Meme Kanserinde Yayılım Korunma ve Erken Tanı

1. Meme KanserindeYayılım Korunma ve Erken Tanı Yard.Doç.Dr. Gülbeyaz Can İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu İstanbul

2. Meme KanseriMeme Kanserinde Yayılım

3. Normal hücreler Anormal hücreler Tümör • Benign (İyi huylu) • Malign (Kötü uylu)

4. Malign vs Benign

5. Meme Kanseri

6. Meme Kanseri

7. Meme Kanserinin Türleri Non-invasiv kanserler(in situ) İnvasiv kanserler Meme kanseri kanallardan veya loblardan memenin yağ dokusuna doğru yayılır • Meme kanseri • kanallara veya loblara • hapsedilmiştir ve • memenin yağ dokusuna • doğru yayılmaz

8. Non-invasiv Duktal Karsinom Non-invasiv Lobular Karsinom

9. İnvasiv Duktal Karsinom İnvasiv Lobular Karsinom

11. Tumor (Tümör) Nodes (Lenfler) Metastasis (Metastaz) Hastalığın Yaylımına Göre Sınıflandırma

12. Meme Kanseri – Evre I • Tümör< 2.0 cm • Lenf nodu tutulumu yok (N0) • Metastaz yok (M0) (T1, N0, M0)

13. Meme Kanseri – Evre IIa • Tümör > 2.0 < 5 cm • Aksiller lenf nodu tutulumu yok/var (N0/1) • Metastaz yok (M0) (T1/T1mic, N1, M0) (T2, N0, M0) (T0, N1, M0)

14. Meme Kanseri – Evre IIb • Tümör > 2.0 < 5 cm veya >5 • Aksiller lenf nodu tutulumu yok/var (N0/1) • Metastaz yok (M0) (T2, N1, M0) (T3, N0, M0)

15. Meme Kanseri – Evre IIIa • Tümör < 5 ->5 cm • Aksiller lenf nodu tutulumu var (N1/2) • Metastaz yok (M0) (T1, N2, M0 veya T2, N2, M0) (T3, N1, M0 veya T3, N2, M0)

16. Meme Kanseri – Evre IIIb • Tümör - göğüs duvarına yayılmış • Aksiller lenf nodu tutulumu yok/var (N0-2) • Metastaz yok (M0) (T4, N0, M0) (T4, N1, M0) (T4, N2, M0)

17. Meme Kanseri – Evre IIIc • Tümör – farklı boyutlarda • Lenf nodu tutulumu var (N3) • Metastaz yok (M0) (Herhangi T, N3, M0)

18. Kanser Hücresinin Yayılımı HAREKET & İNVAZİYON DÖNÜŞÜM ANJİOGENEZ Kapillerler,Venüller, Lenfler KAPİLLER YATAKLARDA TUTULMASI EMBOLİZM &DOLAŞIM BAĞLILIK NAKİL Çoklu hücre agregasyonu(Lenfositler, trombositler) ORGANPARANHİMASINA SIZMA METASTAZ MİKROORTAMA CEVAP METASTAZLARINMETASTAZI TÜMÖR HÜCRESİNİNÇOĞALMASI& ANJİOGENEZ

19. Meme Kanseri – Evre IV • Tümör – herhangi • Lenf nodu tutulumu - herhangi • Metastaz var (M1)

20. Evre’ye Göre Sağkalım

21. Meme Kanserinde Korunma

22. Meme Kanserinde Korunma 20-40-50 YAŞ Hassasiyet ? ? ? ? ? Doğum Kanserojenlere maruziyet Önleme (Primer Korunma) Miller AB. General principles of early detection of cancer. Oncore Ontaro 13:8-14, 1993.

23. Meme Kanserinden Korunma

24. Meme Kanserinden Korunma • Egzersiz - genç yaşta • Genç yaşta radyasyona maruz kalmayı önlemeli • İlk çocuk 20 yaşından önce doğurmalı • Gebelik miyadında tamamlanmalı • Çocuk uzun süreli emzirilmeli • HRT ve oral kontraseptif kullanımı engellenmeli • Alkol kullanmamalı • Postmenapozal dönemde kilo almamalı • A ve C ? Vit. • Yüksek riskli gruplara • Profilaktik mastektomi • Tamoxifen veya Raloxifene • Tek veya çift taraflıooferektomi

25. Meme Kanserinde Erken Tanı

26. Meme Kanserinde Erken Tanı 20-40-50 YAŞ Hassasiyet ? ? ? ? ? Ölüm Doğum Kanser başlar Kanser belirlenebilir Hastalık Semptomları Kanserojenlere maruziyet Önleme (Primer Korunma) Tarama ve Erken Tanı (Sekonder Korunma) Tedavi Miller AB. General principles of early detection of cancer. Oncore Ontaro 13:8-14, 1993.

27. Meme Kanserinde Erken Tanı

28. Kendi Kendine Meme Muayenesi(KKMM)

29. KKMM Ne zaman yapılmalı? • Adet görüyor ise: • En iyi dönem adet bitiminden 5-7 gün sonra • Adet görmüyor ise: • Her ayın belli bir günü

30. KKMM

31. KKMM - Gözlem Gözlem • 3 yönden (ön-yan) • Meme: • Büyüklüğü • Şekli • Kontür – hatları • Simetri • Meme uçları: • Simetri • Yön • Ciltte renk değişikliği • Ciltte çökme/çekilme • Meme ucunda akıntı

32. Belirti ve Bulgular

33. Belirti ve Bulgular

34. KKMM - Palpasyon • Basınç • Hafif – alttaki dokuyu hareket ettirmeden cilt üzerine • Orta – o bölgedeki dokuya • Güçlü – kaburgalara doğru

35. KKMM - Palpasyon • Meme • Lenf bezleri • 9/10 kitle kanser değil

36. Bulgular • Hassas, yumrulumeme Menstruasyon sırasında su tutulumuna bağlı memenin şişmesi ve gerilmesinden dolayı normal bir bulgu • Oldukça küçük kitleler Her iki memede meme ucunun etrafında ve memelerin üst dış kadranında yer alıyorlarsa fibrokistik memeyi düşündürür.

37. Bulgular • Oval ve dıştan sert, fakat içi ezilebilen tek bir kitle • Kist • Hareketli • Dolgunluk ağırısı • Farklı boyut – iğne ucu-nohut • 35-50 yaş sık • Kauçuktan yapılmış topa benzeyen ve hareket ettirilebilen tek sert bir kitle • Fibroadenom • Bağ dokusu • Ağrısız • Boyutu farklı olabilir – bilye – limon • 20 y. veya HRT alan sık

38. Bulgular • Hareket etmeyen tek sert bir kitle • Sert, • Kenarları düzensiz, • Tek memede • Adet - boyutu değişmiyor, • Ciltte çökme • Hareketsiz • Meme kanseri olabilir

39. Memede Anormal Bulgular Memenin büyüklüğünde ve şeklinde değişiklik Memede kitle Hekime başvurmalı Meme ucunda akıntı veya hassasiyet Meme dokusunda değişiklikler

40. Klinik Meme Muayenesi(KMM)

41. KMM • 20-39 yaş • 3 yılda bir • > 40 yaş • Yıllık

42. Klinik Meme Muayenesi

43. Mammografi

44. Mammografi > 40 y. Yıllık

45. Mammografi ve KKMM ile belirlenen tümörlerin boyutu

46. Yüksek RiskliKadınlarda • Göğüs ışınlaması almış olanlarda • KMM - her 6-12 ayda bir • Mammografi– yıllık - ilk RT 8-10 yıl sonraveya 40 y.(>25 y.) • Güçlü aile hikayesi veya genetik yatkınlık • KMM - her 6-12 ayda bir • Mammografi– tanıdan 5-10 yıl önce (>25 y.)

47. Yüksek Riskli Kadınlarda • Özgeçmişindeatipik hiperplazi veya LCIS • KMM - her 6-12 ayda bir • Mammografi – yıllık - tanı yılından itibaren (>25 y.) 4. Özgeçmişinde meme kanseri hikayesi • KMM - her 6-12 ayda bir • Mammografi – yıllık