320 likes | 744 Views
Macro-economische analyse: Wat en Waarom?. Micro-economie: Gedragsmodellen van individuele economische agentenMacro-economie:Grotere geheel van alle output in een economieOok andere aggregatenTotale tewerkstelling / werkloosheidWisselkoersAggregaten = optelsom van economische variabelen op
E N D
1. Hoofdstuk 14:Macro-economische analyse: Wat en Waarom? Economie, een Inleiding
2. Macro-economische analyse: Wat en Waarom? Micro-economie:
Gedragsmodellen van individuele economische agenten
Macro-economie:
Grotere geheel van alle output in een economie
Ook andere aggregaten
Totale tewerkstelling / werkloosheid
Wisselkoers
Aggregaten = optelsom van economische variabelen op individueel niveau van gezinnen en bedrijven
Micro-economie volstaat? Geen macro-economie nodig?
4. Macro-economische analyse: Wat en Waarom? Macro-economie niet zomaar optelsom van wat er op micro-economisch vlak gebeurt
Bijkomende inzichten
Drie redenen:
Band tussen markten van finale goederen en markten van productiefactoren
Economische kringloop
Wet van Say
Gebruik van geld
Ontregeling van geldstroom kan reële goederen- en dienstenstroom beïnvloeden (financiële crisis)
Studie van informatie- en coördinatieproblemen
5. Macro-economische analyse: Wat en Waarom? - Inhoudstafel De economische kringloop en de wet van Say
Het belang van geld
Informatie- en coördinatieproblemen
Van Keynes naar de klassieken en terug
6. Macro-economische analyse: Wat en Waarom? - Inhoudstafel De economische kringloop en de wet van Say
Het belang van geld
Informatie- en coördinatieproblemen
Van Keynes naar de klassieken en terug
7. 1. De economische kringloop en de wet van Say Economische kringloop
Onderzijde van kringloop
Bedrijven verkopen hun goederen en diensten in markten van finale goederen en diensten
Totale opbrengst van deze verkopen:
Opbrengst wordt gebruikt om productiefactoren te betalen
8. 1. De economische kringloop en de wet van Say Economische kringloop
Bovenzijde van kringloop
Bedrijven kopen productiefactoren op factormarkten
Arbeiders worden vergoed met loon
Eigenaars van land worden vergoed met huur of pacht
Verschaffers van kapitaal krijgen interest en/of dividend
Opbrengst van verkoop van finale goederen en diensten wordt uitbetaald aan
Diegenen die aan productieproces hebben bijgedragen
Dit zijn consumenten
10. 1. De economische kringloop en de wet van Say Tegenover productiestroom van goederen en diensten (‘de benedenloop’) staat inkomensstroom die terecht komt bij consumenten (‘de bovenloop’)
Gezinnen verkrijgen inkomens, hiermee kan men
Consumptiegoederen kopen
Inkomen opzij zetten = Sparen
11. 1. De economische kringloop en de wet van Say Veronderstel prijsstijging van alle finale goederen en diensten
Zal Q dalen?
Niet noodzakelijk, gezinnen krijgen nu hoger inkomen uitbetaald
Veel vragen:
Effect op productie?
Effect op spaargedrag?
Simultane interactie van alle markten
Macro-economie
Soms ook in micro-economie: theorie van algemeen evenwicht
12. 1. De economische kringloop en de wet van Say Macro-economisch effect niet gelijk aan som van micro-economische effecten
Wet van Say
“Elk aanbod creëert zijn eigen vraag”
Indien consumenten niet sparen
Alle inkomen wordt besteed aan consumptie
Productiestroom vloeit terug in vorm van vraag naar goederen en diensten
13. 1. De economische kringloop en de wet van Say In werkelijkheid zullen gezinnen ook sparen
Deel van inkomen wordt dan aan kringloop van goe-deren en diensten onttrokken
Een ‘lek’
14. Macro-economische analyse: Wat en Waarom? - Inhoudstafel De economische kringloop en de wet van Say
Het belang van geld
Informatie- en coördinatieproblemen
Van Keynes naar de klassieken en terug
15. 2. Het belang van geld Geld: ons algemeen ruilmiddel
Aan kringloop van goederen en diensten beantwoordt kringloop van geld
Dubbele kringloop wordt weergegeven in Figuur 14.2.
17. 2. Het belang van geld Beide kringlopen geven dezelfde onderliggende eco-nomische realiteiten weer en hebben dezelfde waarde
Geld is neutraal?
Verstoringen in geldkringloop hebben vaak effecten op onderliggende reële grootheden
18. 2. Het belang van geld Hoeveelheid geld die mensen op bepaald moment aanhouden: M
Voorraadvariabele
Geldwaarde van productie: PQ: stroom van goederen en diensten die (gedurende bepaalde periode) worden verhandeld op outputmarkten
Stroomvariabele
Omloopsnelheid V: meet aantal keren dat bestaande geldvoorraad wordt gebruikt in transacties van goe-deren en diensten gedurende bepaalde periode
19. 2. Het belang van geld Identiteit van Fisher:
Stel: omloopsnelheid van geld (V) daalt
Als M ongewijzigd blijft ? P en/of Q moet dalen
Potentieel effect op goederenstroom
20. Macro-economische analyse: Wat en Waarom? - Inhoudstafel De economische kringloop en de wet van Say
Het belang van geld
Informatie- en coördinatieproblemen
Van Keynes naar de klassieken en terug
21. 3. Informatie- en coördinatieproblemen Volmaakte mededinging
Vraagoverschot
Prijs zal stijgen
Gevraagde hoeveelheid zal afnemen
Dus: coördinatie via prijsmechanisme
Macro-economie: dikwijls situaties waarin coördinatie- mechanisme niet goed functioneert
Oorzaak: informatieproblemen
Inderdaad, realiteit wijkt vaak sterk af van ijkmodel van perfecte mededinging
22. 3. Informatie- en coördinatieproblemen Voorbeeld 1: investeringen
Motivatie voor investeringen
Verwachting dat toekomstige vraag zal stijgen
Echter: onzekerheid m.b.t. Toekomst
Omwille van onzekerheid zullen bedrijven ‘naar elkaar kijken’
B zet grote investeringen op
Blijkbaar ziet B toekomst optimistisch tegemoet
Signaal voor bedrijf A om te investeren
Investeringsboom met zelfvoedend karakter
Door vele investeringen stijgt totale productie. Optimisme wordt bevestigd
23. 3. Informatie- en coördinatieproblemen Voorbeeld 1: investeringen
Omwille van onzekerheid zullen bedrijven ‘naar elkaar kijken’
B schroeft investeringen terug
Blijkbaar schat B toekomst pessimistisch in
Signaal voor bedrijf A om niet te investeren
Investeringsboom met zelfvoedend karakter
Door gebrek aan investeringen daalt totale productie. Negativisme wordt bevestigd
‘Animal spirits’
Informatie vaak gebrekkig
Cyclische bewegingen in productie
Vlagen van pessimisme en optimisme
24. 3. Informatie- en coördinatieproblemen Voorbeeld 2: spaarders
Sparen = Niet-consumeren
Spaargedrag afhankelijk van verwachting
Pessimisme: sparen
Vraag neemt af
Productie neemt af
Inkomen neemt af (zie kringloop)
Neiging om meer te sparen leidt uiteindelijk tot minder (mogelijkheid tot) sparen
Pessimisme wordt bevestigd
Dit is ‘spaarparadox’ van Keynes
25. 3. Informatie- en coördinatieproblemen Voorbeeld 2: spaarders
Spaarparadox gevolg van falende coördinatie van gedrag van spaarders
Individuele spaarder houdt te weinig rekening met collectief effect van zijn toegenomen sparen
Individuele rationaliteit kan tot collectief ongunstig resultaat leiden
Opnieuw zelfvoedend mechanisme
Pessimisme
? minder consumptie
? daling van productie en inkomen
? reden tot pessimisme
26. Macro-economische analyse: Wat en Waarom? - Inhoudstafel De economische kringloop en de wet van Say
Het belang van geld
Informatie- en coördinatieproblemen
Van Keynes naar de klassieken en terug
27. 4. Van Keynes naar de klassieken en terug Klassieke economen:
Prijsveranderingen zorgen ervoor dat verschillen tussen vraag en aanbod verdwijnen en dat evenwicht altijd hersteld wordt
Wet van Say: vermits aanbod zijn eigen vraag creëert kunnen er geen langdurige macro-economische oneven-wichten zijn
28. 4. Van Keynes naar de klassieken en terug Keynes:
Geheel van fenomenen die evenwichtsherstel kunnen belemmeren
Bij overgang van micro-economische dimensie naar macro-economische geheel
Permanente werkloosheid mogelijk ook in het evenwicht
Context: Grote Depressie in jaren dertig
Daling van totale productie met 20% tot 40%
Stijging van werkloosheid tot 25% (en meer) van de actieve bevolking
29. 4. Van Keynes naar de klassieken en terug Grote Depressie in jaren dertig
Ineenstorting van aandelenprijzen in 1929
Pessimisme bij consumenten
Sparen neemt toe
Productie en inkomen dalen (‘spaarparadox’)
30. 4. Van Keynes naar de klassieken en terug Keynes: vicieuze cirkel van pessimisme doorbreken
Met overheidsuitgaven
Consumptiegoederen
Investeringsgoederen
Optimisme neemt dan weer over
Invloedrijk na Tweede Wereldoorlog
Tijdens recessies
Overheidsuitgaven laten toenemen
Belastingen laten dalen
Tijdens hoogconjunctuur
Overheidsuitgaven laten afnemen
Belastingen laten toenemen (onpopulair)
31. 4. Van Keynes naar de klassieken en terug Einde jaren zeventig:
Keynesiaanse analyse verworpen
Moderne versie van klassieke economische theorie
Terugkeer naar micro-economische grondslagen
Individuen zijn rationeel
Representatieve economische agent
Jaren negentig
Vernieuwde klassieke theorie werkelijkheidsgehalte ge-ven
Loon- en prijsrigiditeiten
Nieuw-Keynesiaanse modellen
Dynamic Stochastic General Equilibrium modellen
32. 4. Van Keynes naar de klassieken en terug Financiële en economische crisis anno 2007
Moderne macro-economische modellen onder druk
Wereldvreemd
Hypothese van rationele individuen??
Vlagen van euforie en pessimisme? Dit zijn ‘animal spirits’
Negeert coördinatieproblemen
Niet geloofwaardig
Keynes komt terug