280 likes | 961 Views
AMERİKA’DA YAŞAM BOYU SPOR VE REKREASYON. Prof. Dr. Erdal ZORBA. ESKİ AMERİKA’DA YAŞAM BOYU SPOR VE REKREASYON. Amerika'ya gelen ilk göçmenler için hayat, parlak bir gelecek vaat etmesine rağmen, eğlence için hiç boş vakit kalmayacak derecede sert ve zorlu geçmekteydi.
E N D
AMERİKA’DA YAŞAM BOYU SPOR VE REKREASYON Prof. Dr. Erdal ZORBA
ESKİ AMERİKA’DA YAŞAM BOYU SPOR VE REKREASYON • Amerika'ya gelen ilk göçmenler için hayat, parlak bir gelecek vaat etmesine rağmen, eğlence için hiç boş vakit kalmayacak derecede sert ve zorlu geçmekteydi. • 1800'lü yılların ilerleyen dönemlerinde,dini konularda fazla bağnaz ve tutucu etkiler azaldıkça Amerikalılar tekrardan önceden yapabildikleri aktivitelere geri dönmeye başladılar: Avcılık,balık avlama, at yarışları, kağıt oynamak ve dans etmek gibi. • Önceleri ailelerin yemek ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik yapılan avcılık, daha sonra ihtiyaç karşılamaktan çıkıp bir spor haline dönüştü.
ESKİ AMERİKA’DA YAŞAM BOYU SPOR VE REKREASYON • Amerikan halkı kökleri çeşitli kültürlere dayanmasına rağmen, çeşitli rekreatif etkinlikler düzenleyerek ve ulusça benimseyerek kutladıkları, bundan büyük övünç duydukları bir çok günlere sahip oldular.
GÜNÜMÜZ AMERİKASINDA YAŞAM BOYU SPOR VE REKREASYON • Amerika’da Herkes için spor ve rekreasyon faaliyetleri içinde yer alacak şeylerin çeşitli yollardan hazırlanması ve boş vakitlerin değerlendirilmesindeki fırsatlarda yer alanlar; Federal Hükümet, Amerika Devlet katılımı, Eyaletler, Belediyeler, halk, özel organizasyon kuruluşları, Kiliseler, ticari girişim, Çeşitli kurumlarda çalışanlar, Askeriye, kolej ve üniversiteleri sayabiliriz.
GENÇLİK ORGANİZASYONLARI • Amerikan Erkek İzcileri • Amerikan Kız İzcileri • Kamp Ateşi Kızları ve Erkekleri • Amerikan Erkek ve Kız Kulüpleri • Amerikanın Büyük Kız ve Erkek Kardeşleri • Gençlik Organizasyonları;(Dinsel organizasyonlar) • Genç Hıristiyan Adamları Birliği- (Ymca) • Genç Hıristiyan Kadınlar Birliği- (Ymca) • Genç Musevi Erkek ve Kadın Dernekleri (YM/YWHA) • Katolik Gençlik Teşkilatı (CYO)
GENÇLİK ORGANİZASYONLARI • Topluluk Merkezleri • Sanat ve Kültür Teşkilatları • Koruma Cemiyetleri • Özel Kuruluşlar
GENÇLİK ORGANİZASYONLARI • Spor ve Açıkhava Kulüpleri • Yetişkinler için Hizmet Kulüpleri • Ticari Spor ve Rekreasyon Alanları • Ticari Kamp Yerleri • Kırsal Turizm
ÖZEL KURULUŞ HİZMETLERİ • Burada bahsedilmek istenen, özel kuruluşlar tarafından kamuya temin edilen rekreasyonel servislerdir. Kar amacı taşıyan, dolaylı beklenti ile hizmet servisi sunarak insanların beden ve ruh sağlığını iyileştirmeyi amaçlar. • Rekreasyonda Çalışanlar (Rekreasyonel İşçiler) • Askeri Rekreasyon
Askeri Rekreasyonun Başarısı • Askeri ordunun zindeliğine katkısı asker gücünün fiziksel zindeliğini, yönetici gücünü, askeri uzmanlığını, birimlerin birleşmesini ve yüksek morali arttırmasıdır. • Gerekli olan yüksek morali sağlamada ve rekreasyonel faaliyetleri askerler arasında yaymaktır. • Silahlı kuvvetler, hava, kara ve deniz kuvvetlerine seçkin genç askerler almak için toplum içinde aktiviteleri yaymaktır. • Rekreasyonel programlar kaliteli askeri personeli kendi elinde tutmayı sağlar.
Kampus Rekreasyonu • Kolejler ve üniversiteler kampus toplumuna geniş bağlamda programlanmış aktiviteler sunarlar. • Tiyatro, gym, öğrenci birlikleri buna birkaç örnektir. Bu aktivitelerde öğrenciler 1. derecede hedef alınır. • Fakat sağlanan faydalar aynı zamanda fakülte çalışanlarını ve bazı durumlarda kampus etrafında yaşayanlara sunulur.
Kampus Rekreasyonu • Kampus rekreasyonel programlar okulun isminin duyurmada ve nitelikli öğrencileri çekmede ve onların okulda kalmasını sağlamada etkendir. • Bugün en önemli hedef kampus rekreasyonel yöneticiler için öğrencilerin psikolojik ve sosyal ihtiyaçlarını göz önüne alan yeni yaklaşımlar getirmek ve geliştirmektir. • Sonuç olarak zindelik, açık hava rekreasyonel faaliyetleri, dans, seçkin rekabete dayalı spor karşılaşmaları bir çok şekilde sunulmaktadır.
AMERİKA’DA YAŞLARA GÖRE SPOR ANLAYIŞI • Ergenlik Öncesi ve Sonrası 6–12 yaş arası çocuklar, organize eğitim sporlarıyla tanışmaktadırlar. Katılımlar, okul ve çevredeki kulüplerde başlar. Çocuk Spor Kulüpleri son 20 senede büyük bir gelişme göstermiştir. Bu yaşlarda kimisi için profesyonel spor başlarken, kimisi de rekreasyon amaçlı katılımlarda bulunurlar. Hayat felsefesi, liderlik, sağlıklı ve anlamlı yaşam, tecrübe edinme dönemi, bu çağda önem kazanmaya başlar.
AMERİKA’DA YAŞLARA GÖRE SPOR ANLAYIŞI • Gençlerin favori aktiviteleri: (önem sırasına göre) • Basketbol • Yüzme • Gezme amaçlı yürüme • beysbol • Çadır Kampçılığı • Binicilik • Amerikan Futbolu • Motosiklet ve/veya bisiklet sürmek • Paten kayma • Balık tutmak
AMERİKA’DA YAŞLARA GÖRE SPOR ANLAYIŞI • Gençlerin en çok yapmak istediği aktiviteler • Binicilik • Su Kayağı • Snowboarding • Hava Sporları • Yüzme • Kaya tırmanışı
Katılımcı Grubu Yaş Eğit. Düzsz İntr. Extr Kulüp Prof. Çocuklar 0 – 5 X X Erken Ergenlik 6 – 7 X X X 8 – 10 X X X X X 11 – 12 X X X X X X Gençler 13 - 14 X X X X X X 15 – 17 X X X X X X 18 – 19 X X X X X X Yetişkinler 20 – 30 X X X X X X 31 – 45 X X X X X 46 – 65 X X X X X Seniorlar 66 – 75 X X X 76 + X X Katılımcıların Yaş Gruplarına Göre Katılım Alanları
Yetişkinler ve ileri yaştakiler • 19 yaşından sonra insanların spora olan ilgisi daha belirginleşip, kesinleşmektedir. • Kimisi spor kariyerine profesyonel olarak devam ederken, kimi yetişkinlerde ise iş veya ev çevresindeki rekreasyonel programlara yönelmektedirler. • Alternatif programlar arasında turnuvalar, bireysel çalışmalar veya grup liderlikleri sayılabilir.
Yaş 1995 2000 2020 20-29 36.9 36.0 42.7 30-39 44.1 41.7 42 40-49 37.7 42.3 37.8 50-59 24.7 30.5 40.9 60-69 20.01 20.14 38.33 70-79 15.55 16.24 23.56 80-89 6.78 7.56 9.34 90-99 1.27 1.54 2.77 100 0,5 0,8 0,8 1995-2000 ve 2020’de nüfus beklentileri
Düzenli Egzersiz Her İkisi Yavaş Yürüme Hızlı Yürüme Her İkisi Yavaş Koşu Hızlı Koşu Aerob Bisiklet Yüzme Ağırlık Kaldırm Dans Basketbol Calisthenics Hepsi 61.0 41.1 34.3 23.6 11.1 8.3 5.1 12.1 13.6 16.5 12.2 14.5 8.6 12.7 25 Altı 67.6 44.6 37.1 24.3 17.9 13.8 9.1 17.0 14.7 20.7 20.8 24.7 16.8 16.3 25-45 58.9 42.2 33.1 22.6 11.4 8.3 5.1 12.4 13.2 15.3 12.3 12.4 8.5 12.4 46-65 59.7 48.2 34.1 25.6 4 2.9 1.4 6.9 13.4 15.5 4 9.8 1.2 9.8 65Üstü 68.0 55.6 40.5 24.8 5.2 5.2 0 7.8 13.8 17.6 3.3 11.8 3.3 15.0 Erkek 64.6 43.4 34.2 23.9 16.4 11.5 9.0 5.5 12.8 17.5 19.3 11.3 16 14.4 25 Altı 75.3 44.2 37.0 25.5 26.6 18.5 17.4 6.1 13.9 22.0 35 20 33 18.4 25-45 62.4 41.1 33.1 22.7 17.2 11.9 9 5.8 12.7 16.4 19.5 9.7 16.1 14.0 46-65 61.0 47.7 34.6 25.4 6.5 4.9 2.4 4.5 12.2 16.3 6.5 8.3 2.5 11.8 65 Üstü 71.6 58.1 40.5 28.4 8.1 8.1 0 6.8 12.2 21.6 2.7 13.5 5.4 23.0 Bayan 58.3 47.7 34.4 44.7 7.1 5.9 2.2 10.7 14.2 15.8 6.9 16.8 3.1 11.5 25 Altı 63.0 45.0 37.2 45.0 12.7 10.9 4.0 23.6 15.2 19.9 12.1 27.6 6.9 15.1 25-45 56.1 43.0 33.2 43.0 6.9 5.6 2.1 17.4 13.6 14.4 6.7 14.5 2.6 11.3 46-65 58.6 48.6 34.0 48.6 1.9 1.4 0.6 8.9 14.4 14.8 1.9 11.1 0.2 8.3 65 Üstü 65.4 58.8 41.0 53.8 2.6 2.6 0 9 15.4 14.1 3.9 10.3 1.3 7.7 EtnikGr. Beyaz 62.0 45.1 34.8 24.3 10.6 7.8 4.8 11.9 14.0 17.7 11.8 13.3 7.8 12.9 Siyah 60 43.5 36.0 23.6 13.6 9.9 8.0 13.4 12.8 9.3 15.5 31 16.9 15.7 İspanyol 55.3 39.0 31.3 19.8 13.4 10.4 6.7 12.9 11.5 9.5 13.7 19.5 11.9 11.1 Diğer 52.5 36.7 31.1 18.8 13.6 11 6.3 12.6 10.8 13.5 11.8 13.3 11 9.6 Aile Gelir $10000 61.2 43.3 36.5 23.6 10.8 8.3 5.4 12.0 13.3 17.7 11.9 23.2 10.5 11.7 $150000 60.5 44.5 35.8 23.7 9.7 7.4 4.6 12.4 12.7 16.9 11.8 18.7 9.1 13.1 $30000 60.7 43.7 33.7 23.3 11.5 8.5 5.3 12 13.8 15.8 12.6 12.2 8.6 13.2 +$40000 62.6 44.7 32.4 24.4 13.3 9.7 5.5 12.6 14.3 16.8 8.6 8.6 7.6 12.2 Yetişkinlerin Farklı Fiziksel Aktivitelere Katılım Oranları