De preventie van psychosociale problemen door vroege signalering in de jeugdgezondheidszorg

1. De preventie van psychosociale problemen door vroege signalering in de jeugdgezondheidszorg Drs. Ingrid Kruizinga Dr. ir. Wilma Jansen Prof. dr. Hein Raat 19 februari 2013

2. Psychosociale problemen bij peuters Bij ongeveer 8% van de peuters wordt door verpleegkundigen een psychosociaal probleem geconstateerd In 91% van deze gevallen werd er actie ondernomen door de verpleegkundigen (advies, follow-up of doorverwijzen) Velderman et al., 2009 Vragenlijsten kunnen het maken van onderscheid tussen kinderen met en zonder psychosociale problemen sterk verbeteren Theunnissen et al., 2011 (TNO rapport)

3. Vragenlijsten Brief Infant-Toddler Social and Emotional Assessment - BITSEA Kort Instrument Psychologische en Pedagogische Probleem Inventarisatie - KIPPPI • Voordelen BITSEA • BITSEA is korter • Kan gescoord worden door jeugdgezondheidsprofessionals • Heeft ook items die specifiek screenen op autisme • Internationale lijst

4. Vragenlijsten

5. Onderzoeksvragen Deel 1: Wat is de kwaliteit van de vragenlijsten? Deel 2: Scoren de kinderen in ‘de BITSEA’ groep een jaar later beter op psychosociaal welzijn dan kinderen in ‘de KIPPPI’ groep en is er een verschil in het gebruik van zorg?

6. Samenwerking • CJG Rijnmond Careyn Stromen Opmaat Zellingen

7. Onderzoeksmethode: Ouders kregen het volgende thuis gestuurd: • Uitnodiging van CJG voor consult • Brief over het Vest-onderzoek • Informatiefolder over het Vest-onderzoek • Jeugd Monitor, met daarin: • BITSEA of de KIPPPI • CBCL 1.5-5 • Toestemmingsformulier voor deelname

8. 6975 peuters (30 consultatiebureaus) Interventie: BITSEA & CBCL Controle: KIPPPI & CBCL 61,8 % deelname BITSEA: 2087 peuters KIPPPI: 2225 peuters 61,5% deelname BITSEA: 1224 peuters KIPPPI: 1428 peuters

9. Onderzoekspopulatie: KIPPPI: Leeftijd kind: 24,1 maanden Geslacht: 47,7% meisjes Niet-NL*: 27,9% BITSEA: Leeftijd kind: 23,7 maanden Geslacht: 48,9% meisjes Niet-NL*: 44,3% * Niet beide ouders geboren in Nederland

10. Betrouwbaarheid Samenhang van de items: BITSEA Probleemschaal = 0.76, Competentieschaal = 0.63 KIPPPI = 0.88 Overeenkomst tussen 2 testmomenten: BITSEA Probleemschaal = 0.75, Competentieschaal = 0.61 KIPPPI = 0.80 Overeenkomst tussen ouders en kinderopvang: BITSEA Probleemschaal = 0.31, Competentieschaal = 0.17

11. Validiteit De vragenlijsten zijn in staat om onderscheid te maken tussen kinderen waar ouders zich zorgen over maken en kinderen waar ouders zich geen zorgen over maken. BITSEA Competence KIPPPI Total BITSEA Problem

12. Validiteit Kinderen die zijn doorverwezen door de jeugdverpleegkundigen scoren minder gunstig op de vragenlijst dan kinderen die niet zijn doorverwezen Goede sensitiviteit en specificiteit: De vragenlijsten zijn goed in staat om onderscheid te maken tussen kinderen met een psychosociaal probleem en kinderen zonder een psychosociaal probleem

13. Subgroepen Er is geen verschil in de kwaliteit van de BITSEA tussen jongens en meisjes en kinderen van NL en niet-NL etniciteit

14. Conclusie • De BITSEA en KIPPPI zijn van vergelijkbare en goede kwaliteit • De BITSEA doet het even goed in subgroepen van geslacht en etniciteit • Verdere analyses: • Evaluatie van het zorggebruik in het jaar na het consult (follow-up meting), psychosociaal welzijn en (opgevolgde) doorverwijzingen

15. Belang voor de praktijk • Er ligt een goed instrument dat gescoord kan worden en waar afkappunten voor gekozen kunnen worden. • De BITSEA heeft een aantal sterkte punten: • Het is een korte lijst • Het meet zowel problemen als competenties • Heeft items voor het signaleren van autisme

16. Vragen? www.vestonderzoek.nl i.kruizinga@erasmusmc.nl