Arbeidsmarkt en rechtspositie ambtenaren

1. Arbeidsmarkt en rechtspositie ambtenaren 13 januari 2011 paul.dubois@vng.nl

2. Arbeidsmarktproblematiek I • Krimpende beroepsbevolking door ontgroening en uitstroom babyboom-generatie • Publieke sector: komende 10 jaar stromen 7 van de 10 medewerkers uit • Door economische crisis een tijdelijk ruime arbeidsmarkt; gevolgen demografische ontwikkeling tijdelijk aan het zicht onttrokken • Krimpende personeelsbudgetten als gevolg van bezuinigingen

3. Arbeidsmarktproblematiek II • Bij herstel na economische crisis: • Aantrekkende arbeidsmarkt • Terugkeer moeilijk vervulbare vacatures • Groter beslag op budgetten door inhuur ‘externen’ • Gevolg: Neerwaartse spiraal die uiteindelijk leidt tot afnemende kwaliteit publieke dienstverlening

4. Trends • We leven langer en krijgen minder kinderen • Personeelsbestand gemeenten ‘grijzer’ dan in andere sectoren: • - ouder 45 jr: gem. 56% - markt 36% • - jonger 35 jr: gem. 18% - markt 36% • Kwalitatieve discrepantie vraag - aanbod • Sterke toename mismatch in publieke sector; overschot lager opgeleiden en gelijktijdig tekort aan hoger opgeleiden

5. Hoe kunnen gemeenten het tij keren? • Goed werkgeverschap ……………….. • Strategische personeelsplanning • Effectieve inzet van een ‘flexibele schil’ • Regionale samenwerking publiek - privaat • Scholing, duurzame inzetbaarheid, loopbaanbeleid • Vergroten arbeidsmobiliteit

6. Arbeidsmobiliteit • Geringe externe arbeidsmobiliteit bij publieke sector; bij gemeenten in het bijzonder • Grote interne arbeidsmobiliteit binnen sector gemeenten

7. Toekomst ambtelijke rechtspositie • Initiatief wetsvoorstel D66 en CDA (nov. 2010): ‘Wet normalisering rechtspositie ambtenaren’ • Rechtspositie ambtenaren niet langer publiekrechtelijk geregeld; ambtenaar wordt werknemer in de zin van private arbeidsrecht

8. Nieuwe Ambtenarenwet: ambtenaar wordt werknemer. • Ambtenaar is degene die o.g.v. een arbeids-overeenkomst bij een overheidswerkgever werkzaam is • Materieel arbeidsrecht – incl. ontslagrecht –voortaan geregeld in BW • Bestuursrecht (B&B) niet langer meer van toepassing op arbeidsrelaties bij de overheid • Arbeidsvoorwaardenoverleg o.g.v. Wet Cao; arbeidsvoorwaarden werken direct door in arbeidsovereenkomst

9. Beoogde effecten normalisering • Rechtsgelijkheid van alle werkenden in dienstverband en wegnemen van scheidslijnen op de arbeidsmarkt, waardoor: • Vermindering ‘mismatch’ door uitbreiding recruteringsgebied • Toename arbeidsmobiliteit publiek – privaat • Snellere (en definitieve) beslechting van arbeidsgeschillen …………………..

10. ………..om dit soort situaties te voorkomen • “Aan betrokken ambtenaar is in 2004 strafontslag verleend. A.g.v. vernietiging van het ontslagbesluit door de Rb heeft betrokkene per 1 mei 2007 zijn werkzaamheden hervat. In hoger beroep houdt dit ontslag alsnog stand, waarna het ontslag herleeft en betrokkene per 29 januari 2008 weer werkloos wordt.” • Uit:CRvB 15-09-2010 LJN: BN7152 (over de vraag of betrokkene gedurende de periode van werkhervatting een zelfstandig WW-recht heeft opgebouwd)

11. Wetsvoorstel stimuleert mobiliteit maar is geen Haarlemmerolie! • Want: • Eigenrisicodragerschap WW • Verkeerde incentives a.g.v. boven- en nawettelijke uitkering WW • ……………………………….

12. Bronnen • De Grote Uittocht; 4 toekomstbeelden van de arbeidsmarkt van onderwijs en overheid. • via: • www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/overheidspersoneel • Wet normalisering rechtspositie ambtenaren • TK 32 550 nrs. 2 en 3 • Via: • www.overheid.nl