240 likes | 412 Views
Konur, örorka og hindranir á vinnumarkaði. Ásta Snorradóttir Félagsvísindadeild Háskóla Íslands Fagstjóri hjá Vinnueftirliti ríkisins. Bakgrunnur . Fleiri konur eru meðal öryrkja Öryrkjum hefur fjölgað Atvinnuleysi Aukin harka á vinnumarkaði? Breyttar aðferðir við örorkumat
E N D
Konur, örorka og hindranir á vinnumarkaði Ásta Snorradóttir Félagsvísindadeild Háskóla Íslands Fagstjóri hjá Vinnueftirliti ríkisins
Bakgrunnur • Fleiri konur eru meðal öryrkja • Öryrkjum hefur fjölgað • Atvinnuleysi • Aukin harka á vinnumarkaði? • Breyttar aðferðir við örorkumat • Framfærsla örorkulífeyriskerfisins er hærri en annarra framfærslukerfa • Munur á lægstu launum og á örorkulífeyri ekki mikill
Algengi örorku 1976-2005 Sigurður Thorlacius, Sigurjón Stefánsson, Stefán Ólafsson og Vilhjálmur Rafnsson. (2001). Breytingar á algengi örorku á Íslandi 1976-1996. Læknablaðið, 87(3), 205-209. Sigurður Thorlacius og Sigurjón B. Stefánsson. (2004). Algengi örorku á Íslandi 1. Desember 2002. Læknablaðið, 90(1), 21-25. Sigurður Thorlacius, Sigurjón B. Stefánsson og Stefán Ólafsson. (2007). Algengi örorku á Íslandi 1. desember 2005. Læknablaðið, 93(1), 11-14.
Algengi örorku 1976-2005 Sigurður Thorlacius, Sigurjón Stefánsson, Stefán Ólafsson og Vilhjálmur Rafnsson. (2001). Breytingar á algengi örorku á Íslandi 1976-1996. Læknablaðið, 87(3), 205-209. Sigurður Thorlacius og Sigurjón B. Stefánsson. (2004). Algengi örorku á Íslandi 1. Desember 2002. Læknablaðið, 90(1), 21-25. Sigurður Thorlacius, Sigurjón B. Stefánsson og Stefán Ólafsson. (2007). Algengi örorku á Íslandi 1. desember 2005. Læknablaðið, 93(1), 11-14.
Aðferðir • Greining gagna: örorkuskrá TR frá 1. desember 2005 • Gögn frá Hagstofu Íslands
Algengi örorku hjá konum á Íslandi 2005 Algengi: 8,6% Höfuðborgarsvæðið 8,0% Landsbyggðin 9,7%
Algengi örorku meðal kvenna eftir aldursbilum aldursbil 28,9% 22,6% 15,7% 11,9% 10,4% 9,1% 7,0% 5,0% 4,0% 2,3% 1,1% fjöldi
Hjúskaparstaða kvenna sem metnar hafa verið til örorku (x2=650,5 df:1 p<0,0001)
Einstæðar mæður meðal öryrkja (x2=399,8 df:1 p<0,0001)
Algengi vefjagigtar meðal kvenna á örorkuskrá *Thorlacius S, Ranavaya MI, Stefánsson SB, Walker R. (2002). Classifying Fibromyalgia: Taxonomic lessons from the Icelandic disability registry. Disability Medicine 2002; 2: 39-44 .
Algengi vefjagigtar meðal kvenna á örorkuskrá *Thorlacius S, Ranavaya MI, Stefánsson SB, Walker R. (2002). Classifying Fibromyalgia: Taxonomic lessons from the Icelandic disability registry. Disability Medicine 2002; 2: 39-44 .
Hlutfall vefjagigtar af örorku kvenna Landsbyggðin 15,2% 16,1% 20,5% 13,3% 12,9% 13,8% 13,5% 8% 12,6% (x2=107,6 df:1 p<0,0001)
Hjúskaparstaða kvenna með vefjagigt (x2=57,7 df:1 p<0,0001)
„Hvað aftrar konum með vefjagigt að fara af örorkubótum inn á vinnumarkað?“. • Viðtöl við 9 konur með vefjagigt • Höfðu unnið ýmis störf, bæði faglærð og ófaglærð • Viðmælendur voru frá fertugsaldri að sjötugsaldri og bjuggu allar í Reykjavík eða nágreni
Ferill frá vinnu til örorkumats • Jákvætt viðhorf til vinnu • Ánægja í starfi • Vinnan er rammi í daglegu lífi • Fá umbun fyrir störf sín • Mikilvæg sjálfsmyndinni
Ferill frá vinnu til örorkumats ...þetta að vera öryrki og vera heima það er að vera ekki neitt það er rosalega óinteresant og lokar á allar umræður ef þú ert að sósíalisera, hvað ertu að gera?- ég er heima ég er öryrki ég meina, hvað er hægt að tala um?
Ferill frá vinnu til örorkumats • Jákvætt viðhorf til vinnu • Of veikar til að vera í vinnu - fara í veikindaleyfi • Aftur til vinnu – hagræða í vinnunni • Aftur í veikindaleyfi • Á endanum er eina leiðin að sækja um örorkumat
Þættir sem hafa áhrif á einkenni vefjagigtar • Álag í daglegu lífi • Álag tengt vinnu • Of mörg verkefni • Ósveigjanleiki • Likamlega erfið vinna • Of miklar kröfur • Lítið sjálfræði • Skortur á stuðningi yfirmanna
[erfiðast var] að sætta mig við að líkaminn væri að segja nei en ekki heilinn, hugsunin ég vil vinna áfram og ég er baráttukona ... mig dauðlangar að fara út að vinna en ég er bara ekki í standi.
Þættir sem hindra konur með vefjagigt að fara aftur til vinnu • Heilsan • Reglur almannatrygginakerfisins • Aðstæður á vinnumarkaði • Skortur á sveigjanleika • Hlutastörf • Sveigjanlegur vinnutími