260 likes | 511 Views
GEÇİCİ BARINMA VE KENTE UYUM SÜRECİNDE YAŞAM KALİTESİ Doç.Dr. İlkim S. KAYA Dokuz Eylül Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü İZMİR, 2010. BARINMA : SADECE FİZİKSEL BİR KAVRAM DEĞİLDİR. YAŞAMI: SOSYAL KÜLTÜREL EKONOMİK TEKNOLOJİK BOYUTLARDA ETKİLER ARAÇ : MİMARLIK
E N D
GEÇİCİ BARINMA VE KENTE UYUM SÜRECİNDE YAŞAM KALİTESİ Doç.Dr. İlkim S. KAYA Dokuz Eylül Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü İZMİR, 2010
BARINMA : SADECEFİZİKSEL BİR KAVRAM DEĞİLDİR. • YAŞAMI: • SOSYAL • KÜLTÜREL • EKONOMİK • TEKNOLOJİK • BOYUTLARDA ETKİLER • ARAÇ: MİMARLIK • BÜTÜNLEŞİK ÇÖZÜMLER VE POLİTİKALAR GEREKTİRİR
BARINMA MEKANLARINDA: • ZAMAN – MEKAN – YAŞAM İLİŞKİSİ • KULLANICI DEĞER VE DAVRANIŞLARI • GEÇİCİ BARINMA MEKANLARI • BARINAK DEĞİL • YAŞAMLARI DÜZENLEYEN • TOPLUMLA ENTEGRASYONU SAĞLAYAN • MEKANSAL ORGANİZASYONLARDIR • KENTE UYUM • SÜRECİ • SAĞLIKLI YAŞAM KALİTESİ • KENT GÜVENLİĞİ
KENTLERİN YENİ KULLANICILARININ YAŞAM KOŞULLARININ • Fiziksel • Sosyal • Ekonomik • Yönetsel • Çevresel • BOYUTLARDA DEĞERLENDİREREK GELİŞTİRMEK VE • SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİNİ SAĞLAMAK İÇİN • GEREKLİ STRATEJİLERİNBÜTÜNLEŞİK ÇALIŞMALARA • DAYANDIRILMASI ESASTIR.
GeÇİcİBarInmaMekanlarIİçİn Üç Temel Konu • Barınma • Beslenme • Güvenlik • BARINMA MEKANLARI İÇİN DESTEK HİZMETLER • Sosyal Yardım • Sağlık Yardımı • Eğitim programı
YAPILI ÇEVREYE BAKIŞ:21 YÜZYILIN BAŞINDA, GELECEĞE YÖNELİK, “HAKÇALIK” VE “YAŞANABİLİRLİK” İLKELERİ ÇERÇEVESİNDE FİZİKSEL ÇEVRENİN, TOPLUMUN TÜM BİREYLERİNE YANIT VEREBİLECEK ŞEKİLDE TASARLANMASI VE DÜZENLENMESİ ESASTIR. 1992 STRASBOURG, AVRUPA KENTSEL ŞARTI’NA GÖRE: ….”HERKEZ VE HER AİLE GÜVENLİ VE SAĞLIKLI KONUT HAKKINA SAHİPTİR”
GEÇİCİ BARINMA KONUSUNDA ÇALIŞMALAR: 1970’ler : STK nın girişimleri 1970’ler: Kuzey Avrupa ve ABD – Yasal düzenlemeler 1977 : İngiltere’de “Konut Yasası” - Tüm evsizleri kapsıyor 1980’ler : Devlet politikalarında, göçmen ve mülteci konuları 1992 : Strasbourg Avrupa Kentsel Şartı 1996 : Habitat II, B.M. İnsan Yerleşimleri Konferansı
KENTTE YAŞAYANLARIN HAKLARI • AÇISINDAN ANAYASANIN 17. MADDESİ DOĞRULTUSUNDA • DEĞERLENDİRME: • “HERKES, YAŞAMA, MADDİ VE MANEVİ VARLIĞINI • KORUMA VE GELİŞTİRME HAKKINA SAHİPTİR” • GÖRÜŞÜ DOĞRULTUSUNDA, • HER BİREYİN, TOPLUM YAŞAMININ • İNSANLARA SUNDUĞU OLANAK VE HİZMETLERDEN • YARARLANABİLMESİ ESASTIR. • OLANAK VE HİZMETLERİN ÖNCELİKLE, • GENELDE TOPLUMUN, • ÖZELDE BİREYİN YARARLANABİLECEĞİ • UYGUN KOŞULLARI HAZIRLAYAN PROGRAMLAR • HALİNDE GELİŞTİRİLMESİ, • UYGUN YAŞAM ÇEVRELERİ SUNMASI ESASTIR
EVSİZ AİLELERİ BARINDIRAN GEÇİCİ KONUTLARDA • SERVİSLER: • Yönetim • Güvenlik – Konut içi, konut ve çevresi • Yemek • Sosyal Servisler: . Beceri kazandırma, • . İletişim • . Aile destek programları, • . Çocuk, yaşlı, engelli, hasta bakımı • Sağlık • Eğitim • Rekreasyon
Geçici Barınma Mekanları İçin Temel Gereksinimler: • Mekan/Bina : Barınma alternatiflerine uygun • Yatma mekanı : Yatak, banyo, WC, mutfak • Sosyal iletişim mekanları: Sosyal yardım, sağlık, eğitim, iletişim • Depolama mekanı: Yatak, battaniye, vb. yatma teçhizatı, • temizlik malzemeleri, vb. • Güvenlik: Kontrollü giriş, çevre kontrolü, yatma, depolama • mekanları için kontrol • Yönetim: Yönetilebilir mekansal organizasyon, • mekanlar arası ilişkiler, • Güvence: Merkezi yönetim, yerel yönetimler, STK, • Günlük tüketim: Gıda maddeleri, temizlik malzemeleri, vb. • Bakım: Temizlik, teknik bakım.
Genesis Homes – Brooklyn (1992 - …) • 150 aileyi barındıran geçici konut yapısı • Güvenlik • Kontrollü açılım • İçe dönük /Avluya yönelim • Servisler: • Sosyal Yardım, Bakım • Eğitim • Gençlik Merkezi • Bilgisayar ve İletişim Avluya Açılan Cepheler Plan
Genesis NFK – New York(1995 - …) • Çok katlı ilk geçici konut örneğidir, • Kentin aktif merkezinde konumlanmıştır. • Güvenlik koşulları ve çevre ile ilişki sürecinin kontrolü için avlulu sistem • 94 apartman ünitesi bulunmaktadır
GEÇİCİ BARINMA : New York, 218 Gates Avenue • (Mim:BCLA, 1979) • ÇOK SAYIDA AİLEYE BARINMA OLANAĞI • BANYOLU ODALAR VE SÜİTLER • ORTAK SERVİS MEKANLARI • ÇOK KATLI ÖRNEK Plan Şeması
HELP Phileledephia II Genesis Square Apartments (1999-…) : • İşlek bir cadde üzerinde, • Diğer yerleşim birimleri ile komşuluk ilişkisi bulunan • Toplumun diğer kesimleri ile dayanışmayı hedefleyen, • Dışa açık, • Her yıl yaklaşık 40 aile barınıyor • 50 adet 1 yatak odalı apartman dairelerinden oluşan bir kompleks
HELP I – Brooklyn (1987-….) • 7300’e yakın aileye geçici barınma • olanağı sağlamış bir kurum yapısıdır, • 765 adet tek kişilik birime sahiptir • 191 adet aile barınma birimi vardır • Help- Huston Corder Place Apartments • Aile Evi olarak 50 birim ile 1999 dan bu yana • hizmet vermektedir. • Evsiz aileleri geçici olarak barındıran bir örnek. • Sosyal servisler
GEÇİCİ BARINMA MEKANLARINDA GÜVENLİKNEDENİYLE • TASARIMDAÖNEMSENEN KONULAR: • Kontrollü avlu • Cephelerin avluya açılımı • Yarı açık dolaşım alanları – yatay dolaşım ve merdivenler
Evsizler Merkezi, San Francisco, • (Mim. AND Grubu) • Nişlerle gruplaşmış yatma düzeni • Kontrol sistemi/Güvenlik • Servisler: Yemek, temizlik, iletişim, • kitaplık, depolama Servis Mekanları Kat Planı Yatma Mekanları Kat Planı
CallaganSquare Evsizler Merkezi, Cardiff, U.K. • Aile Birimi – 20 aile için süitler - • Kısa süreli/tek gecelik barınma için yatma mekanı • Aşevi ve kafe – çevreye de hizmet veren – • Sosyal yardım merkezi – eğitim, rekreasyon, sosyal hizmet • Sağlık Merkezi
GEÇİCİ BARINMA MEKANLARI: LELYSTAD , HOLLANDA ÖRNEĞİ • KENTİN AKTİF MERKEZİ • ZEMİN KAT - TİCARİ MEKANLAR • ÜST KATLAR – BARINMA – BANYOLU ODALAR • SOSYAL YARDIM BÜROSU
GEÇİCİ BARINMA : ALTERNATİF MEKANLAR • TREN VAGONLARI • ESKİ DENİZ ARAÇLARI • DEPO YAPILARI İÇİNDE BARINMA BİRİMLERİ
GEÇİCİ BARINMA: Spring Garden- Lewisham, Londra (Mim: Peter Barber Arch. 2009) • Özellikleri: • 40 adet banyolu yatak odası, • Ortak yemek mekanı ve kafesi • Esnek günlük sosyalizasyon mekanları • Bahçeye açılım
Bridge Evsizler Merkezi, Dallas, • (Overland Partners Arch.,2009 ) • Güvenlik –çevre ilişkisi • 200 kişi barınma kapasitesi, • Ekolojik tasarım • Toplum bilinci geliştirme
GEÇİCİ BARINMA: YATMA MEKANLARI • ÖZELLİKLERİ: • Aydınlatma ve havalandırma • Sade ve bakımı kolay donatı
GEÇİCİ BARINMA MEKANLARI: SOSYAL SERVİSLER • Günlük Yaşam Desteği • Kendi Aralarında • Organizasyonlar • Yönetimle İlişkiler • ÖZELLİKLERİ: • Ortak ve çok amaçlı kullanım; • yemek, sosyalizasyon, rekreasyon, • iletişim, eğitim • Kontrol mekanizması • Yakın çevresine de hizmet veren
http://www.bclarchitect.com http://www.dezeen.com http://www.walesonline.co.uk/tags/city.center http://www.zimbio.com/ http://www.helpusa.org/Housing/Permanenet/genesis_homes http://www.willscot.com/07MBI http://www.inhabitat.com/