830 likes | 1.18k Views
V.ÜNİTE EKONOMİ ve SOSYAL HAYAT. Öğrenme Alanı: Üretim-Dağıtım ve Tüketim. TARIM Çeşitli makinelerden, insan ve hayvan gücünden yararlanarak topraktan ürün elde etme faaliyetine TARIM denir. Tarımda makine kullanımı ile ekili-dikili alanlar artmış ve ürün miktarı artmıştır.
E N D
V.ÜNİTEEKONOMİ ve SOSYAL HAYAT Öğrenme Alanı: Üretim-Dağıtım ve Tüketim
TARIM Çeşitli makinelerden, insan ve hayvan gücünden yararlanarak topraktan ürün elde etme faaliyetine TARIM denir. Tarımda makine kullanımı ile ekili-dikili alanlar artmış ve ürün miktarı artmıştır.
TIMAR SİSTEMİ • Osmanlı Devleti’nde toprağın sahibi devlettir. • Yeni ele geçirilen toprakları devlet, komutan ya da memurlarına “maaş” karşılığı vermiştir. • Bu topraklardan devlet tarım ürünü vergisi almazdı. Vergiyi toplayan tımar beyi, bu vergi ile maaşını karşılar ve kalanı ile de asker yetiştirirdi. • Bu askerler “Tımarlı Sipahi Ordusu”nu oluşturur.
TIMAR SİSTEMİ • Tımarlı Sipahi Ordusu Osmanlı’nın en kalabalık ordusudur. Atlı askerlerden oluşur. • Toprağını ekmeyen ya da terk edenden devlet “çiftbozan” vergisi alırdı. Eğer 3 yıl üst üste ekmezse o toprak elinden alınır başkasına verilirdi. • 1839 “Tanzimat Fermanı” ile Tımar Sistemi tamamen sona ermiştir.
TIMAR SİSTEMİNİN FAYDALARI • Üretimin sürekliliği sağlanmıştır. • Hazineden büyük bir yük kalkmıştır. • Savaşa hazır bir ordu oluşmuştur. • Ülke güvenliği sağlanmıştır. • Toprağın boş kalması önlenmiştir. • Vergilerin düzenli toplanması sağlanmıştır.
AHİLİK • 13.Yüzyılda Anadolu’da faaliyet göstermiş olan esnaf ve sanatkarlar birliğidir. • Ahi Evran ilk kurucusudur. • AHİLİK: ahlak, sanat ve konukseverliğin birleşimi olarak ün yapmıştır. • 12-13 yaşlarındaki çocuklar yeteneklerine uygun bir sanat faaliyeti gösteren bir ustanın yanına çırak olarak verilirdi. • Usta, çırağın hem ahlaki hem mesleki hocasıdır.
USTA KALFA ÇIRAK
TARIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER 5. Deniz Etkisi 1. İklim 4. Enlem 2. Yerşekilleri 3. Toprak Türü
TARIM ÜRÜNÜ BİTKİ ÖRTÜSÜ SICAKLIK YAĞIŞ İKLİM
Tarımda Verimi Etkileyen Faktörler: 1. Sulama 2. Gübreleme 3. Tohum Islahı 4. Tarımda Makineleşme 5. Zirai Mücadele
Ülkemizde TARIMI destekleyen kurum ve kuruluşlar nelerdir? Y Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü: Üretim ve kaliteyi yükseltmeye çalışır. Ziraat Bankası: Kredi vererek ve yatırımlar yaparak çiftçiyi destekler. Tarım Kredi Kooperatifleri: Ürünleri değerlendirmek ve destek alımlara yapmaktadır. Devlet Su İşleri (DSİ): Bent, gölet, baraj ve sulama şebekesi ile tarımı destekler.
Yurdumuzda sulama yaygınlaşırsa: • Tarım çalışmaları iklime bağlı olmaktan kurtulur. • Nadas tarımı sona erer. • Tarlalardan bir yılda birden fazla ürün elde edilir. (Yaz uzunluğuyla da ilgili) • Tarlaların verimi artar. • Çiftçinin gelir seviyesi artar. • Üretimde dalgalanma azalır. yazılacak
UYARI: Ekonomisinde tarım sektöründe çalışanların payının fazla olduğu ülkeler geri kalmış ülkelerdir.
UYARI: Bir ülkede sanayi ve hizmet sektöründe çalışanların sayısı fazla ise o ülke gelişmiş bir ülkedir.
İhracat: Dış Satım İthalat:Dış Alım
GÜL-ISPARTA1 lt gülyağı için kaç kilo gül yaprağı gereklidir.
RİZE Yaylalarında Büyükbaş Hayvancılık ve Arıcılık çok gelişmiştir.
HUMUS: Çürümüş bitki kalıntılarının, toprağın üst kısmında birikmesi ile oluşan tabakaya humus denir. Verimi arttırır.
NADAS:Toprağın bir sene boş bırakılmasıdır.Sebep:Yağışın yetersiz olmasından dolayı toprağın verimsiz olması.Amaç:Toprağı bir yıl boş bırakarak, eksik olan mineralleri toplamasını sağlamak.
NADAS: Yağışın yetersiz olduğu yerlerde yapıldığı için; *İç Anadolu, *Güney Doğu, *Doğu Anadolu, *Ergene’de yapılmaktadır.
NADAS: Bu uygulama Erozyonu arttırır. Yani toprak Nadasa bırakılmamalıdır. Nadas uygulamasının azaltılması, sulamanın geliştirilmesine bağlıdır.
KURU TARIM: Tamamen doğal koşullara bağlı olarak yapılan tarımdır. İklimde meydana gelen olumsuzluklar, tarımda verimliliği hemen etkiler.
SULU TARIM: Sulama imkanlarının olduğu alanlardaki tarım çeşididir. Yağışın yetersiz olduğu yıllarda üretim açığı sulama ile kapatılır. Sulu tarım ile üretimde denge sağlanır. Yıldan yıla dalgalanma söz konusu olmaz.
MODERN (İNTANSİF) TARIM: Sulama, gübreleme, makine kullanımı, kaliteli tohum, ilaçlama gibi yöntemler kullanılarak, birim alandan elde edilen verimi arttırma tekniğidir. Makineli tarım, düz arazide yapılabilir.
İLAÇLAMA İNCE (İNTANSİF) TARIM
İLKEL(EKSTANSİF)TARIM: Tarımın, insan ve hayvan gücü ile yapılmasıdır. Türkiye’de 1950’lere kadar vardı. Verim çok düşüktür. Makineleşme ile insanlar işsiz kalmış ve kente göç başlamış.
TAHILLAR: Buğday: İç Anadolu Arpa: İç Anadolu Mısır: Akdeniz Pirinç: Marmara
ENDÜSTRİ BİTKİLERİ: Pamuk: G.Doğu Anadolu Tütün: Ege Bölgesi Şeker Pancarı:İç Anadolu Çay: Karadeniz
YAĞ BİTKİLERİ: Ayçiçeği: Marmara Zeytin: Ege Bölgesi Haşhaş: Ege Bölgesi