T. C. ANKARA VALİLİĞİ İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ Eğitim Şube Müdürlüğü

1. T. C. ANKARA VALİLİĞİ İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜEğitim Şube Müdürlüğü www.asm.gov.tr

2. ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE AKUT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI

3. AMAÇ Çocukluk döneminde görülen akut solunum yolu enfeksiyonları konusunda bilgi kazandırmak.

4. HEDEFLER-1 • Akut solunum yolu enfeksiyonunun ne olduğunu söyleyebilme,  • Akut solunum yolu enfeksiyonunun nasıl oluştuğunu söyleyebilme,  • Akut solunum yolu enfeksiyonunun çocuklardaki belirtilerini sayabilme, 

5. HEDEFLER-2 • Akut solunum yolu enfeksiyonu olan çocukta hemen sağlık kuruluşuna götürmeyi gerektirecek belirtileri söyleyebilme,  • Akut solunum yolu enfeksiyonu olan çocuğa, ev bakımı olarak neler yapılabileceğini söyleyebilme,  • Çocukların akut solunum yolu enfeksiyonundan nasıl korunabileceğini söyleyebilme.

6. SOLUNUM YOLLARI • Solunum yolları, burun ile akciğer arasında kalan solunum organlarından oluşur. • Burun, • Kulak, • Ağız, • Bademcikler, • Sinüsler, • Boğaz • Ses telleri • Geniz • Soluk borusu • Akciğer

7. AKUT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI • Bu organların aniden ortaya çıkan, geçici iltihaplanmasına akut solunum yolu enfeksiyonları denir. • Bu hastalıkların başlıcaları; • Soğuk Algınlığı, • Nezle, • Bademcik İltihabı, • Orta Kulak İltihabı, • Bronşit • Zatürre

9. AKUT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI ÇOCUKLARIN EN SIK YAKALANDIĞI HASTALIKLARDIR.

10. AKUT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI NASIL OLUŞUR? • Akut solunum yolu enfeksiyonlarına mikroplar neden olur. • Kişilerin tükürüklerinde bulunan mikroplar; hapşırma, öksürme, nefes, ortak kullanılan (çatal, kaşık, bardak, tabak, havlu, diş fırçası vb.) eşyalar ile kişiden kişiye bulaşabilir.

11. AKUT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI NASIL OLUŞUR? • Eller bu mikropların yayılmasında en önemli nedenlerden biridir. Hapşırma, öksürme ve sümkürme sırasında ellerin kullanılması ile mikroplar ele bulaşır. • Bunun ardından eller hemen yıkanmazsa mikroplar her yere ve herkese bulaşır.

12. GENEL BELİRTİLER-1 • Öksürük  • Ateş • Burun akıntısı veya burun tıkanıklığı • Kulak ağrısı, • Kulak akıntısı • Boğaz ağrısı, • Boğazda kızarıklık

13. GENEL BELİRTİLER-2 • Boyun lenf bezlerinde ağrılı şişme • Hızlı solunum, solunum sırasında göğüste çekilmeler • Nefes alırken ötme sesi, nefes verirken ıslık sesi işitilmesi • İnlemeli solunum, nefes almada duraklamalar ve morarma.

14. AKUT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI ZATÜRREYE DÖNÜŞEBİLİR • Çocuklarda akut solunum yolu enfeksiyonları kısa sürede ilerleyip zatürreyedönüşebilir. • Bu nedenle solunum yolu enfeksiyonu olduğunu düşündüğünüz çocuğunuzu bir sağlık kuruluşuna götürünüz. • Doktor önerisi olmadan çocuğunuza hiç bir ilaç vermeyiniz. • Sadece çocuğun ateşli olması durumunda, daha önce doktorunuzun önermiş olduğu bir ateş düşürücü ilacı kullanabilirsiniz.

15. ZATÜRRE BULGULARI-1 • Solunum zorluğu • Hızlı soluma • Göğüs çekilmesi (2 aydan küçük çocuklarda göğüs duvarı yumuşak olduğu için göğsün hafifçe içe çökmesi normaldir.) • Nefes alırken ötme sesi ve havlar tarzda öksürük

16. ZATÜRRE BULGULARI-2 • Çocukta morarma görülebilir. Cilt, dudaklar ve tüm vücut mavi-mor renk alabilir. • Bu durum oksijen azlığı (hipoksi) işaretidir.

17. ZATÜRRE 1 YAŞ ALTI ÇOCUKLARDA EN ÖNDE GELEN ÖLÜM NEDENİDİR!

18. ÇOCUĞUN ACİLEN HEKİME GÖTÜRÜLMESİNİ GEREKTİREN BELİRTİLER • Hızlı solunum • Solunum güçlüğü • Hırıltılı solunum, inlemeli solunum • Göğüs çekilmesi • Vücutta morarma

19. AKUT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONU OLAN ÇOCUKTA EV BAKIMI-1 • Çocuk emiyorsa emzirmeye devam edilmeli, daha sık ve fazla emzirilmelidir. • Çocuğa daha fazla su ve sulu gıdalar (ıhlamur, nane, limon, taze hazırlanmış meyve suyu, ayran) verilmelidir. • Az az ve sık sık beslenmelidir. • Ateşi yüksekse (38 derece üzerinde ise) ateş düşürücü verilmelidir. • Kulak ağrısı, akıntısı varsa ağrı kesici verilmeli ve kulak temizlenmelidir.

20. AKUT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONU OLAN ÇOCUKTA EV BAKIMI-2 • Burun tıkanıklığı varsa burnu temizlenmelidir. • Oda uygun ısıda olmalı, çok sıcak ya da soğuk olmamalıdır (20-22 derece). • Oda havası temiz, nemli ve dumansız olmalıdır. • Çocuk sağlık kuruluşuna götürülmelidir.

21. UNUTMAYINIZ!!!! Ateş, öksürük ve burun akıntısı olan çocuğa doktorunuza danışmadan kesinlikle antibiyotik vermeyiniz.

22. ÇOCUKLARI AKUT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARINDAN KORUMAK İÇİN-1 • Bebeğinizi ilk 6 ay sadece emziriniz. • Çocuğunuzun hasta kişilerle temasını önleyiniz. • Çocuğunuzun bulunduğu ev ve arabada sigara içmeyiniz ve içilmesine izin vermeyiniz. • Çocuğunuzu kalabalık ve havasız ortamlarda bulundurmayınız.

23. ÇOCUKLARI AKUT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARINDAN KORUMAK İÇİN-2 • Çocuğunuzu soğuktan koruduğunuz gibi terlemekten de koruyunuz, terletecek kadar kalın giydirmeyiniz. • Çocuğunuzu yeterli ve dengeli besleyiniz. • Aşılarını yaşına uygun ve düzenli olarak yaptırınız.

24. ÇOCUKLARI AKUT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARINDAN KORUMAK İÇİN-3 • Hapşırma ve öksürme sırasında ağzınızı temiz bir mendille kapatınız ve sümkürmek için mutlaka mendil kullanınız. • Ellerinizi sık sık yıkayınız.

25. ÇOCUKLARI AKUT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARINDAN KORUMAK İÇİN-4 • Burun tıkanıklığı varsa burnu temizleyiniz. • Oda ısısını 20-22 derecede tutunuz. • Oda havasını temiz, nemli ve dumansız tutunuz.

26. VAKA TARTIŞMASI • İpek hanım 9 aylık oğlu Ali’yi öksürdüğü için sağlık ocağına getirir. Ali’nin üç gündür öksürüğünün ve burun akıntısının olduğunu, bu gün ateşinin yükseldiğini anlatır. İpek hanım çok endişelidir. Çünkü Ali bütün gün hiç bir şey yememiş, sadece annesini emmek istemiştir. İpek hanım eşinin evde sigara içtiğinden yakınmaktadır. Bu arada Ali’yi hep çok sıcak tuttuğunu, sobanın yanından hiç ayırmadığını söylemiştir. Ali’yi muayene eden doktor Ali’de soğuk algınlığı olduğunu söylemiş, tehlike belirtileri olması durumunda hemen tekrar gelmesini söylemiş ve ev bakımı önermiştir.

27. SORU • İpek hanım neyi/neleri doğru yapmıştır?

28. CEVAP • Ali’yi sağlık kuruluşuna getirmesi, • Emzirmeye devam etmesi, • Eşinin evde sigara içmesinden rahatsız olması.

29. SORU • Ali’nin soğuk algınlığına yakalanmasını kolaylaştırıcı nedenler neler olabilir?

30. CEVAP • Ali’nin babasının evde sigara içmesi • İpek hanımın, Ali’yi sürekli sobanın yanında, aşırı sıcakta tutması.

31. SORU • Doktor, ev bakımı olarak İpek Hanım’a hangi önerilerde bulunmuştur?

32. AKUT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONU OLAN ÇOCUKTA EV BAKIMI -1 • Çocuk emiyorsa emzirmeye devam edilmeli, daha sık ve fazla emzirilmelidir. • Çocuğa daha fazla su ve sulu gıdalar (ıhlamur, nane, limon, taze hazırlanmış meyve suyu, ayran) verilmelidir. • Az az ve sık sık beslenmelidir. • Ateşi yüksekse (38 derece üzerinde ise) ateş düşürücü verilmelidir. • Kulak ağrısı, akıntısı varsa ağrı kesici verilmeli ve kulak temizlenmelidir.

33. AKUT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONU OLAN ÇOCUKTA EV BAKIMI-2 • Burun tıkanıklığı varsa burnu temizlenmelidir. • Oda uygun ısıda olmalı, çok sıcak ya da soğuk olmamalıdır (20-22 derece). • Oda havası temiz, nemli ve dumansız olmalıdır.

34. SORU Akut solunum yolu enfeksiyonu olan çocukta hemen sağlık kuruluşuna götürmeyi gerektirecek tehlike belirtileri nelerdir?

35. ÇOCUĞUN ACİLEN HEKİME GÖTÜRÜLMESİNİ GEREKTİREN BELİRTİLER • Hızlı solunum • Solunum güçlüğü • Hırıltılı solunum, inlemeli solunum • Göğüs çekilmesi • Vücutta morarma

36. BU DÜNYADA BANA BİR “MELEK” GÖSTERİN DESELER, BİR ÇOCUĞUN YÜZÜNE BAKIN DERİM. O SAF, O MASUM, O GÜNAHSIZ YÜZ, MELEKTEN BAŞKA NEYE BENZETİLEBİLİR Kİ! Lütfen! Melek yavrularımızın gülen yüzlerini soldurmayalım…