PRAAG + HOENDERLOO = LELYSTAD Methodiek doelafleiding KRW bij Waterschap Zuiderzeeland

1. PRAAG + HOENDERLOO = LELYSTADMethodiek doelafleiding KRW bij Waterschap Zuiderzeeland Martijn Hokken Reinder Torenbeek PEHM, 25 maart 2014

2. Inhoud • Watertypen bij ZZL • Maatregelen • Waarom geen default GEP? • Rekenmethode Praag • Onderbouwing ecologische effecten • Twee voorbeelden Martijn Reinder Martijn

3. Waterlichamen • Kaartje opnemen

4. Watertypen bij ZZL • Van de 18 waterlichamen zijn er 16 kunstmatig (polder, rijpingsprocessen) • Meren, vaarten, tochten • We richten ons verder op tochten (maar methodiek bij andere watertypen is vergelijkbaar; tochten zijn wel M-type)

5. Maatregelen (tochten) • Duurzame en natuurvriendelijke oevers • KRW-proof maaibeheer

6. 1. Duurzame oevers • Vanaf 2005 • Waterschapbeleid: verbod toepassen behandeld hout. • Goedkoper in onderhoud (géén beschoeiing vervanging om de ca. 30 jaar: factor 1,6-3,5 goedkoper). • KRW (nu al effecten statistisch aangetoond: 0.1-0.2 EKR). • Leveren bijdrage aan waterberging. • Uiterlijk 2021: elk M1 waterlichaam 40% zachte oevers.

7. Ontwerp duurzame oevers

8. Voorbeeld duurzame oever Na Voor

9. Maatregelen (tochten) Voorbeeld natuurvriendelijke oever • Duurzame oevers

10. Voorbeeld natuurvriendelijke oever

11. Natuurvriendelijke oever

12. 2. KRW-proof maaibeheer Ecologische visie: Structuurdiversiteit = Habitatdiversiteit = Biodiversiteit Wat is KRW-proof maaibeheer? • Maximaal 2x schonen per groeiseizoen (nu 65% realisatie. • Niet vegen maar knippen (nu 100% realisatie). • Per werkgang minimaal 30% natte profiel (“de baard”) sparen (nu 98% realisatie).

13. Voorbeeld KRW-proof maaibeheer

14. Waarom geen default GEP Extra hydromorfologische ingrepen ten opzichte van de “default”: • Achtergrondbelasting (Fe, P, N) • Intensief maaibeheer (35% 3-6 schonen)

15. Achtergrondbelasting Fe

16. Achtergrondbelasting P

17. Rekenmethode PRAAG (1) 1,0 Referentie of default MEP Hydro- morfo- logische ingrepen 0,8 (aangepast) MEP 0,6 Maatregelen hydromorfologie -25% EKR (Ecologische Kwaliteitsratio) (aangepast) GEP 0,4 Lozingen “Wegdenken” lozingen Huidige situatie 0,2 0,0

18. Rekenmethode PRAAG (2) 1,0 -4 0,8 -2 Totaal: 13 relatieve schaaleenheden = 1 – 0,24 = 0,76 EKR 0,6 -5 EKR (Ecologische Kwaliteitsratio) 0,4 -1 -1 Huidige situatie: 0,24 EKR 0,2 0,0

19. Onderbouwing ecologische effecten • Berekening achtergrondbelasting (Wi+Bo). • Kijken naar ecologische mechanismen. • Kijken naar deelmaatlatten. • In welk deel van het waterlichaam speelt het? • “Potenties” binnen het waterlichaam. • Statistisch onderzoek effectiviteit maatregelen (Koeman en Bijkerk & Torenbeek Consultant). • Continu-zuurstofmetingen. • Expert judgement

20. Continu-zuurstofmetingen Schone kwel (uit Veluwemassief): IJzer-, chloride- en P-rijke kwel:

21. Voorbeeld (1) Effect per deelmaatlat

22. Voorbeeld (2) Lichtklimaat en trofiegraad

23. Voorbeeld (3) Berekening effect lozingen Effect lozingen op ecologie Lozingen per waterlichaam Effect per waterlichaam

24. KRW doelen: waterlichaam DE Default-waarde verlaagd vanwege: • Zuurstof arme kwel (NH4) • P-rijke kwel • 40% van de oeverlengte NVO

25. KRW doelen: waterlichaam ABC1 Default-waarde verlaagd vanwege: • Van nature voedselrijke zeeklei (rijpingsprocessen) die met name ingrijpt op soortensamenstelling. • Effect resterend deel harde oevers

26. Stelling:Genoeg geneuzeld! Power the people who act! Toelichting: We hebben heel hard nagedacht over effectiviteit van maatregelen, en zo goed mogelijk GEP onderbouwd. Landelijke afstemming methodiek draagt daar verder niets aan bij. Sterker nog: landelijke methodiek biedt geen ruimte voor regionale verschillen. Nu geen tijd (en geld) meer steken in verdere onderbouwing, aan de slag met wat je wel weet!