260 likes | 639 Views
Uszkodzenie tkanek miękkich, patofizjologia i wpłYw na gojenie złamań. Marcin Ferenc Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii PAM. Patofizjologia. Stan tkanek miękkich po urazie jest zdeterminowany przez: rodzaj zadanej rany (tłuczona, cięta, kłuta, zmiażdżenie) siłę urazu
E N D
Uszkodzenie tkanek miękkich, patofizjologia i wpłYw na gojenie złamań. Marcin Ferenc Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii PAM
Patofizjologia • Stan tkanek miękkich po urazie jest zdeterminowany przez: • rodzaj zadanej rany (tłuczona, cięta, kłuta, zmiażdżenie) • siłę urazu • kierunek działania siły • miejsce urazu • zanieczyszczenie rany • ogólny stan pacjenta
Patofizjologia • Każdy uraz powoduje uszkodzenie tkanek miękkich i krwawienie • Aktywacja czynników humoralnych i komórkowych w celu zatrzymania krwawienia i ochrony przed infekcją • Proces gojenia rozpoczyna się natychmiast po urazie i można go podzielić na 3 fazy.
Gojenie tkanek miękkich Faza wysiękowa (zapalna) • Odsłonięty w następstwie urazu kolagen pod śródbłonkiem naczyń powoduje agregację płytek • Kaskadowa aktywacja krzepnięcia • Skurcz naczyń – serotonina • Cytokiny – chemotaksja i namnażanie makrofagów, neutrofili, limfocytów, fibroblastów
Gojenie tkanek miękkich Faza wysiękowa (zapalna) • Makrofagi usuwają uszkodzone komórki i bakterie (fagocytoza) • Niedokrwienie – hypoksja, martwica • Martwica = infekcja • Chirurgiczne oczyszczenie rany = wspomaganie makrofagów
Gojenie tkanek miękkich Faza proliferacyjna i naprawcza • Czynniki mitogenne stymulują fibroblasty i komórki śródbłonka • Wrastanie naczyń, powstawanie ziarniny • Kolagen typu I zastępowany przez typ III • Blizna
Problemy • Otwarte uszkodzenie - kontaminacja • Zamknięte uszkodzenie – trudności w ocenie ilościowej i jakościowej • Brak jasnych kryteriów różnicowania pomiędzy odwracalnymi i nieodwracalnymi uszkodzeniami.
Diagnostyka • Wywiad – kiedy? Gdzie? Jak? • Mechanizm urazu, kierunek działania i wielkość siły.
Diagnostyka • Badanie ukrwienia kończyny • Tętno, ucieplenie, wypełnienie włośniczkowe • W przypadku wątpliwości – angiografia.
Diagnostyka • Badanie neurologiczne • Odruchy, reakcje na ból u pacjentów nieprzytomnych.
Diagnostyka • Otwarte uszkodzenie tkanek • Usunięcie opatrunku w warunkach bloku operacyjnego • Ewentualnie jednorazowa zmiana opatrunku celem ogólnej oceny zakresu uszkodzeń
Leczenie • Oczyszczenie rany z zanieczyszczeń
Leczenie • Metodyczna ocena żywotności poszczególnych tkanek i ewentualne ich usunięcie • Ocena tkanki kostnej i jej ukrwienia • Wybór metody stabilizacji • Po 24-48 godzinach ponowne chirurgiczne oczyszczenie rany w razie potrzeby
Zespół ciasnoty przedziałów powięziowych • Wzrost ciśnienia tkankowego w obrębie zamkniętych przedziałów powięziowych powyżej ciśnienia perfuzji mikrokrążenia • Zaburzenie funkcji tkankowej • W dowolnym momencie w ciągu kilku dni po urazie.
Ciśnienie różnicowe • Perfuzja tkankowa w przedziałach powięziowych zależy od stosunku średniego ciśnienia tętniczego do ciśnienia tkankowego w przedziale • Hypotensja może również doprowadzić do zaburzeń perfuzji • Pacjenci z politraumą , hypowolemią i hypoksją szczególnie narażeni
Zespół ciasnoty przedziałów powięziowych • wzrost ciśnienia tkankowego • utrudnienie odpływu żylnego • zaburzenie krążenia tętniczego • deficyt metaboliczny tkanek
Przyczyny • zmniejszenie objętości przedziału - szczelne szycie - ciasne opatrunki - uciski z zewnątrz • zwiększenie zawartości przedziału - krwiak - implanty
Przyczyny • zwiększona przepuszczalność naczyń włosowatych - zator, zakrzep, ucisk przez odłamy, leki, jady • podwyższone ciśnienie w naczyniach włosowatych - przerost mięśni, nadmierna praca mięśni
Miejsce występowania • podudzie • przedramię • ręka • stopa • udo • ramię • bark
Następstwa zespołu powięziowego • całkowita lub częściowa martwica mięśni • uszkodzenia nerwów (axonotmesis) • wtórne deformacje • zaburzenia zrostu kostnego
Rozpoznanie zespołu przy towarzyszącym złamaniu • Może być utrudnione • pierwotne uszkodzenie nerwów i mięśni • nie współpracujący pacjent • nieodpowiednia wiedza lub brak doświadczenia
Diagnostyka • Ból nieustępujący po standardowych dawkach leków p/bólowych • Ból przy palpacji i biernym rozciągnięciu mięśni • Ubytki neurologiczne (późny objaw) • Tętno wyczuwalne (różnicowanie z uszkodzeniem tętnicy) • Pomiar ciśnienia powięziowego
Leczenie • Leczeniem z wyboru jest odbarczenie wszystkich przedziałów za pomocą dermatofasciotomii • Kryta fasciotomia nie zapewnia pełnej dekompresji
Leczenie • ciśnienie różnicowe < 30 mm Hg powinno być wskazaniem do natychmiastowej dekompresji