560 likes | 1.02k Views
Ocena przedoperacyjna pacjenta. Cele:. Potwierdzenie konieczności i zasadności zabiegu Ocena stanu ogólnego pacjenta, wywiad Ocena właściwego przygotowania do zabiegu Omówienie rodzaju znieczulenia Zgoda na zabieg premedykacja. Wywiad, ocena stanu ogólnego.
E N D
Cele: • Potwierdzenie konieczności i zasadności zabiegu • Ocena stanu ogólnego pacjenta, wywiad • Ocena właściwego przygotowania do zabiegu • Omówienie rodzaju znieczulenia • Zgoda na zabieg • premedykacja
Wywiad, ocena stanu ogólnego • Obecne dolegliwości i choroby współistniejące • Wywiad anestezjologiczny: poprzednie zabiegi, ocena dróg oddechowych,komplikacje anestezjologiczne • Wywiad rodzinny • Przyjmowane leki: dawki,interakcje, powikłania
Wywiad, ocena stanu ogólnego • Alergie • Używki • Badanie przedmiotowe • Konsultacje specjalistyczne • Badania dodatkowe Badania labolatoryjne, RTG, EKG, spirometria, echo serca
Ocena ryzyka znieczulenia • Czy stan pacjenta jest optymalny? • Jakie ryzyko niesie znieczulenie? • Czy przewyższa ono ryzyko?
klasyfikacja ASA I zdrowy II łagodna choroba układowa III poważna choroba układowa IV choroba, która stanowi zagrożenie dla życia V pacjent w stanie agonalnym E operacja w trybie nagłym
premedykacja • Sedacja • Amnezja Benzodwuazepiny np. Midazolam 7,5-15 mg p.o • Osłabienie odruchów z nerwu błędnego Atropina i.v. • Zwiększenie pH żołądka – cytrynian sodu • Leki przeciwbólowe np.NLPZ lub Paracetamol p.o. • Profilaktyka zakażenia • Profilaktyka przeciwzakrzepowa: pończoch, heparyna • Substytucja hormonalna • Porfilaktykaprzeciwymiotna
Wybór metody znieczulenia • Znieczulenie ogólne • Znieczulenie regionalne • Sedacja
Znieczulenie ogólne • kontrolowane, odwracalne (czasowe) i całkowite zniesienie bólu, świadomości i siły mięśniowej oraz odruchów
Elementy znieczulenia ogólnego • ANALGEZJA • ANESTEZJA • AREFLEKSJA • RELAKSACJA
ANALGEZJA • Zniesienie bólu W tym celu jako podstawowych używamy leków opioidowych (fentanyl, syfentanyl, remifentanyl- najkrótszy czas działania- we wlewie) podawanych dożylnie Dodatkowo: NLPZ, paracetamol, metamizol Alternatywnie:ketamina ( poród, warunki polowe)
Anestezja • Zniesienie świadomości Uzyskanie anestezji możliwe poprzez podanie leków dozylnie ( anestetyki dożylne) gazów anestetycznych wziewnie
Anestetyki dożylne • Pochodne barbituranów- Thiopental –najstarszy, depresja uk.krążenia,kumulacja • Pochodna fenolu- Propofol- łatwiejsze budzenie, • Etomidat- stabilniejsze krążenie, supresj kory nadnerczy • Ketamina – przeciwbólowo i nasennie
Anestetyki wziewne • W specjalnych parownikach, w postaci ciekłej • Współcześnie stosowane Sewofluran, Desfluran, • Podtlenek azotu – efekt drugiego gazu, efekt przeciwbólowy • rzadko stosowane: eter- wybuchowy, Halotan –hepatotoksyczny, zaburzenia rytmu
Relaksatio • Zwiotczenie mięśni poprzecznie prążkowanych • Nie zawsze wymagane • Dwie grupy leków zwiotczających Depolaryzujące- sukcynylocholina ( szybka intubacja, trudna intubacja, problemy z wentylacją)
Depolaryzujące • SUKCYNYLOCHOLINA • Najkrótszy czas wystąpienia zwiotczenia ( około 30 sekund) i działania (po 3 minutach) szybka indukcja, trudna intubacja i wentylacja • Liczne przeciwskazania: Poziom potasu, oparzenia, uraz czaszkowo-mózgowy, alergie, hipertermia złośliwa
Niedepolaryzujące • Dłuższy czas od podania do wystąpienia zwiotczenia (około 3 minut) • Dłuższy czas działania ( od 15 do 45minut) • Odwracalność blokady przez inhibitory cholinesterazy (neostygmina) • Konieczność wentylacji do czasu powrotu siły mięśniowej • Nie w szybkiej indukcji, refluksie, pełnym żołądku
Niedepolaryzujące • Dwie grupy: 1.Benzyloizochinolinowe: Atrakurium, Cisatrakurium, Częstsze alergie, wyrzut histaminy, metabolizm i wydalanie niezależny od wątroby i nerek 2. aminosteroidowe: Wekuronium,Pankuronium Rzadsze alergie, wydalanie przez nerki
AREFLEKSJA • Zniesiona poprzez pozostałe składowe znieczulenia ogólnego
Etapy znieczulenia ogólnego • Przygotowanie aparatury, leków, wybór metody znieczulenia • Indukcja znieczulenia • Podtrzymanie znieczulenia • Wybudzenie • Opieka pooperacyjna
Przygotowanie do znieczulenia • sprawdzenie aparatu do znieczulenia • Przygotowanie sprzętu dodatkowego • Wybór leków do znieczulenia
Indukcja znieczulenia • Wziewna • Dożylna
wziewna Wskazania :U dzieci, brak dostępu dożylnego, na oddechu własnym Utrudnienia i powikłania: dłuższa indukcja, nieprzyjemny zapach, pobudzenie, wpływ na personel i środowisko, hipertermia złośliwa
Dożylna Zalety: szybsza indukcja, przyjemniejsza dla pacjenta, brak pobudzenia, łatwiejsza intubacja jeśli podamy dozylnie leki zwiotczające Wady: bezdech, depresja krążenia, podanie dotętnicze lub poza żyłę, podrażnienie naczyń,wyzwala epizody profirii
Utrzymanie drożności dróg oddechowych • Maska twarzowa
Utrzymanie drożności dróg oddechowych Rurka ustno-gardłowa
Utrzymanie drożności dróg oddechowych • Rurka nosowo-gardłowa
Utrzymanie drożności dróg oddechowych • Maska krtaniowa
Utrzymanie drożności dróg oddechowych • Rurka intubacyjna
Intubacja dotchawicza • Wskazania Zabiegi wymagające zwiotczenia pacjenta Nietypowe ułożenie chorego Ochrona przed zachłyśnięciem Możliwe zastosowanie mechanicznej wentylacji
Intubacja dotchawicza • Sprzęt do intubacji: Laryngoskop ,kilka rozmiarów i rodzajów łopatek do laryngoskopu Prowadnice Kilka rozmiarów rurek intubacyjnych Sprawny ssak Maska krtaniowa, ewentualnie bronchofiberoskop, sztywny bronchoskop
Intubacja dotchawicza • Powikłania Wczesne- Urazy-(zęby, wargi, tkanki miękkie) Trudna intubacja, krwawienia z dróg oddechowych, zachłyśnięcie Późne- zwężenie tchawicy, odleżyny, zakażenia
Podtrzymanie znieczulenia • Metodą mieszaną tzn. analgetyki i leki zwiotczające dożylnie, gazy anestetyczne wziewnie • Dożylnie-wszystkie leki ( wskazany wlew ciągły leków) • Kontrola stężenia anestetyku wziewnego-MAC • Kontrola zwiotczenia mięśni
wybudzanie • Zaprzestanie podawania anestetyku wziewnego • Zatrzymanie wlewu leków dożylnych ( np.remifentanylu) • Odwrócenie blokady nerwowo- mięśniowej • Bezpieczne rozintubowanie pacjenta ( możliwy skurcz krtani, aspiracja)
Opieka pooperacyjna • Adekwatna analgezja • Badania dodatkowe • Kontrola parametrów życiowych • Obserwacja pacjenta
Znieczulenie regionalne • Blokada centralna • Blokada obwodowa • Znieczulenie nasiękowe
Blokada centralna • Znieczulenie podpajęczynówkowe • Znieczulenie zewnątrzoponowe
Znieczulenie regionalne • Blokada przewodnictwa we włóknach korzeni nerwowych lub nerwów obwodowych
Blokada włókien nerwowych • Pierwsza występuje blokada współczulna- spadek ciśnienia, zab .czucia temperatury • Kolejna –blokada czuciowa • Ostatnia blokada ruchowa • Kolejność blokady zależy od grubości i mielinizacji nerwów
Środki miejscowo znieczlające • Działanie polega na odwracalnym blokowaniu depolaryzacji błony komórkowej • W przypadku podania donaczyniowego lub podania dawki wyższej od dopuszczalnej może dojść do uogólnionego działania toksycznego • Kardiotoksyczność: zaburzenia rytmu, zatrzymanie krążenia • Neurotoksyczność: drgawki, utrata przytomności
Środki miejscowo znieczulające • Lidokaina- stosunkowo krótkodziałający, o niskiej toksyczności, stosowana w znieczuleniu zewnątrzoponowym i obwodowym • Bupiwakaina- silnie i długodziałający, o większej toksyczności, wymaga podania mniejszych ilości w stosunku do lidokainy, stosowany w znieczuleniu przewodowym • Dodatkowo- leki przeciwbólowe- fentanyl,morfina, adrenalina
Znieczulenie podpajęczynówkowe • Podanie środka miejscowo znieczulającego do płynu mózgowo-rdzeniowego • Dochodzi do zablokowania przesyłania impulsów nerwowych • Kolejność blokady zależy od grubości włókien • Wykonywane w odcinku lędźwiowym kręgosłupa,poniżej rdzenia kręgowego ( bezpiecznie w przestrzeni L4-L5)
Znieczulenie podpajęczynówkowe • Wskazania: • Zabiegi urologiczne • Zabiegi ginekologiczne • Położnictwo • Zabiegi obejmujące kończyny dolne i korcze
Znieczulenie zewnątrzoponowe • Możliwość wykonania na każdej wysokości rdzenia kręgowego • Podanie leku do przestrzeni zewnątrzoponowej • Możliwość blokady wybiórczej ( np. blokada czuciowe przy porodzie) • Możliwość kontynuacji poprzez założenie cewnika zewnątrzoponowego
Znieczulenie łączone • Wykonanie znieczulenia podpajęczynówkowego ze znieczulenie zewnątrzoponowym
Znieczulenie zewnątrzoponowe • Wskazania: • Jako znieczulenie samodzielne-poród, cięcie cesarskie , operacje na kończynach • Celem kontynuacji znieczulenia podpajęczynówkowego • Jako leczenie przeciwbólowe po zabiegu Odcinek piersiowy- operacje na klatce piersiowej i nadbrzuszu
Przeciwwskazania do blokad centralnych • Zaburzenia krzepnięcia • Hipowolemia • Zakażenie miejscowe i sepsa • Ciężka stenoza zastawek serca • Stan przedrzucawkowy • Choroby neurologiczne • Ciężki stan pacjenta • Brak zgody pacjenta
Sposób wykonania blokady podpajęczynówkowej • Ułożenie pacjent