Dziecko z zachowaniami agresywnymi

1. Prezentację przygotowali: Anna Wojtoniszak Piotr Janicki Łukasz Jabłoński Dziecko z zachowaniami agresywnymi

2. A. Frączek podaję, że agresja to czynności mające na celu wyrządzenie szkody i spowodowanie utraty cenionych społecznie wartości, zadanie bólu fizycznego lub spowodowanie cierpienia moralnego.

3. Zachowanie agresywne ma formę czynności interpersonalnych, czyli czynności podejmowanych i realizowanych przez podmiot wobec innych ludzi. Przejawia się często jako pobudzenie emocjonalne bądź też jako wyraz wrogiego nastawienia ukształtowanego w procesie socjalizacji

4. Instrumentalną Słowną

5. Agresja słowna to wypowiedzi napastliwe, szkodzące, lub poniżające skierowane bezpośrednio do osoby będącej przedmiotem agresji, a także wypowiedzi ,,poza plecami’’, skierowane do osób trzecich, które mają na celu wyrządzenie jej przykrości lub szkody np.: zniesławianie, ataki kompetencyjne, dotyczące pochodzenia, wyglądu, złorzeczenie, narzekanie, złośliwości, ośmieszanie, groźby, straszenie, odpędzanie, przeklinanie, symbolika niewerbalna np.: pokazywanie języka.

6. Agresja fizyczna oprócz przemocy fizycznej (np.: potrząsanie, potrącanie, kuksanie, spoliczkowanie, przewrócenie) obejmuje zachowania destrukcyjne mające za przedmiot rzeczy, które wskutek ataku ulegają uszkodzeniu lub zniszczeniu (np.: darcie, rzucanie, uderzanie, kopanie, wywarzanie drzwi, plucie, brudzenie).

7. W środowisku szkolnym przejawy agresji mogą przejawiać się w postaci fizycznej: • popychania i odpychania, • obezwładniania, • przytrzymywania, • policzkowania, • szczypania, kopania, duszenia, • bicia

8. Jak również w postaci psychicznej: wyśmiewania, narzucania własnych poglądów, krytykowania, wyzywania, poniżania, upokarzania, zawstydzania, zastraszania, stosowania gróźb

9. Funkcjonowanie dziecka agresywnego w środowisku rodzinnym, przedszkolnym, szkolnym

11. Słabe więzi z rodzicami • Brak poczucia bezpieczeństwa • Kłopoty w szkole ze znalezieniem kolegów • Tendencje do wchodzenia w grupy podobnych sobie ( szukanie akceptacji u rówieśników którzy są również postrzegani jako agresorzy) • Są mniej twórcze (można być niegrzecznym albo… nie wiem) • Są nastawione na wrogość, są prowokatorami • Obwiniają za wszystko innych, nigdy siebie

12. Naruszają zasady panujące w przedszkolu • Negatywnie wpływają na kolegów • W momencie wybuchu gniewu dziecko bije, kopie, gryzie • Atak skierowany jest na osobę, która wywołała tę sytuację • Niewerbalne formy agresji dzieci w przedszkolu, które się przejawiają w: • Przedrzeźnianiu • Robieniu min • Wysuwaniu języka do innego dziecka z zamiarem zrobienia mu krzywdy

13. Gesty te są raniące, w efekcie dochodzi do jawnych konfliktów, za który obarcza się winą dziecko, które w odpowiedzi użyło siły fizycznej • Agresja powstaje wskutek • Odebrania dziecku zabawki • Przeszkadzaniu mu w zabawie • Różne przezwiska ze strony kolegów • Stosowania kar fizycznych • Dzieci przejawiają autoagresję • Uderzanie głową w ścianę • Obgryzanie paznokci aż do krwi • Pobudzanie fizyczne, w wyniku którego ulegają samookaleczeniu

14. Prowadzą do strachu nie tylko w podgrupie potencjalnych i rzeczywistych ofiar, również w podgrupie osób nieuwikłanych w akty agresji • Zachowanie to tworzy atmosferę terroru w klasie szkolnej • Dzieci kreują sytuację do agresywnego kontaktu, np. świadomego znęcania się nad pewnymi osobami z powodu ich pozytywnej cechy • Agresywne zachowanie się jest taktyką zdobycia i utrzymania pozycji w grupie • Napastnicy są wyżsi, silniejsi, sprawni werbalnie

15. Zajmują wyższą pozycje w hierarchii grupy • Ofiara nie ma szansy na równą walkę • W przypadku podjęcia walki przegra ją będzie prześladowana z tego powodu • Występuje zróżnicowanie agresywności ze względu na pleć • Chłopcy częściej dopuszczają się ataków agresji fizycznej z przejawami brutalności, siły, napastują rówieśników poprzez dokuczliwe zachowanie • U dziewcząt agresja występuje pod postacią złośliwego plotkowania, izolowania, tworzenia klik • Agresywne dzieci nie obawiają się odwetu

16. Asystenci • biorą udział w akcie agresji jako pomocnicy • nie inicjują znęcania się • pomagają dręczyć ofiarę • Wspierający • Zachęcają do agresji • Werbalnie nagradzają atakujących

17. Jak wspierać dzieci z zachowaniami agresywnymi?

18. Jak przeciwdziałać agresji? Możliwości przeciwdziałania agresji i przemocy wśród dzieci i młodzieży Przeciwdziałanie agresji i przemocy, groźnym zarówno dla dzieci i społeczeństwa, zjawiskom destrukcyjnym i patologicznym wymaga koordynacji działań wielu instytucji i podmiotów, a mianowicie: 1. Polityki społecznej i ekonomicznej zapewniającej stabilny rozwój ekonomiczny, przeciwdziałanie strukturalnemu bezrobociu w mieście i na wsi a zwłaszcza bezrobociu wśród młodzieży oraz ograniczającej skale żywiołowej emigracji zarobkowej prowadzącej do rozdzielenia dzieci i rodziców, w konsekwencji przyczyniających się do zaburzeń charakterologicznych, złego przystosowania społecznego i patologicznych zachowań.

19. Jak przeciwdziałać agresji? 2. Reforma systemu edukacji oraz reforma systemu opieki i wychowania, zwłaszcza system opieki całkowitej, dotycząca dzieci osieroconych, opuszczonych, zdemoralizowanych oraz nieletnich sprawców czynów karalnych, powinna być traktowana kompleksowo z uwzględnieniem potrzeby wyrównania szans edukacyjnych wszystkich dzieci niezależnie od zamożności rodziców, a ponadto z uwzględnieniem takich zasadniczych funkcji opieki i wychowania, jak: socjalno-bytowej, stymulująco-wspierającej i profilaktyczno-wychowawczej. Przewodnim celem tych reform powinno być dążenie do ograniczania strefy zagrożenia dzieci sieroctwem społecznym, demoralizacją i związku z przestępczością.

20. Jak przeciwdziałać agresji? 3. Skuteczność pomocy udzielanej dzieciom zaniedbanym, opuszczonym i zagrożonych deprawacją w decydującej mierze zależy od możliwie wczesnej działalności diagnostycznej, profilaktycznej i terapeutyczno-doradczej. Pomoc ta powinna być udzielana dzieciom bezpośrednio w środowisku, w którym żyją i uczą się, to jest w rodzinie, szkole i w szeroko rozumianym środowisku lokalnym z udziałem samorządu lokalnego parafialnego, placówek kulturalno-oświatowych, opiekuńczo-wychowawczych i sportowo-rekreacyjnych.

21. Jak przeciwdziałać agresji? 4. Do udzielania efektywnej pomocy profilaktyczno-wychowawczej, w tym pracy doradczej, korekcyjnej i terapeutycznej powinni być przygotowani pedagodzy i psycholodzy szkolni oraz wychowawcy placówek opiekuńczo-wychowawczych i resocjalizacyjnych. Ponadto każdy nauczyciel szkoły podstawowej i ponadpodstawowej powinien być przygotowany do rozpoznawania podstawowych objawów zaburzeń w zachowaniu nieprzystosowania i patologii społecznej, współpracy z dziećmi specjalnej troski, o lekkim stopniu upośledzenia, udzielania pierwszej pomocy i poradnictwa w zakresie terapii grupowej i indywidualnej oraz ini­cjowanie różnych form pomocy w środowisku szkolnym i pozaszkolnym.

22. Rola rodziny a agresja dzieci Rodzina w rozwoju emocjonalnym dziecka odgrywa bardzo ważną rolę, dlatego też powinna spełniać następujące kryteria: • Obecność obojga rodziców, • Traktowanie się po partnersku, • Nie bać się okazywania uczuć i miłości, • Fizyczna obecność rodziców-relacje przywiązania, • Zachęcanie dziecka przez rodziców do komunikowania uczuć związanych z różnymi wydarzeniami,

23. Rola rodziny a agresja dzieci • Przekaz wartości o charakterze moralnym: zainteresowanie innymi, okazywanie pomocy, • Wsparcie dziecka w okresie przejścia od dzieciństwa do młodości, gdzie dochodzi do przesileń i konfliktów w zachowaniu dziecka, • Wyuczyć w dziecku przewidywać rezultaty swojego postępowania i związane z nimi konsekwencje, • Wzmacniać pozytywne myślenie, • Kształtowanie umiejętności opanowania uczuć: zmniejszanie niepokoju, uśmierzania złości,

24. Rola rodziny a agresja dzieci • Umożliwienie kontaktu z dalszą rodziną, przyjaciółmi, • Nie wolno uważać, że ma się zawsze rację i że się wszystko wie, • Trzeba patrzeć, słuchać, odczuwać i szukać, a nie trzymać się kurczowo doktryn i kanonów, • Zadbać o własne szczęście, • Nie zachowywać się agresywnie.

25. Rola rodziny a agresja dzieci Nie wyważone uczuciowo zachowania rodziców burzą świat dziecka, utrudniając niezmiernie ułożenie właściwych stosunków z otoczeniem. Każda niewłaściwa reakcja, zwłaszcza naładowana agresją dorosłych, znajdzie prędzej czy później odzwierciedlenie w zachowaniach dzieci. Dorosły powinien zdawać sobie sprawę, że podnosząc głos, wydrukowuje swój krzyk w nieświadome tego dziecko. Potrząsając, bijąc, może oczekiwać podobnego wyrazu emocji u swoich dzieci.

26. Przyczyny przeciwstawiania się nauczycieli agresywnym zachowaniom i przemocy (uczeń-uczeń) • Czują się odpowiedzialni za uczniów, • Nie boją się konsekwencji swoich działań, • Chcą pomóc innym osobom, • Uważają, że reagowanie jest obowiązkiem. • Zapobiegają zjawisku agresji, • Posiadają wiedzę i przygotowanie, są kompetentni. Wiedzą gdzie i do kogo mogą się zwrócić z problemem. Mogą liczyć na wsparcie ze strony przełożonych.

27. Program UNICEF (Fundusz Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci) mówi : Tak szybko, jak to jest możliwe, powiadomić dyrektora szkoły, który zgodnie z polskim prawem sprawuje opiekę nad dziećmi i młodzieżą uczącą się w szkole, o wszelkich sygnałach dotyczących spraw związanych z przemocą i agresją Wspólnie z uczniami ustalić normy postępowania obowiązujące społeczność klasową, przewidzieć i ogłosić konsekwencje, które grożą za ich niedotrzymanie Pozostawać w stałym kontakcie z rodzicami, informując o postępach czynionych przez uczniów. Nakłaniać rodziców do podejmowania rozmów z dziećmi na tematy związane z ich aktywnością w szkole.

28. Co może zrobić nauczyciel, aby w porę powstrzymać przemoc w szkole? By skutecznie służyć pomocą, należy stale pogłębiać swoją wiedzę w zakresie rozpoznawania znaków świadczących o problemach podopiecznych. Wykorzystywać wszelkie zasoby szkoły w celu udzielania stosownego wsparcia. Kształtować spośród wybranych uczniów zespoły liderów młodzieżowych, którzy będą pomocni w realizacji strategii informacyjnych i edukacyjnych. Organizować komitety rodzicielskie oraz służyć stałą pomocą organizacjom wcielają­cym założenia „bezpiecznej szkoły". Uczyć społeczność szkoły jak postępować w sytu­acjach zagrożenia.

29. Co może zrobić nauczyciel, aby w porę powstrzymać przemoc w szkole? • Brać pełną odpowiedzialność za wszystko, co dzieje się z uczniami zarówno w klasie szkolnej, jak poza nią. Założenia dotyczące zapewnienia należytej opieki i bezpieczeństwa wychowanków winny w świadomości nauczyciela obejmować obszar daleko większy niż „mury szkoły". • Wskazywać standardy zachowań społecznie aprobowanych. Nalegać, by uczniowie odnosili się do siebie oraz napotkanych osób z należnym szacunkiem. Nauczyciel winien orientować się, czy przezwiska używane w klasie nie uwłaczają godności osobistej uczniów. • Nauczać z pasją. Stwarzać uczniom możliwości pokonywania coraz to nowych wyzwań. Zajęcia winny być tak przygotowywane, by uczniowie czerpali przyjemność z uczestnictwa; pozwoli to ukierunkować energię na działania społecznie aprobowane, tym samym odciągnie od działań prowadzących do dysfunkcji życia szkolnego.

30. Co może zrobić nauczyciel, aby w porę powstrzymać przemoc w szkole? Wskazywać sposoby rozwiązywania konfliktów; zachęcać do rozmów na trudne, drażliwe dla uczniów tematy. Organizować treningi zastępowania agresji. Wplatać w problematykę zajęć zagadnienia mogące przysłużyć się praktycznemu wykorzystaniu zdobytych umiejętności. W każdym z możliwych przypadków włączać do rozmowy problematykę związaną z zapobieganiem zachowaniom agresywnym. Zapoznawać z konsekwencjami zachowań agresywnych. Przeprowadzać rozmowy, dzielić się, w ramach jasnej komunikacji z podopiecznymi, wszelkimi podejrzeniami co do zauważonych oznak zachowań agresywnych

31. W celu przeciwdziałania przemocy i agresji należy: • kształtować obraz świata, w którym dla osiągnięcia celu nie trzeba uciekać się do agresji, w którym gardzi się przemocą, • dbać o rozwijanie zainteresowań, budzenie pasji, umiejętne organizowanie czasu wolnego, • rozwijać kompetencje społeczne, uczyć asertywności, tolerancji i empatii (zdolność odczuwania stanów psychicznych innych istot), • tworzyć warunki do rozwoju poprzez możliwość aktywności, samodzielności, rozmowy i aktywne słuchanie, • okazywać szacunek i zaufanie dziecku, • prezentować wzory prospołecznych zachowań w sytuacjach konfliktowych, • tworzyć atmosferę życzliwości i przychylności.

32. Współpraca prowadzi do wspólnych działań profilaktycznych przeciwko agresji, Tworzenie klubów rodziców i nauczycieli, w których pogłębiane są umiejętności w relacjach nauczyciel-rodzic, rodzic-dziecko, nauczyciel-dziecko Fachowa pomoc psychologa (psychoterapeuty)