1 / 20

Diagnostiek van gedrags- en emotionele problemen in de schoolcontext

Diagnostiek van gedrags- en emotionele problemen in de schoolcontext. Hans Grietens Centrum voor Gezins- en Orthopedagogiek Katholieke Universiteit Leuven. Gedrags- en emotionele problemen – een omschrijving.

kristin
Download Presentation

Diagnostiek van gedrags- en emotionele problemen in de schoolcontext

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Diagnostiek van gedrags- en emotionele problemen in de schoolcontext Hans Grietens Centrum voor Gezins- en Orthopedagogiek Katholieke Universiteit Leuven

  2. Gedrags- en emotionele problemen – een omschrijving • “... kinderen die zich zichtbaar ongewoon of abnormaal gedragen en dit afgezien van de ernst, de oorzaak of de context van het gestelde ongewone gedrag” • duur, frequentie, intensiteit, omvang • betekenis- en interactiecomponent

  3. Rekening houden met • ontwikkelingsperspectief • continuümgedachte • context • informant • Typologie • internaliseren • externaliseren • Verspreiding • ± 5 à 10% ernstige problemen op bevolkingsniveau • toename? • tijdig onderkennen en ingrijpen problematisch • grote handelingsverlegenheid

  4. Modellen om gedrags- en emotionele problemen te begrijpen en verklaren • Ecologische modellen • Transactionele modellen • Meervoudige risicomodellen

  5. Voorbeeld(I)

  6. Voorbeeld(II)

  7. Voorbeeld(III)

  8. Implicaties voor de diagnostiek • breed • meerdere informanten • meervoudige technieken • op een ecologisch valide manier

  9. Een brede start... • Probemen inventariseren en taxeren • Gedragsvragenlijsten • ASEBA-vragenlijsten (CBCL, TRF,...) • grondige screening • veelheid van problemen • cross-informant vergelijking • DSM-schalen • Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ) • minder ‘pathologisch’ • korter • ook sterke kanten • impact • Schoolgedrag Beoordelingslijst (SCHOBL-R)

  10. ASEBA-vragenlijsten • Gedragsvragenlijsten voor 1,5 tot 18 jaar • 120 vragen uit 8 probleemgebieden (bv. agressie, regelovertredend gedrag, sociale problemen, angst/depressie) • Gedragsprofiel • op welke gebieden zijn er veel/geen problemen? • dimensies vs. categorieën • mate van opstandig gedrag, angst,... • zorgwekkend? • Meerdere informanten • cross-informant vergelijking • moeder-vader • ouders-leerkracht • kind-ouders • ...

  11. Schoolgedrag Beoordelingslijst-Revisie (SCHOBL-R, Bleichrodt e.a., 1993) • Door leerkrachten in te vullen voor 4- tot 11-jarigen • 52 bipolaire items over sociaal-emotioneel functioneren in de klas • bv.: “praat honderd uit” vs. “zegt geen woord” • wat typeert kind meest en in welke mate? • Subschalen • Extraversie • Werkhouding • Aangenaam gedrag • Emotionele stabiliteit • Onderzoek naar equivalentie van scores bij allochtone kinderen

  12. Gesprek leerkracht • relatie met leerling • relatie gedrag-leren, gedrag-welbevinden • veranderingen in gedrag kind • opvallende gedragingen kind • ervaring en persoon leerkracht • Klasobservatie • leer- en werkhouding • instructie • relaties met andere kinderen • relatie met leerkracht • Dossier  Is er convergentie?

  13. Op basis hiervan... • (Nieuwe) hypothesen genereren • onderkennend • classificerend • verklarend • Eerste indicaties voor handelingsgerichte adviezen, bv. • problemen beperkt tot schoolcontext? • kindprobleem? • zijn problemen reactief? • welke verklarende of instandhoudende factoren zijn veranderbaar? welke niet?  Meer gerichte diagnostiek

  14. Hypothesen verfijnen en toetsen • Via (gedrags)vragenlijsten, observatie, gesprek • Over het gedrag zelf • vragenlijsten rond specifieke symptomen, problemen (ADHD, depressie, angst,...) • Depressievragenlijst • Scared-NL • ADHD-Rating scale • Semi-gestructureerde klinische interviews, bv. • Child Assessment Schedule • Semigestructureerd Klinisch Interview voor Kinderen en Adolescenten • Over de interacties op school • sociometrische analyse van relaties tussen leerlingen (cf. Orobio de Castro e.a.) • relatie leerkracht-leerling (cf. Buyse e.a.)

  15. Over het gezin (Colpin e.a.) • de relaties • gezinsproblemen (bv. Vragenlijst Gezinsproblemen) • gezinsklimaat (bv. Gezinsklimaatschaal) • gezinsfunctioneren (bv. Gezinsdimensieschaal) • de opvoeding • opvoedingsstress (bv. Nijmeegse Ouderlijke Stressindex) • opvoedingsbeleving en –attributies (bv. Nijmeegse Vragenlijst voor de Opvoedingssituatie) • opvoedingsgedrag (bv. Schaal Ouderlijk Gedrag; Ouder-Kind Interactie Vragenlijst) • thuisobservatie? • sociale steunbronnen van het gezin

  16. Dit leidt tot... • Een integratief beeld met voldoende aandacht voor • risico- én protectieve factoren • interactieve component • ecologische inbedding • Passende indicaties en realistische handelingsgerichte adviezen (m.i.v. verwijzing, indien nodig) • Bouwstenen van handelingsplan

  17. Enkele conclusies • Diagnostiek van GP en EP is complex • Begin breed en verfijn (trechtermodel) • Steun nooit op één informant of techniek • Neem voldoende tijd en werk in team • Verwijs tijdig

More Related