990 likes | 2.33k Views
Maksiller Sinüs Hastalıkları, Tanı ve Tedavisi. Yrd. Doç. Dr. Serkan Polat. Tanı. Anamnez Klinik Muayene Endoskopi Radyolojik Muayene. Klinik Muayene. Palpasyon Perküsyon Transilüminasyon Rinoskopi (spekulum veya endoskop) Diagnostik irrigasyon. Radyografi Teknikleri. Periapikal
E N D
Maksiller Sinüs Hastalıkları, Tanı ve Tedavisi Yrd. Doç. Dr. Serkan Polat
Tanı • Anamnez • Klinik Muayene • Endoskopi • Radyolojik Muayene
Klinik Muayene • Palpasyon • Perküsyon • Transilüminasyon • Rinoskopi (spekulum veya endoskop) • Diagnostik irrigasyon
Radyografi Teknikleri • Periapikal • Oklüzal • Panoramik • Waters (maksiller sinüs) • Caldwell (frontal ve etmoid sinüs) • Lateral • BT (günümüzde en çok önerilen tekniktir) • MRG • Anjiografi Kronik sinüzitlerin değerlendirilmesinde direkt grafilerin yeri yoktur
Maksiller Sinüs Hastalıkları • Nonspesifik Enfeksiyon • Spesifik enfeksiyon • Mukus-retansiyon olgusu • Granulomatöz hastalıklar • Tümörler • Odontojenik enfeksiyondan orijin alan lokal hiperplazi • Yabancı cisimler • Oroantral ilişki • Fraktürler • Akut sinüzit • Kronik sinüzit • Aspergillus Ascomycetes enfeksiyonu • Retansiyon kisti • Mukosel • Dermoid kist • Wegener granulomatozis • Tüberküloz • Sarkoidoz • İyi huylu tümörler • Kötü huylu tümörler • Antral polip (herni) • Antrolit
Maksiller Sinüs Enfeksiyonları • Akut Sinüzit • Kronik Sinüzit 8 haftadan uzun süren ya da Bir yılda 4’den fazla atak yapan ve 10 günden uzun süren sinüzittir. Kalıcı mukozal belirtiler vardır. 6-8 haftadan uzun sürmeyen veya Bir yıl içinde 10 günü geçmeyen 4’den az atak yapar
Akut Sinüzit Tanısında Klinik Kriterler En az iki ana veya bir ana iki tali kriter bir arada olmalıdır
Geleneksel görüş 3 haftadan kısa ise akut, uzun ise kroniktir Güncel Görüş 6-8 haftayı geçmeyen Yılda 10 günden kısa 4’den az atak AKUT Yılda 10 günden kısa 4’den fazla atak REKÜRREN AKUT 8 haftadan uzun süren Yılda 10 günden uzun 4’den fazla atak KRONİK SİNÜZİTTİR Akut ve Kronik Sinüzitte Geleneksel ve Güncel Görüşler SÜRE
Geleneksel görüş Kronik sinüzitte hastalıklı mukoza tamamen çıkartılmalıdır Güncel Görüş Akut sinüzitte antibiyotik ve dekonjestanlar Kronik sinüzitte sinüs ostiumları minimal invaziv cerrahi ile açılır Akut ve Kronik Sinüzitte Geleneksel ve Güncel Görüşler TEDAVİ
Geleneksel görüş Mukoza hasarı sadece akut ve kısa süreli (3 aydan kısa) kronik sinüzitlerde geri dönüşümlüdür. Güncel Görüş Hem akut hem kronik sinüzitte ostium tıkanıklığı giderildiğinde mukoza rejenere olabilir. Akut ve Kronik Sinüzitte Geleneksel ve Güncel Görüşler MUKOZA HASARI
Başağrısı, birden çok lokalizasyonda veya oksipital ağrıyla birlikte frontal, temporal, retroorbital veya vertekste ise ve baş dik konumdayken artıyorsa
Konservatif tedaviye cevapsız ağrı ve akıntı • Mukosel, piyosel • Orbital sellülit, apse veya retrobulber nörit • Sinüs duvarı nekrozu ve fistül oluşumu • Kafa içi komplikasyonu • Sinüsü dolduran kitle varsa radikal cerrahi işlem yapılır.
Tedavi edilmeyen Sinüzitte Komplikasyonlar • Orbital-oküler komplikasyonlar • Ekzoftalmi, • orbital sellülit ve apse, • Retrobulber nörit • Frontal kemik ve superior maksilla osteomyeliti • İntrakraniyal komplikasyonlar • Menenjit • Ekstradural ve subdural apse • Dural fistül • Beyin apsesi • Sinüs kavernosus trombozu • Fokal enfeksiyon odağı olması
Sinüzitlerin Mikrobiyolojisi • Odontojenik orijinli olmayan sinüzitte • Haemophilus influenza • Streptococcus pneumoniae • Moraxella catarrhalis • Staphylococcus aureus • Odontojenik orijinli sinüzitte • Aerobik streptokoklar • Anaerobik Peptococcus • Peptostreptococcus • Bakterioides • Eubacterium %90’ından sorumludur
Antibiyotik Seçimi • ampisilin+sulbaktam ve • amoksisilin+klavulonik asit, • karbesefemler grubunun ilk örneği olan lorakarbef, • makrolid grubundan klaritromisin ve azitromisin, • ikinci jenerasyon sefalosporinlerden sefaklor ve sefuroksim sayılabilir. Ampirik tedavide 3. jenerasyon sefalosporinler kullanılmamalıdır.
Trimetoprim + sulfametoksazol • tetrasiklin • önerilmez
Odontojenik Orijinli Sinüzit Mikrobiyolojisi • H. İnfluenza veya S. Aureus olası etken değildir. • Aerobik streptokoklar, anaerobik peptokoklar, peptostreptokoklar, bakterioides ve eubacterium muhtemel etkenlerdir.
Odontojenik Orijinli Sinüzitte Antibiyotik Seçimi • Penisilin • Eritromisin • Klindamisin
oral dekonjestanlar • pseudoefedrin, • fenilproponolamin, • fenilefrin ve • lokal dekonjestan oksimetazolindir • topikal dekonjestanın en çok 5 gün sonra kesilmesi önerilmelidir.
Mukolitik Ajanlar • Sekresyon viskozitesini azaltarak doku ödemini azaltır • Drenajı kolaylaştırır • Örnek • Guafenesin
Kortikosteroid • Sadece kronik sinüzitlerde kullanılır • Ödemi • Sekresyonu • İnflamasyonu azaltır
Yardımcı Tedavi Yöntemleri • Sıcak su buharı • Serum fizyolojik • İzotonik olmayan solüsyonlar fayda yerine zarar verebilir.
Spesifik Enfeksiyonlar • Aspergillus Ascomycetes • Mantar enfeksiyonudur • Antibiyotik tedavisine cevap vermez • Tek taraflıdır ve kemikte harabiyet yapar • Kalsiyum fosfat partikülleri RO görüntü verir • Caldwell Luc operasyonu önerilir.
Maksiller Sinüsün Konservatif ve Radikal Cerrahi Tedavisi • Maksiller sinüs ponksiyonu • İntranazal antrostomi • Caldwell-Luc ameliyatı • Fonksiyonel Endoskopik Sinüs Cerrahisi (FESS)
Caldwell-Luc Ameliyatı • Operasyon ismini, Amerikalı doktor George Caldwell ve Fransız KBB uzmanı Henry Luc’dan almıştır
Fonksiyonel Endoskopik Sinüs Cerrahisi (FESS) Video-Endoskopik sinüs cerrahisi
Mukus-retansiyon olgusu • Retansiyon kisti • Mukosel • Dermoid Kistler
Granulomatöz Hastalıklar • Wegener Granulomatozisi • Nekrotizan granulomatoz damar iltihabı • Prognoz kötüdür • Sitotoksik ilaçlar kullanılmaktadır • Tüberküloz • Sarkoidozis • Genç yetişkinlerde görülür • Çok organı tutan bir hastalıktır • Burun ve sinüste polipler görülür
Tümörler • En çok osteoma görülür • Ossifaying fibroma • Papilloma • Kolesteatoma • Odontojenik tümörler • Ameloblastoma • Odontoma • Sementifaying fibroma • Odontojenik miksoma
Tümörlerde Görülen Belirtiler • Tek taraflı burun tıkanıklığı • Yüzde veya damakta şişme • Yüz ağrısı • Burun akıntısı • Burun kanaması
Malign Tümörler • Epidermoid karsinom • Fibrosarkom • Lenfosarkom • Adenosarkom
Malign Değişim Gösteren Vakalarda • Orbita şikayetleri seyrektir • Ağız bulguları • Burun semptomları
TNM sınıflaması (Amerikan kanser derneği maksiller sinüs kanserleri sınıflaması) • Tx • Primer tümör saptanamıyor • T0 • Primer tümöre ait bulgu yok • Tis • Karsinoma insitu • T1 • Tümör sinüs mukozası ile sınırlı, kemik tutulumu yok • T2 • Arka duvar dışındaki bölgelerde kemik tutulumu var • T3 • Tümör orbitayı, ön etmoidal sinüsü, pterygoid kası ve yanak derisini tutar • Sinüs arka duvarı, cilt altı dokular, yanak derisi, orbita tabanı veya iç duvarı, infratemporal fossa, pterigoid çıkıntılar, etmoid sinüslerden herhangi birinde invazyon vardır • T4 • Tümör orbita tabanı ve iç duvarından daha uzak bölgelere yayılmıştır. Bunlar, orbita apeksi, kribriform plate, kafa tabanı, nazofarinks, sfenoid kemik ve frontal sinüs dokularıdır