Download
1 / 144
2.36k likes | 4.68k Views
NÖROLOJİK SİSTEM HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI. Öğr .Gör. Funda AKDURAN. Böylece organizma varlığını sürdürür. homeostatik dengesini korur ve değişik durumlara uyum sağlayabilir.
E N D
NÖROLOJİK SİSTEM HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI Öğr.Gör. Funda AKDURAN Öğr.Gör. Funda AKDURAN
Böylece organizma varlığını sürdürür. homeostatik dengesini korur ve değişik durumlara uyum sağlayabilir. • Soğukta titreme, sıcakta terleme, açlık durumunda besin alma, tehlikelerden korunma gibi durumlar birer adaptasyon reaksiyonudur. Öğr.Gör. Funda AKDURAN
NÖRON VE İLETİM SİSTEMİ Öğr.Gör. Funda AKDURAN
Sinir sisteminin temel yapı ve görev birimi “nöron=sinir hücresi”dir. • Her nöron bir hücre gövdesi ve bu gövdeden çıkan uzantılardan oluşur. • Nöronun kısa ve çok sayıda olan uzantılarına dendrit, tek ve uzun olan uzantısına da akson denir. Öğr.Gör. Funda AKDURAN
Nöronlar 3 grupta sınıflandırılır. • Duyu nöronları • MSS nöronları • Motor nöronları Öğr.Gör. Funda AKDURAN
SİNİR SİSTEMİ Öğr.Gör. Funda AKDURAN
Sinir sistemi, Merkezi Sinir Sistemi (MSS) ve periferik sinir sistemi (PSS) olarak 2’ye ayrılır. Öğr.Gör. Funda AKDURAN
MERKEZİ SİNİR SİSTEMİ Beyin-beyincik ve medulla spinalisten oluşur. MSS’i 2’ye ayrılır; Somotik Sinir Sistemi Otonom Sinir Sistemi Öğr.Gör. Funda AKDURAN
Somotik Sinir Sistemi Çizgili kas ve istekli olarak yapılan hareketleri idare eder. Öğr.Gör. Funda AKDURAN
Otonom Sinir Sistemi Damarlar, düz kaslar, kalp kası, bezler ve organlara ilişkin olarak istek dışı otonomik hareketleri idare eder. • Otonom Sinir Sistemi Parasempatik ve sempatik olmak üzere 2’ye ayrılır. Öğr.Gör. Funda AKDURAN
PERİFERİK SİNİR SİSTEMİ MSS’nin dışında kalan nöronlar ve sinir uzantılarından oluşur. Periferik sinirler 2’ye ayrılır: Kranial sinirler-kafa çiftleri Spinal sinirler Öğr.Gör. Funda AKDURAN
Kranial sinirlerin sayıları sağlı sollu olmak üzere 12 çifttir, motor, duyu ve parasempatik lifler içerir. • Spinal sinirler: medulla spinalisde 31 çift sinir bulunur. 8 çift servikal 12 çifti torokal 5 çifti lomber 5 çifti sakral 1 çifti koksigial bölgeden çıkar. Öğr.Gör. Funda AKDURAN
NÖROLOJİK DEĞERLENDİRME VE TANI TESTLERİ Öğr.Gör. Funda AKDURAN
Nörolojik değerlendirme, öykü, fizik muayene ve bazı testler ile yapılır. • Fizik muayene, genel görünüm mental durum, kafa çiftleri, motor fonksiyonlar, refleksler ve duyuların değerlendirilmesini kapsar. Öğr.Gör. Funda AKDURAN
Nörolojik değerlendirme yapmaktaki amaç: • Tanılama ve triaj • Düzenli ve sürekli yapılacak değerlendirmelere temel oluşturmak, • Uygulamalar için karar vermek • Sonuçları tahmin etmek • Fonksiyonel yapılandırma ve rehabilitasyon şeklini belirlemek Öğr.Gör. Funda AKDURAN
Lomber ponksiyon; tanı ve tedavi amacıyla uygulanır. • LP, menenjit, ensefalit, subaraknoid kanama v.s tanısı için, intrakraniyal antimikrobiyal tedavi, kemoterapi ve hidrosefalinin tedavisi için uygulanır. Öğr.Gör. Funda AKDURAN
Lomber 3-4 ya da 4-5 vertebralar arasından girilerek BOS alınır. Sıvı, basınç, kan, enfeksiyon, hücre miktarı, glukoz, protein yönünden incelenir. Öğr.Gör. Funda AKDURAN
Elektromiyografi (EMG): kasın biyoelektrik aktivitesinin incelenmesi ve kaydedilmesi yöntemidir. • Bu testte kasın istirahat durumu, yarı kasılmış ve tam kasılmış durumu değerlendirilir. Öğr.Gör. Funda AKDURAN
PET (Positron Emission Tomography): Sistemik olarak verilen radyoaktif maddenin doku konsantrasyonlarını ölçen bir tetkikdir. PET serebral kan akımı, Oksijen tutulumu ve glukozun kullanımının noninvazif olarak eksternal radyasyon dedektörleri ile belirlenmesidir. Öğr.Gör. Funda AKDURAN
BİLİNÇSİZLİĞE NEDEN OLAN DURUMLAR VE HEMŞİRELİK BAKIMI Öğr.Gör. Funda AKDURAN
Bilinç; bireyin çevresinde olup bitenlerin farkında olmasıdır. • Bilinç bozukluğu nedenleri; Ekzojen toksikasyonlar Hipoksi ve kan akımı azalması Beyin dışı organ hastalıkları Metabolik nedenler Isı regülasyon sorunları Psikiyatrik sorunlar Öğr.Gör. Funda AKDURAN
Bilinç bozukluğu düzeyleri; Bilinç bozukluğu bilinç sislenmesinden derin komaya varan değişik derecelerde olabilir. Bilinç düzeyi “Glaskow Koma Skalası” ile değerlendirilir. Bu skalada 3 alanda hastanın yanıtları puanlanır. Öğr.Gör. Funda AKDURAN
Göz açma 4 düzeyde • Motor yanıt 6 düzeyde • Sözel yanıt 5 düzeydedeğerlendirilir. Bu skalaya göre her bir madde numarasına göre birey sağlıklı ise toplam 15 puan alır. Öğr.Gör. Funda AKDURAN
Bilinç bozukluğu düzeyleri; • Konfüzyon; düşünce karmaşası ve bozukluğu, bellek, algılama ve dikkat zayıflığı vardır ve birey çevresinde olup bitenlerin tam farkında değildir. • Deliryum; ajitasyon, motor ve duygusal irritabilite, ilüzyon, halüsinasyon vardır. • Letarji (somnolans); patolojik bir uyku durumudur.Hasta uyarıldığında uyanır ve arada bilinci normal izlenimi verir ancak uyarı kalkınca yeniden uykuya dalar. Öğr.Gör. Funda AKDURAN
Stupor; hastada uyarılara yanıt azalmıştır, hastayı uyandırmak güçleşmiştir. • Hasta ancak güçlü uyarılarla, yüksek sesle adını söylemek, sarsmak ile uyanır, basit emirlere uyar, çevresinde olup bitenlerin farkında değildir. • Farkında olduklarını da anımsamaz. Öğr.Gör. Funda AKDURAN
Koma; bilinç tam ya da tama yakın kaybolmuştur, ağrılı uyarılara cevap alınamaz. • Yüzeyel refleksler, derin tendon refleksi, sfinkter kontrolü, pupillaların ışığa reaksiyonu, yutma ve öksürme refleksleri kaybolmuştur. Öğr.Gör. Funda AKDURAN
Bitkisel yaşam; hastanın uyanıklığa dönmesine karşın bilişsel işlevini tümüyle yitirmesi ve sosyal bir insan işlevini kesinlikle kazanamaması durumudur. • Bu hastaların çoğu tıbbi sorunlar nedeniyle yaşamını kaybeder. Öğr.Gör. Funda AKDURAN
Bitkisel yaşamda olan hastada; • Uyku uyanıklık siklusu vardır, • Gözle spontan olarak ya da sözel uyarılarla açılabilir, • Kalp ve solunum spontan olarak işlev görür, • Uygun motor yanıt yoktur, • İletişimde anlamlı belirtiler yoktur, • Çiğneme yok, yutma işlevi vardır, • İnkontinans vardır. Öğr.Gör. Funda AKDURAN
Beyin ölümü; geriye dönüşü olanaksız olan koma durumudur. • İnsana insan olma özelliğini veren en önemli organ olan beynin, vücudu yönetme olanak ve yeteneğini tamamen ve geri dönüşü olmayacak şekilde kaybetmesidir Öğr.Gör. Funda AKDURAN
Ülkemizde ölümün yasal tanımı yapılmamış ancak 29.5.1979 tarihli “organ ve doku alınması, saklanması, aşılanması ve nakli hakkında kanun’un 11.maddesinde tıbbi ölümün kardiyolog, nörolog, nöroşirurjist ve anesteziyolog uzmanından oluşan 4 kişilik bir heyet tarafından belirlendiği ifade edilmektedir. Öğr.Gör. Funda AKDURAN
Beyin ölümü tanısı için; • İrreversible, yanıtsız koma • Spontan solunumun durması • Beyin sapı reflekslerinin kaybolması • Deserebre ve dekortikal postürlerin olması gerekir. Öğr.Gör. Funda AKDURAN
Beyin ölümünde terleme, ekstremite hareketleri olabilir, nabız, kan basıncı ve tendon refleksleri alınabilir. Öğr.Gör. Funda AKDURAN
BAKIM UYGULAMALARI Öğr.Gör. Funda AKDURAN
ÖZBAKIM UYGULAMALARI GERÇEKLEŞTİRİLİRKEN • Bireyin fiziksel, duygusal, bilgi düzeyi, alışkanlıkları, inançları değerlendirilmeli, • Cilt durumu, beslenme, bireyin ruhsal durumu, fiziksel yetersizliğinin derecesi, herhangi bir yara, dren, IV kateter varlığı değerlendirilmeli, • Bireyin mümkün olduğu kadar kendi hijyenik bakımına katılması sağlanmalı, • Gizliliğin korunması için gereken önlemler alınmalı, • Bireyin gereksinimi olan sağlık ve hijyen eğitimi verilmelidir. Öğr.Gör. Funda AKDURAN
