290 likes | 556 Views
Laboratuvar Hizmet Sunumunda Dış Alımlar ve Son Durum (İstanbul) Laboratuvar Penceresinden. Doç. Dr. Kenan MİDİLLİ İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi.
E N D
Laboratuvar Hizmet Sunumunda Dış Alımlar ve Son Durum (İstanbul)Laboratuvar Penceresinden Doç. Dr. Kenan MİDİLLİİstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Sağlık bakımı ile ilişkili kararların %80’i bir ya da daha fazla laboratuvar incelemesinin sonuçlarına dayanmakta; IVD giderleri ise sadece %5 • Kırk katır mı? Kırk Satır mı? • Hizmet alımı • Hasta başı hızlı testler Abraham Lincoln: - “thebestwaytopredictthefuture is tocreate it.”
ToplamSüre ToplamÇalışmaSüresi AnalizÖncesi Analiz AnalizSonrası Lab Öncesi Lab Lab Sonrası Hastanınkimlikişlemleri vekaydınınyapılması İstek ÖrnekAlımı İşlenmesi Gönderilmesi İsteğinverifikasyonu ÖrneğinÇalışılması SonucunVerifikasyonu Bildirimi SonucunYorumu Tedavi Analiz Tıbbi Laboratuvar Test Aşamaları
1980 öncesi: • Laboratuvarlarda manuel yöntemler ön planda Desantralize laboratuvarlar • Tekonolijik gelişmeler ve artan test sayıları Otomasyon Santralizasyon
Rekabete ve maliyetleri azaltmaya elverişsiz bir yapılanma • Nedenler: • Parçalı yapı • Eksiklikler • Kapasite fazlası • Yaygın ve yanlış bir inanış: • “LABORATUVAR KALİTESİNİN HER YERDE AYNI OLDUĞU” • Hastane yöneticilerin gözünde olayı salt maliyete indirgiyor OYSA Hataların %93’ü klinik laboratuvar dışında meydana geliyor
Çözüm Önerileri • Yatay ve dikey integrasyon: Akomodasyon, santralizasyon, integrasyon, amalgamasyon,… • Laboratuvarlar arası dayanışma, işbirliği ve stratejik birlikler oluşturma OYSA • Varolagelen yaklaşım: Esoterik testler için dış laboratuvarlardan hizmet alınması şeklinde(idi)
NON-ezoterik testler için hizmet alımına gitmek için: • Dış laboratuvarın testi: • daha iyi • daha sık • daha ucuza yapması • Daha fazla bilgi ve deneyime sahip olması
Klinik Mikrobiyoloji Laboratuvarlarının Merkezileştirilmesinin Avantaj ve Dezavantajları
Örnek Servis (10 Yıllık Deneyim) • Başarılıbirdışhizmetalımınıngerçekleştirilebilmesiiçinyenilikçivealımyapankurumunisteklerinikarşılayabilecekfarklıçözümlereihtiyaçduyulabilir; Bunlardanfarklıyaklaşımlar • Mevcutlaboratuvarıntümçalışanlarıve alt yapısıileservissağlayıcısınatransferi • Azistenebilecektestleriçinserviskurulmasıveböyleliklebaşlangıçmaliyetlerinindüşürülerekkarınmaksimizeedilmesi • Analitikservislerinyönetimininservissağlayıcıyadevri • Yenilaborratuvarınyenibölgeyekurulumuveişletilmesi
Sonuçlar… • İtalya’da %46 • Avustralya’da %20 backsourcing … • Vancouver’daözelleştirmehizmetalımıözellikleyardımcı tıp personelliningelirinde %50’ye veranazalmailesonuçlanmıştır.
TıbbiLaboratuvarlarınSınıflandırılması • Basithizmetlaboratuvarı; • Ayaktateşhisvetedaviyapılankurumveyakuruluşilebirincibasamaksağlıkhizmetiverenhalksağlığılaboratuvarları, laboratuvaruzmanıolmadansadecekendihastalarınayönelik ek-9’da belirtilentestleriyapabilentıbbilaboratuvarlardır. Basithizmetlaboratuvarındayapılan test sonuçlarından, testiisteyenhekimsorumludur. Bu testlerinvarsakalitekontrolüvekalibrasyonsonuçlarıbuYönetmelikhükümlerineuygunolarakkayıtaltınaalınırvesaklanır. • Kapsamlıhizmetlaboratuvarı; • her biranadaliçin en azbirtıbbilaboratuvaruzmanıilebirbirimsorumlusununbulunduğuveuzmanlıkalanıileilgililaboratuvartestleriniuygulayabilentıbbilaboratuvardır. • Eğitimhizmetlaboratuvarı; • her biranadaliçin en azikitıbbilaboratuvaruzmanıvebirtıbbilaboratuvarbirimsorumlusununbulunduğu, tıbbilaboratuvaruzmanlıkalanındaeğitimveren, üniversiteileeğitimvearaştırmahastanelerindekurulabilentıbbilaboratuvardır.
Diğer Laboratuvarlar • GözetimliHizmetLaboratuvarları • Test BazındaReferansYetkiliLaboratuvar • UlusalReferansHizmetLaboratuvarı;
Hizmet alımı (MADDE 32) • (1) Kamuya ait tıbbilaboratuvarlar, 7/2/2009 tarihlive 27134 sayılıResmîGazete’deyayımlananSağlıkHizmetiSunan 4734 sayılıKamuİhaleKanunuKapsamındakiİdarelerinTeşhisveTedaviyeYönelikOlarakBirbirlerindenYapacakları Mal veHizmetAlımlarınaİlişkinYönetmelikuyarıncabirbirlerindenveya 4/1/2002 tarihlive 4734 sayılıKamuİhaleKanunuuyarıncaözeltıbbilaboratuvarlardanhizmetalabilir.
Hizmet alımı (MADDE 32) • (2) Özelsağlıkkuruluşubünyesindebulunmasızorunlutıbbilaboratuvarlarındışındakitıbbilaboratuvarhizmetleri, hizmet satın alma yoluyla, özeltıbbilaboratuvarlardankarşılanabilir.
Hizmet alımı (MADDE 32) • (3) Hizmetalımı/dışlaboratuvar test hizmetalımıdurumundaaşağıdakilereuyulmasızorunludur: • a) Hizmetinbuyolilekarşılandığıhususundahastayave/veyayakınlarınabilgiverilmesi, • b) Hastadan, laboratuvartestinitalepedenkurumdanumunealınması, • c) Numunenin, tetkikigerçekleştirecektıbbilaboratuvara hasta veyayakınlarıilegönderilmemesi, • ç) Tetkikiçalışankurumveyakuruluşismininveadresinintetkiksonuçraporundayeralması.
(4) Hizmetin satın alma/dışlaboratuvar test hizmetalımıyoluylagördürülmesihalinde, hizmetialansağlıkkurum/kuruluşuilehizmetiverensağlıkkurum/kuruluşu, buuygulamadanvesonuçlarındanmüşterekensorumludur.
Dış laboratuvar test hizmet alımı • MADDE 33 – (1) Özeltıbbilaboratuvarlarruhsataesasuzmanlıkdalıalanıylailgilibünyesindeyapılamayantestleriçinbaşkatıbbilaboratuvarlardan, dışlaboratuvar test hizmetialabilir.
Numunelerin taşınması • MADDE 34 – (1) Numuneler, 25/9/2010 tarihlive 27710 sayılıResmîGazete’deyayımlananEnfeksiyözMaddeileEnfeksiyözTanıveKlinikÖrneğiTaşımaYönetmeliğineuygunolaraktaşınır.
Kullanılabilecek Testler • Tıbbi laboratuvarda testlerin ulusal ve/veya uluslararası standartlara uygun, geçerliliği kabul edilmiş yöntemler kullanılarak çalışılması esastır. Ulusal veya uluslararası yöntem bulunmadığında, bilimsel geçerliliği Komisyon tarafından uygun bulunan yöntemler kullanılır. • Sadece araştırma amaçlı üretilmiş test ve kitler, tıbbi laboratuvarda tanı amacıyla kullanılamaz.
Sorunlar (Paranızla rezil olmak da var) • İç Kalite Kontrol ??? • Sempati ??? • Uyuşmazlıklar • Verifikasyon, uyuşmazlık sorunları • Yeterince uygun laboratuvar var mı • Rekabet ??? KİK • Zamanlama • Örnek transportunda aksamalar • Raporlama eksiklikleri
Kalite Kontrol (Tıbbi Laboratuvar Yönetmeliği) • Başkatıbbilaboratuvarahizmetsunantıbbilaboratuvar, Bakanlıktarafındanbelirlenentestlerleilgilikatıldıklarıdışkalitedeğerlendirmeprogramınakatılımlarına ait belgevesonuçlarını, hizmetalantıbbilaboratuvarabildirmekzorundadır.
Atasözlerinden alınacak dersler • Taşımasuyladeğirmendönmez • Dimyadapirincegiderkenevdekibulgurdanolmak • Emanetatabinen yay kalır • El elineşşeğinitürküçağırarakarar • Eşeğinisağlamkazığabağla