Reforma nauki i szkolnictwa wyższego Stanowisko KS PAN NSZZ „Solidarność”

1. Reforma nauki i szkolnictwa wyższego Stanowisko KS PAN NSZZ „Solidarność”

2. Pozytywnie oceniamy: • Założenia wprowadzanej obecnie reformy nauki: • ujednolicenie zasad finansowania placówek oraz badań, • ujednolicenie zasad określających przebieg kariery naukowej, • ujednolicenie zasad zatrudniania pracowników naukowych, • nagradzanie najlepszych jako narzędzie podnoszenia jakości. • Sprawne przeprowadzenie kategoryzacji placówek naukowych

3. Co w reformie niepokoi? Deklaracje MNiSW: Rzeczywistość: Stały wzrost nakładów na naukę do 2% PKB w 2013 r. Nakłady 0,42% PKB w 2013 r. Możliwość obniżki płac w PAN. Administracyjne zwalczanie wielozatrudnienia. Radykalny wzrost płac Możliwość dokonywania arbitralnych zmian na listach rankingowych NCN przez urzędnika. Sprawiedliwe finansowanie badań Brak środków na wkład własny (25%) Efekt - jesteśmy płatnikiem netto. Mechanizmy stymulujące pozyskiwanie grantów UE Zmniejszone wymagania wobec minimum kadrowego uczelni. Wysoka jakość kształcenia studentów Minister tworzy, likwiduje i przekształca uczelnie publiczne. Autonomia szkół wyższych

4. Główne mankamenty ustaw reformujących naukę: Centralizacja zarządzania nauką Niespójny system polityki kadrowej Brak jednolitych zasad zatrudniania na stanowisku profesora nadzwyczajnego i wizytującego w instytutach PAN i instytutach badawczych. Administracyjne a nie systemowe zwalczanie wieloetatowości Zakaz prowadzenia działalności gospodarczej bez zgody kierownika placówki naukowej ogranicza gwarantowaną konstytucyjnie wolność gospodarczą. Umożliwienie manipulacji przy przyznawaniu grantów badawczych przez NCN Brak należytej kontroli nad majątkiem oddanym do dyspozycji Dyrektorom instytutów PAN Propozycja zmniejszenia wymagań wobec minimum kadrowego szkół wyższych Wiedza 1 profesora = wiedzy 2 doktorów ? Wiedza 1 doktora = wiedzy 2 magistrów ? Czemu nie pójść dalej: 1 magister = 2 licencjatom 1 licencjat = 2 studentom 1 student = 2 maturzystom itd. 1 profesor ma tyle wiedzy co 256 przedszkolaków ?

5. Propozycje zmian w ustawach reformujących naukę Ustawa o NCN: Art. 24: odebranie Koordynatorom Dyscyplin prawa do samodzielnego wprowadzania zmian na listach rankingowych projektów zgłoszonych w konkursie. Art. 33: umożliwienie rozpatrywania odwołań nie tylko od strony formalnej ale i merytorycznej. Ustawa o PAN: Art. 17 i 56: zwiększenie udziału reprezentacji pracowniczej w zarządzaniu instytutem PAN. Art. 57 i 83: wprowadzenie zapisów zabezpieczających majątek instytutów Art. 94 i 101: zmiana ograniczeń w prowadzeniu działalności gospodarczej przez pracowników Art. 104 i 105: uregulowanie wynagradzania na zasadach obowiązujących w publicznych uczelniach Projekt nowelizacji z uzasadnieniem jest dostępny na stronie http://www.nszz.pan.pl

6. Wyniki kategoryzacji Tabela ze str. 3 wykazu jednostek z ustalonymi przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego kategoriami (http://www.bip.nauka.gov.pl/_gAllery/11/02/11022/20100930_komunikat_19.pdf)

7. Ilość zatrudnionych w placówkach naukowo-badawczych Wszystkie instytuty PAN zatrudniają łącznie 8197 pracowników (3745 prac. nauk.-bad.)* Uniwersytet Jagielloński zatrudnia 7083 pracowników (3614 prac. nauk.-dydaktycznych) Uniwersytet Warszawski zatrudnia 6034 pracowników (3170 prac. nauk.-dydaktycznych)* * dane z 31.12.2009

9. Rozrzut wynagrodzeń brutto: Profesor 3672,20 – 14941,70 zł / miesiąc Docent 2355,60 – 17708,30 zł / miesiąc Adiunkt 2218,00 – 8965,60 zł / miesiąc Asystent 1200,00 – 7989,60 zł / miesiąc • Składowe wynagrodzenia: • płaca zasadnicza- stałe dodatki (funkcyjny, wysługa lat)- premie- 13-nastki- nagrody (jubileuszowe i inne)- odprawy emerytalne • - honoraria za promotorstwo prac doktorskich

10. Średnie wynagrodzenia miesięczne w IP PAN(płaca zasadnicza i stałe dodatki: wysługa lat, dodatek funkcyjny)

11. Zestawienie średnich wynagrodzeń miesięcznych w IP PAN oraz UW Wydział Biologii(płaca zasadnicza i stałe dodatki: wysługa lat, dodatek funkcyjny)

12. Postulaty KS PAN NSZZ „Solidarność : Przedstawienie przez KENiM propozycji poprawki do projektu ustawy budżetowej na rok 2011 o zwiększeniu wydatków z przeznaczeniem na podwyżki płac pracowników PAN (analogicznej do przyjętej 20.10.2010 – 500 mln zł na podwyżki płac w szkołach wyższych). Nowelizacja ustaw o PAN i NCN zgodnie z projektem przygotowanym przez KS PAN NSZZ „Solidarność” a w szczególności wprowadzenie zasad wynagradzania pracowników naukowych PAN analogicznych do zasad obowiązujących w publicznych szkołach wyższych.

13. Porównanie: 2010 do 2009 mniej o 11,2% 2010 do 2006 mniej o 10,1%

14. Gdzie lepiej płacą ? ŹRÓDŁO: Ogólnopolskie Badania Wynagrodzeń przeprowadzone przez Sedlak&Sedlak 2009 POLITYKA nr 15 (2751), 10 kwietnia 2010 r.

16. Komentarz: wyścig szczurów może mieć zabójcze konsekwencje http://www.nytimes.com/2010/02/21/us/21bishop.html For Professor, Fury Just Beneath the Surface By SHAILA DEWAN, STEPHANIE SAUL and KATIE ZEZIMA Published: February 20, 2010 In 2008, Dr. Bishop seemed to be riding high. She and her husband had developed an automated cell incubator that was supposed to keep finicky cells, like nerve cells, alive longer and make experiments easier. The university, which would share in any proceeds, was trying to market the device, and the university president, David B. Williams, predicted that it would “change the way biological and medical research is conducted,” according to The Huntsville Times. In the winter of 2009, a smiling Dr. Bishop was shown on the cover of The Huntsville R & D Report. Prodigy Biosystems, where Mr. Anderson now works, ultimately raised $1.25 million to develop the product. In March 2009, however, Dr. Bishop received word that her bid for tenure had been denied because her research and publication record were not strong, colleagues said. Such denials are rare, faculty members said, because the university reviews tenure-track professors annually, alerting them to areas that need improvement. Even though faculty members, including her department chairman, counseled her to look for another job, Dr. Bishop appealed the decision.

17. Czy podążamy we właściwym kierunku? James Watson Francis Crick Nagroda Nobla w 1962 r. „Ich praca opublikowana w „Nature” nie opierała się na żadnym doświadczeniu, była czystą spekulacją” „ znając rady redakcyjne międzynarodowych czasopism, taka praca w obecnym czasie nigdy nie ukazałaby się ani w „Nature” ani w „Science”. (Żylicz M. Sukces i niepowodzenie w biologii. NAUKA 4/2006 • 43-53)

18. Czy podążamy we właściwym kierunku? Konrad Lorenz „Szczęśliwa taka nauka, której zasadnicza część badań polega na tym, że nagi i podobny do dzikusów włóczysz się po naddunajskich łąkach i pływasz w towarzystwie stada dzikich gęsi. Jestem bardzo leniwym człowiekiem, tak leniwym, że o wiele lepszy ze mnie obserwator niż eksperymentator. W rzeczywistości pracuję tylko pod przymusem najsurowszych Kantowskich imperatywów moralnych, całkowicie wbrew moim naturalnym skłonnościom.” (Lorenz K. …Rozmawiał z bydlętami, ptakami, rybami… WWL Muza SA 1997) Nagroda Nobla w 1973 r. Konrad Lorenz: „Brakujące ogniwo między zwierzęciem a człowiekiem to właśnie my”

19. Czy podążamy we właściwym kierunku? Barbara McClintock (1902-1992)miała opinię „szalonej staruchy”. Głosiła, że określone geny mogą się przemieszczać w obszarze genomu, a nawet między chromosomami. Twierdzenie to zostało wyśmiane. McClintock wycofała się w 1951 r. w zacisze laboratorium i zrezygnowała z publikowania swych prac w profesjonalnych czasopismach naukowych. Wyniki publikowała w wewnętrznym biuletynie uczelni. Barbara McClintock Nagroda Nobla w 1983 r. W 1983 r. otrzymała nagrodę Nobla. Ale - jak wyznała - zbyt wiele przeszła, by się nią naprawdę cieszyć.

20. Czym zaowocujereforma: obfitością geniuszy czy obfitością sfrustrowanych wyrobników nauki Autor opracowania: prof. dr hab. Mieczysława Irena Boguś