160 likes | 295 Views
Ethisch gedrag : veelzijdig en van iedereen. dr. Karianne Kalshoven. Goed. Goed. je aan de regels houden. Kwaliteit van afwegen van argumenten. Fout. Fout. Dilemma ’ s: samen sta je sterker en maak je een betere keuze!. Moreel dilemma. Parool 1 maart 2014.
E N D
Ethischgedrag: veelzijdig en van iedereen dr. Karianne Kalshoven
Goed Goed je aan de regels houden Kwaliteit van afwegen van argumenten Fout Fout Dilemma’s: samen sta je sterker en maak je een betere keuze!
Moreel dilemma Parool 1 maart 2014
Praktijk casus • Een leidinggevende is verantwoordelijk voor afdeling B in een financiële organisatie. Een van zijn medewerksters is recentelijk ontslagen, omdat zij geld, dat niet van haar was, naar haar eigen bankrekening heeft overgemaakt. Deze medewerkster heeft ingevallen bij afdeling A, omdat er veel mensen ziek waren op die afdeling en zij daar eerder heeft gewerkt. Afdeling B, waar zij nu werkt, controleert afdeling A. De leidinggevende geeft aan niet te weten dat zijn medewerker heeft ingevallen op afdeling A. De leidinggevende geeft aan dat hij haar meteen ontslagen heeft en daarmee juist heeft gehandeld.
dilemma’s benaderen vanuit: Principes principiële ethiek Uitkomsten gevolgen ethiek actie/handeling
Dus: ethiek in dilemma’s • goed versus foutgedrag • Al dannietschade van welzijn van anderen • termenals: mogen, moeten, behoren, verplichtzijn • Het ethiek element gaat over of bepaaldegedrag van eenpersoonwel of nietgeoorloofd, wel of nietfatsoenlijk, wel of nietverplicht is
Persoonlijke Waarden Rust Gelijkheid Ontspanning Eerlijkheid Respect Vertrouwen Vriendschap Authenticiteit Zelfstandigheid Effectiviteit Spontaniteit Zekerheid Competitie Democratie Dienstbaarheid Onafhankelijkheid Stabiliteit Geluk Hulpvaardigheid Oprechtheid Rechtvaardigheid Plezier Vrijheid Trouw Discipline Diversiteit Ondernemerschap Rationaliteit Humor Verantwoordelijkheid Openheid Integriteit Tolerantie Waarheid Solidariteit Moed Passie Vriendelijkheid Succes Speelsheid Professionaliteit Efficiëntie Gezondheid Religie Betrouwbaarheid Spiritualiteit Schoonheid Stilte Traditie Ontwikkeling Duurzaamheid Innerlijke vrede Samenwerking Discipline Kennis Vrede Empathie Uitdaging Eenvoud Wijsheid Familie Loyaliteit Eenvoud Bezit
Leiderschap • ethischpersoon • gaat over de eigenpersoon, karakter en waardenkennenomleiderschap in tezetten • ethisch manager • gaat over voorbeeldgedrag, communicatie en belonen van anderen Treviño et al. 2000
Welk niveau gebruikt u op uw werk? • Hoe dieper het niveau in de ijsberg zit: • des te minder is dit zichtbaar in gedrag • des te moeilijker is dit te veranderen is • Voor een effectieve gedragsinterventie is een ‘fit’ nodig tussen alle niveaus • effectief en respectvol omgaan met jezelf (onder water) en in interactie met anderen (boven water) • consistent beeld van jezelf
Communicatie is ‘key’ om boven en onder water zichtbaar te maken. • Er wordt weinig gecommuniceerd over kernwaarden en dilemma’s. Stimuleren door elkaar te bevragen of er over te praten • Morele zwijgzaamheid door: • 1. bedreiging van de harmonie: iemand aanspreken op gedrag is confronterend; • 2. bedreiging van de effectiviteit: morele communicatie onderbreekt het dagelijkse werk; het is ‘gedoe’; • 3. bedreiging van het imago: de vuile was niet buiten willen hangen. Bird, & Waters, 1989; Wierdsma, 2013
Wat kunt u doen? Waarden: • dilemma’s ontstaan door organisatie en persoonlijke waarden die conflicteren • waar sta jezelf voor: bewustwording persoonlijke en organisatiewaarden • waarden kunnen verschillen of verschillende betekenis hebben Communicatie: • elkaar aanspreken vanuit de gemeenschappelijke organisatiewaarden • zoeken naar en niet oordelen over • organiseren dat mensen kritische noten delen • open vragen stellen
Hebik het goedebereiktvandaag?Karianne Kalshoven karianne@acil.nl0031 6 41246743www.acil.nl