Download
1 / 22
590 likes | 1.38k Views
تاریخ شهر و شهرنشینی در جهان و ایران. اهمیت مطالعه‌ی تاریخ. شناخت هر پدیده ای به درجه شناخت ما از فرآیند تاریخی آن پدیده بستگی دارد. فرآیند تاریخی بر آن است که نحوه شکل گیری پدیده و عناصر مؤثر در آن را کشف کرده و سپس آن را در طول زمان مورد بررسی قرار دهد.
E N D
اهمیت مطالعه‌ی تاریخ شناخت هر پدیده‌ای به درجه شناخت ما از فرآیند تاریخی آن پدیده بستگی دارد. فرآیند تاریخی بر آن است که نحوه شکل‌گیری پدیده و عناصر مؤثر در آن را کشف کرده و سپس آن را در طول زمان مورد بررسی قرار دهد. بنابراین شناخت تاریخی پدیده، سنگ زیربنای شناخت وضع موجود است...
عوامل مؤثر در شکل‌گیری شهر عواملی که شهر را پی افکنده و خود در شهر پی افکنده شدند، شهر را تعریف کرده و خود در آن تعریف شده‌اند و به شهر معنا داده و خود در آن معنا شده‌اند، به طور کلی در سه گروه مطرح می‌شوند: 1. مسائل جهان‌بینی: یا چگونگی نحوه نگرش به جهان، این عامل دین، مذهب، مسلک و فرق متفاوت اجتماعی و مذهبی و... را شامل می‌شود. 2. عامل اقتصادی: یا چگونگی تعریف مادی جهان: این عامل عمدتاً بر چگونگی تولید و توزیع ثروت، نحوه تولید، توزیع و مصرف محصولات و رابطه آن با ساخت کالبدی نظر دارد. 3. عامل محیط و اقلیم: یا تعریف چگونگی تعریف زیست-محیطی جهان. این عامل آب و هوا، همواری و ناهمواری و به طور کلی عناصر زیست محیطی را شامل می‌شود.
دوران‌های تاریخی شهرنشینی 1. آغاز شهرنشینی 2. شهرهای یونانی 3. امپراتوری روم 4. قرون وسطا 5. رنسانس 6. انقلاب صنعتی
هفت تمدن نخست جهان 1. بین‌النهرین (Sumer) 2. مصر (Egyptian) 3. هند (Harappan) 4. چین (China) 5 و 6. امریکای مرکزی (Aztek) و (Maya) 7. پرو (Inca) 4 1 3 2 6-5 7
عناصر شهر یونانی آکروپلیس حصار شهر آگورا محلات مسکونی منطقه‌ی تفریحی و فرهنگی منطقه‌ی مذهبی اسکله و بندر (احتمالاً) یک محله‌ی صنعتی
شهرهای رومی دو نوع مسکن موجود در رم:
شهرهای رومی: رُم شهر رم در وسیع‌ترین محدوده‌های آن • پالاتین، نخستین اسکان روستایی • دیوار ریپابلیکن • دیوار اورلیان • کلسیوم • پانتئون • حمام‌های دیوکلیتیان • حمام‌های کارکالا • مقبره‌ی هادریان • کلیسای سن پیتر کلسیوم
قرون وسطا شهرهای قرون وسطا به پنج دسته تقسیم می‌شوند: 1) شهرهای رومی مبدأ 2) باروهایی که نخست به عنوان پایگاه نظامی بنا شدند و سپس عملکرد تجاری یافتند. 3) شهرهایی که بر اثر رشد طبیعی روستاها به وجود آمدند. 4) باستیدها (فرانسه، انگلیس و ولز) 5) شهرهای احداثی شهرهای با رشد طبیعی نوشهرها
عناصر شهر قرون وسطایی حصارها با برج‌ها و دروازه‌ها خیابان‌ها و سایر فضاهای تردد فضای بازار، شامل بازار و سایر ساختمان‌های تجاری کلیسا ساختمان‌ها و باغات خصوصی
عناصر اصلی شهرسازی رنسانس خیابان اصلی مستقیم مناطقی با شبکه‌ی شطرنجی فضاهای بسته
فرآیند شهرگرایی، شهرنشینی و شهرسازی ایران 1. سیر تحول شهرنشینی، شهرگرایی و شهرسازی قبل از اسلام. این دوره حدوداً از قرن نهم ق.م. آغاز شده و تا قرن هفتم میلادی ادامه می‌یابد. این دوره منطبق بر شروع تمدن شهری ایرانی بوده و با حمله مسلمانان به ایران و فتح ایران به دست آنان پایان می‌پذیرد. 2. سیر تحول شهرنشینی، شهرگرایی و شهرسازی بعد از اسلام. این دوره با استقرار اولین حکومت‌های مستقل داخلی در ایران شروع شده و تا سال 1200 قمری، (1165 شمسی و 1876 میلادی)، عصر صنعت و شروع سلسله‌ی قاجار ادامه می‌یابد. 3. سیر تحول شهرنشینی، شهرگرایی و شهرسازی در دوران معاصر، این دوره با استقرار حکومت قاجار در ایران شروع و تا سال 1357 شمسی،(1979 میلادی) ادامه می‌یابد.
1. سیر تحول شهرگرایی، شهرنشینی و شهرسازی قبل از اسلام: تولد و شکل‌گیری «شار»
2. دگرگونی مفاهیم، سیر تحول شهر نشینی، شهرگرایی و شهرسازی بعد از اسلام: ابداع مجدد مفهوم در دوران اسلامی
3. سیر تحول شهرگرایی، شهرنشینی و شهرسازی در دوران معاصر:ابداع و باز ابداع مفهوم شار، تولد مفهوم «شهر» و قلب ماهیت مفهوم شار
