Atmosfera” oddziału • Terapia..
Farmakoterapia Założenia: -szybkie działanie -bezpieczeństwo • BZD • Neuroleptyki (Risperidon, Olanzapina, Zipresidone i.m./i.v.>Haloperydol)
Bibliografia Goleman D. „Inteligencja emocjonalna” Eysenck H., Eysenck M. „Podpatrywanie umysłu” Lorenz K. „Tak zwane zło” Valzelli L. „Psychobiology of aggression and violence” Górska T. Grabowska A., Zagrodzka J. „Mózg a zachowanie” Kosewski M. „Agresywni przestępcy” Fromm E. „Anatomia ludzkiej destrukcyjności” Mochnacka I. „Samobójstwo- teorie etiologiczne, ocena ryzyka, zasady postępowania i prewencji” Psych w Prakt Ogólnolek 2005;t5; nr1. Marder S.R. „A review of Agitation in Mental Illnes: Treatrment guidlines and current therapies” J. Clin. Psychiatry 2006;67 Fudalej S., Wojnar M., Matsumoto H., Fudalej M. „Genetyka zachowań samobójczych” Postępy Psych i Neur 2006; 15(2) Święcicki Ł. „Leki przeciwdepresyjne a ryzyko samobójstwa” Terapia 2006; 12