Leren Organiseren

1. Leren Organiseren Hergen Datema 29 november 2010

2. Flexibiliteit Flexi-bel [bn; -biliteit]: 1 buigzaam 2 inschikkelijk 3 zich gemakkelijk aanpassend aan wisselende omstandigheden • De mate waarin het systeem kan worden aangepast aan nieuwe ontwikkelingen en behoeften. • Zich gemakkelijk aan kunnen passen aan veranderende omgeving, werkwijzen, werktijden, taken, verantwoordelijkheden, beleidswijzigingen en gedragingen van anderen.

3. Flexibiliteit • Omgaan met wisselende groepsgrootte • Instroommomenten • Oftewel in staat zijn om de mix van activiteiten en volume van activiteiten aan te passen

4. Variatie • va•ri•a•tie: 1 Afwisseling voor de variatie om eentonigheid te voorkomen 2 vorm die enigszins van een andere afwijkt • Verschillen tussen deelnemers in leerstijl, ambities en eerder verworven competenties • Combinatie tussen leren, werken en privé • Individualisering en keuzevrijheid • Tempo, tijdstip, inhoud, werkvorm, locatie, duur, volgorde

5. Wetmatigheden • Variatie dankzij standaardisatie • Variatie is duurder • minder schaalvoordelen • meer ‘informatie’ • keuzekosten • coördinatiekosten •  Hoe efficiencyverlies compenseren?

6. Massa & Maatwerk • Davis (1979) ‘future perfect’ • Maatwerk aanbieden met efficiency van massaproductie • Mass-customization • Massamaatwerk

7. 7 Strategieën Cosmetisch variëren Heterogeniteit reduceren Additionele hulpbronnen Digitaliseren leermiddelen Modularisering Toetsing Vergroten eenheid van organisatie

8. 7 Strategieën • Wat is standaard? • Wat is variabel? • Efficiencywinst? • Voorbeeld • Voorwaarden • Risico’s

10. Primair Proces en Cosmetisch variëren Begeleiding: docent, instructeur, assistent etc. Instroom Uitstroom Faciliteiten: Ruimten, ICT etc. Cosmetisch variëren (1)

11. 1. Cosmetisch variëren • Standaard: alles wat al standaard was • Variabel: pr & marketing • Efficiencywinst?: • geen efficiencyverlies toelaten • Voorwaarde: • cursisten hebben uniforme voorkeuren • Risico: • indruk van verscheidenheid die niet wordt waargemaakt • Voorbeeld: Open dagen voor verschillende doelgroepen

13. Primair Proces en Heterogeniteit reduceren Heterogeniteit reduceren (2) Begeleiding: docent, instructeur, assistent etc. Instroom Uitstroom Faciliteiten: Ruimten, ICT etc.

14. 2. Reduceren heterogeniteit • Standaard: alles wat al standaard was • Variabel: niets extra’s • Efficiencywinst?: • geen efficiencyverlies toelaten • selectie op instroom • Voorwaarden: • mogelijkheid (en wenselijkheid) van selectie • voldoende omvang klantengroep • Risico • grote afhankelijkheid van klantengroep • Voorbeeld: Gymnasium

16. Primair Proces en Additionele hulpbronnen Additionele hulpbronnen (3) Begeleiding: docent, instructeur, assistent etc. Instroom Uitstroom Faciliteiten: Ruimten, ICT etc.

17. 3. Additionele hulpbronnen • Zowel standaardisatie als variatie mogelijk • Mate van variatie afhankelijk omvang additionele hulpbronnen • Efficiencywinst? • efficiencyverlies oplossen met extra hulpbronnen • Voorwaarden: • grote relevante verschillen tussen ‘klanten’ • beschikbaarheid extra hulpbronnen, op langere termijn • Risico’s: • afhankelijkheid van verstrekker additionele hulpbronnen • Voorbeeld: FC-XL

19. Primair Proces en Digitaliseren leermiddelen Begeleiding: docent, instructeur, assistent etc. Instroom Uitstroom Faciliteiten: Ruimten, ICT etc. Digitaliseren leermiddelen (4)

20. 4. Digitale leermiddelen • Standaard: infrastructuur & aanbod aan leerinhouden • Variabel: tijd & plaats & tempo & volgorde & werkvorm • Efficiencywinst? • cursisten werken alleen aan onderdelen die nodig zijn • inzet begeleiders alleen op onderdelen waar dat nodig is • Voorwaarden: • geschikt leermateriaal • gestandaardiseerde infrastructuur • zelfstandigheid cursist • Risico: verschraling van het onderwijs  sommige competenties vereisen andere vormen van onderwijs • Voorbeeld: Sprint

22. Primair Proces en Aanbod modulariseren Begeleiding: docent, instructeur, assistent etc. Instroom Uitstroom Faciliteiten: Ruimten, ICT etc. Aanbod modulariseren (5)

23. 5. Modularisering • Standaard: tijdstip & inhoud & locatie (& omvang) • Variabel: volgorde & groep • Efficiencywinst?: • schaalvoordelen benutten binnen modules • Voorwaarden: • voldoende omvang groepen • verwantschap tussen opleidingen • informatie en volgsystemen • Risico’s: • versnipperinginhoud • versnipperingsocialeinfrastructuur • Voorbeeld: Amerikaanseuniversiteit

25. Primair Proces en Toetsing Begeleiding: docent, instructeur, assistent etc. Instroom Uitstroom Faciliteiten: Ruimten, ICT etc. Toetsing (6)

26. 6. Toetsing • Standaard: toetsen (inhoud) • Variabel: in beginsel al het andere • Efficiencywinst?: • cursisten doen alleen onderdelen die zij nodig hebben • maximaal benutten leerervaringen buiten onderwijssetting • inzet begeleiders alleen op onderdelen die nodig zijn • Voorwaarden: • consequente sturing op output (geen urennorm ...) • volledige inhoud is op gestandaardiseerde wijze toetsbaar • informatievoorziening • Voorbeeld: Talencentrum

28. Primair Proces en Vergroten eenheid organisatie Vergroten eenheid organisatie (7) Begeleiding: docent, instructeur, assistent etc. Instroom Uitstroom Faciliteiten: Ruimten, ICT etc.

29. 7. Vergroten van eenheid van organisatie • Standaard: tijdstip & locatie & mensen • Variabel: inhoud & werkvorm • Efficiencywinst?: • schaalvoordelen door variatie in werkvormen • lagere coördinatiekosten • functiedifferentiatie • Voorwaarden: • huisvesting: omvang, voorzieningen • gelijktijdige aanwezigheid cursisten en begeleiders • expertise team begeleiders vs inhouden cursisten • samenwerking • Voorbeeld: Techniekhal

30. De kunst van het combineren • Componenten van complexe leertaken  verschillende manier organiseren • Consequent doorvoeren

31. Aandachtspunten • Hoeveel variatie & flexibiliteit wil je bieden? Waarom eigenlijk? En op welke manier? (tempo, locatie, werkvorm, tijdstip, volgorde) • Waar kunnen we massa maken? • Wat zijn de voorwaarden en risco’s bij een strategie?

32. Opdracht • Welke strategieën pas je nu (impliciet) toe? En in welke verhouding (wat is je voornaamste strategie)? • Wat is de basisstrategie die je eigenlijk wilt gebruiken?                    - werk dat uit            - hoe ziet dat er concreet uit            - voordelen            - nadelen • Wat heb je dan nodig aan:             - kwaliteiten van mensen             - huisvesting             - sturing             - faciliteiten

33. Onderwijsvisie: • - Helder geformuleerd • Breed gecommuniceerd • Voor iedereen vindbaar • Kaders • Wat is vast? • Wat is flexibel? ROC-niveau Unitkenmerken: Koers Financiële kaders Problemen Ontwikkelingen Unitdirecteur-niveau • Gemeenschappelijk (onderwijs)visie: • Variatie • Praktijk • Vast - flexibel • Begeleiding etc. • Contextuele kenmerken: • Bedrijfsleven • Niveau opleiding • Aantal crebo’s • Examinerigseisen • Team etc. • Leereenheden organiseren • (structuur, bedrijfsmatige kant): • 7 strategieën als hulpmiddel • Kwaliteit • Betaalbaar • Verandertraject • (cultuur, mens-kant): • - Samenstelling teams • Teamontwikkeling • Teamdoelen • Feedback Teamniveau

34. Achtergrond van het ontwerpvraagstuk Krimp (-/- 25%) Nieuwe opleidingen VMBO en MBO Versterking regionale economie Circa 700 leerlingen LT perspectief?