Tętno, Ciśnienie Tętnicze

1. Tętno, Ciśnienie Tętnicze Fizjologia Człowieka

2. TĘTNO JEST TO SPOWODOWANE PRZEZ SKURCZ SERCA WYCZUWALNE UDERZENIE O ŚCIANĘ NACZYNIA FALI KRWI, KTÓRA PRZEPŁYNĘŁA PRZEZ UKŁAD TĘTNICZY.

3. TĘTNO • WYCZUWA SIĘ TAM, GDZIE TĘTNICE PRZEBIEGAJĄ POWIERZCHOWNIE I GDZIE MOŻNA DOCISNĄĆ JE DO TWARDYCH STRUKTUR TKANKOWYCH.

4. POMIARU TĘTNA DOKONUJEMY W CELU WYKRYCIA ZABURZEŃ W ZAKRTESIE: • LICZBY(CZĘSTOŚCI), • NAPIĘCIA(SIŁY), • MIAROWOŚCI(RYTMU) TĘTNA.

5. TĘTNO BADAMY • METODĄ PALPACYJNĄ, • ZA POMOCĄ STETOSKOPU-OSŁUCHUJĄC CZYNNOŚĆ SERCA, • PO PODŁĄCZENIU CHOREGO DO APARATURY MONITORUJĄCEJ, • METODĄ ELEKTRONICZNĄ.

6. miejsca badania tętna: • Tętnica promieniowa, (typowo) • Tętnica szyjna,udowa, ramienna, nad koniuszkiem serca(w stanach nagłych), • Tętnica grzbietowa stopy, podkolanowa, piszczelowa tylna (w zaburzeniach krążenia obwodowego).

7. SZYBKOŚĆ TĘTNA CZYLI ILOŚĆ UDERZEŃ NA MINUTĘ, UZALEŻNIONA JEST OD WIEKU BADANEGO.

8. Wartości prawidłowe tętna:

9. PRAWIDŁOWE TĘTNOCHARAKTERYZUJE: • SIŁA I MIAROWOŚĆ CZYLI WSZYSTKIE UDERZENIA MAJĄ JEDNAKOWĄ SIŁĘ, A PRZERWY MIĘDZY NIMI SĄ RÓWNE . • NAPIĘCIE PRAWIDŁOWE JEST WTEDY, GDY PULS W NACZYNIU TĘTNICZYM JEST DOBRZE WYCZUWALNY, PRZY CZYM TĘTNICA JEST ELASTYCZNA.

10. Czynniki powodujące wzrost szybkości tętna: FIZJOLOGICZNE: • WIEK, • STANY EMOCJONALNE, • WYSIŁEK FIZYCZNY, • SPOŻYCIE ALKOHOLU, NIKOTYNY U LUDZI MŁODYCH.

11. Czynniki powodujące wzrost szybkości tętna: PATOLOGICZNE: • Choroby gorączkowe (wzrost temp. O 1ºC powoduje wzrost tętna o 10-20 u/min.), • Choroby serca (niewydolność krążenia, nerwica), • Hipowolemia.

12. Czynniki powodujące zwolnienie tętna: Fizjologiczne: • Sen, • Pozycja leżąca, • U sportowców.

13. Czynniki powodujące zwolnienie tętna: Patologiczne: • Wzmożone RR śródczaszkowe, • Zatrucia pochodzenia wewnętrznego(mocznica), • Zatrucia pochodzenia zewnętrznego ( np. grzybami), • Hipotermia.

14. Niemiarowość tętna może być spowodowana: • Przyśpieszaniem i zwalnianiem oddechów, • Zmęczeniem, nadużywaniem kawy, alkoholu, • Uszkodzeniem mięśnia sercowego.

15. NAPIĘCIE TĘTNA • UWARUNKOWANE JEST STANEM NACZYŃ KRWIONOŚNYCH I ILOŚCIĄ KRĄŻĄCEJ KRWI!

16. OCENA TĘTNA • SZYBKOŚĆ TĘTNA MIERZY SIĘ PRZEZ 15 SEK. A UZYSKANY WYNIK MNOŻY PRZEZ 4.

17. BRADYKARDIA TO ZWOLNIENIE CZYNNOŚCI SERCA PONIŻEJ 60 UDERZEŃ / MINUTĘ.

18. TACHYKARDIA TO PRZYŚPIESZENIE CZYNNOŚCI SERCA POWYŻEJ 100 UDERZEŃ /MINUTĘ.

19. ARYTMIA TO • TĘTNO NIEMIAROWE. • ABY OCENIĆ NIEMIAROWOŚĆ TĘTNA NALEŻY BADAĆ PRZEZ 1 MIN.

20. TACHYARYTMIA TO TĘTNO NIEMIAROWE I PRZYŚPIESZONE

21. BRADYARYTMIA TO TĘTNO NIEMIAROWE I ZWOLNIONE.

22. WYRÓŻNIAMY NIEMIAROWOŚĆ: • Ekstrasystoliczną (skurcze dodatkowe, zanim skończy się faza rozkurczu), • Oddechową( okresowe zwalnianie i przyśpieszanie akcji serca zależnie od fazy oddychania, • Całkowitą(zupełnie niemiarowe tętno występujące w migotaniu przedsionków wskutek wad mitralnych).

23. TĘTNO • NITKOWATE to tętno słabe ledwo wyczuwalne pod palcami np. w krwotoku, • TWARDE, drutowate, mocno wyczuwalne pod palcami występuje np. w miażdżycy, nadciśnieniu tętniczym.

24. Najczęstsze błędy przy badaniu tętna to: • Niewłaściwe ułożenie opuszek palców nad tętnicą, • Wyczucie własnego tętna przez osobę badającą, • Niedokładne określenie czasu pomiaru.

25. CIŚNIENIE TĘTNICZE

26. CIŚNIENIE TĘTNICZE KRWI : JEST SIŁĄ, JAKĄ PRZEPŁYWAJĄCY STRUMIEŃ KRWI WYWIERA NA ŚCIANY ELASTYCZNYCH NACZYŃ KRWIONOŚNYCH.

27. POMIAR RR TĘTNICZEGO • WYKONUJE SIĘ ZWYKLE NA TĘTNICY RAMIENNEJ! • ZA POMOCĄ APARATÓW (RTĘCIOWE, SPRĘŻYNOWE, ELEKTRONICZNE).

28. WYRÓŻNIA SIĘ : • CIŚNIENIE MAKSYMALNE CZYLI SKURCZOWE, • CIŚNIENIE MINIMALNE CZYLI ROZKURCZOWE.

29. CIŚNIENIE TĘTNICZE KRWI ZALEŻY OD: • SIŁY SKURCZOWEJ SERCA, • ILOŚCI KRĄŻĄCEJ KRWI, • OPORÓW, JAKIE STAWIAJĄ ŚCIANY NACZYŃ, • PORY DNIA, • NASILENIA CZYNNOŚCI ODDCHOWEJ, • AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ I UMYSŁOWEJ.

30. WARTOŚCI PRAWIDŁOWE RR TĘTNICZEGO WG RIVA-ROCCI:

31. Według WHO granicę oddzielającą ciśnienie prawidłowe od podwyższonego u dorosłych stanowi wartość 140/90 mmHg.

32. Czynniki podwyższające wartość RR: Fizjologiczne: • Reakcje emocjonalne badanego, • Wysiłek fizyczny przed badaniem, • Wypicie kawy, herbaty,wypalenie papierosa przed badaniem.

33. Czynniki podwyższające wartość RR: Patologiczne: • Zaburzenia wewnątrzwydzielnicze, • Choroby kłębuszków nerkowych, • Zatrucia ciążowe, • Prawostronna niewydolność krążenia, • Otyłość, • Ból.

34. Czynniki obniżające wartość RR: Fizjologiczne: • Spożycie posiłku przed badaniem, • Wysoka temperatura otoczenia, • Wahania ciśnienia atmosferycznego.

35. Czynniki obniżające wartość RR: Patologiczne: • Odwodnienie, • Wstrząs.

36. Ciśnienie krwi mierzy się • Metodą opracowaną przez uczonego włoskiego RIVA-ROCCI, • Za pomocą sfignomanometru, • Można też dokonywać pomiarów za pomocą ultradźwięków (Doppler- echosonda) lub metodą Holtera.

37. Metody pomiaru RR: • palpacyjną, bez słuchawek (tylko wartość skurczowa), • osłuchową, za pomocą ciśnieniomierza rtęciwego, sprężynowego, • Automatyczną ( monitor), • Inwazyjną (za pomocą cewnika umieszczonego wewnątrz naczynia).

38. OCENA RR: • HIPOTONIA TO NIEDOCIŚNIENIE, • HIPERTONIA TO NADCIŚNIENIE.

39. Błędytechniczne przy badaniu: • Niesprawny sprzęt, badaniu : • Ograniczony słuch badającego, • Nieprawidłowa technika np.: mankiet nie znajduje się na wysokości poziomu serca pacjenta, mankiet założony na rękaw, niewłaściwy rozmiar mankietu, niepodparte przedramię pacjenta, zbyt szybkie wypuszczanie powietrza z mankietu, zaokrąglanie odczytów, niezachowanie krótszych niż 2-3 min. odstępów czasowych między kolejnymi pomiarami.