Krachtige leeromgevingen

1. Krachtige leeromgevingen • Groepssessie 1: Curriculum Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1FaculteitPsychologie en pedagogischewetenschappen

2. Planning groepssessies • Curriculum (vandaag) • Werkvormen (donderdag 17/10) • Diversiteitstool (maandag 28/10) onderwijstechnologie • Toetsen en evalueren (donderdag 31/10) Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1FaculteitPsychologie en pedagogischewetenschappen

3. Vragen??? • Raadpleeg je medestudenten • Bekijk het forum en de website • Mail naar sylvie.vandaele@ugent.be Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1FaculteitPsychologie en pedagogischewetenschappen

4. Groepssessie 1 • Korte herhaling plenaire sessie • Praktische weetjes • Aan de slag… • Uiteenzetting praktijkopdracht Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1FaculteitPsychologie en pedagogischewetenschappen

5. Even herhalen…. Curriculum : "… in essentie een plan ter ondersteuning van het leren. Het bestaat uit doelen om het leren te richten; drie soorten beslissingen (1) selectie en ordening van inhouden, (2) keuze van leerervaringen die men wil uitlokken zodat de inhouden gepast worden gemanipuleerd, (3) een planning met daarin de optimale leercondities. "

6. Even herhalen….

7. Eindtermen en ontwikkelingsdoelen • "Ontwikkelingsdoelen en eindtermen zijn minimumdoelen op het vlak van kennis, inzicht, vaardigheden en attitudes die de maatschappij via het Vlaams Parlement absoluut noodzakelijk acht voor het onderwijs van vandaag." (Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, 1998, p.6). • Centrale rolEntiteit Curriculum

8. Curriculum op macroniveau • Ontwikkelingsdoelen in het kleuteronderwijs • Eindtermen en ontwikkelingsdoelen in het lager onderwijs • Eindtermen en ontwikkelingsdoelen in het secundair onderwijs http://www.ond.vlaanderen.be/dvo/ICT/ictvoodvoe.htm

9. Curriculum op macroniveau • Ontwikkelingsdoelen: na te streven • Eindtermen: minimaal te bereiken op het einde van een grens. • Vakgebonden, specifiek en vakoverschrijdend • Leergebiedgebonden en leergebiedoverschrijdend • Rol bij kwaliteitscontrole http://www.ond.vlaanderen.be/dvo/ICT/ictvoodvoe.htm

10. Naam presentatie – Naam maker en/of presentator - 12/09/2005 Faculteit Naam Faculteit – Dienst of Vakgroep (optioneel)

12. Wat zijn VOET’en? Minimumdoelen die tegemoetkomen aan de nood aan een brede en harmonieuze vorming om zelfstandig en actief te kunnen functioneren in de huidige maatschappij. Minimumdoelen die niet specifiek behoren tot een vakgebied maar dikwijls wel aansluiting vinden en onder meer door middel van meerdere vakken of onderwijs-projecten kunnen worden gerealiseerd.

13. Figuurbron: DepartementOnderwijs (2009). Secundaironderwijs. Uitgangspuntenbij de vakoverschrijdendeeindtermen en ontwikkelingsdoelen.

14. Persoonlijk leven Lerenleren Scharnier Samen-leving • Gemeenschappelijkestam • Zevencontexten • Lichamelijkegezondheid en veiligheid • Mentalegezondheid • Sociorelationelegezondheid • Omgeving en duurzameontwikkeling • Politiek-juridischesamenleving • Socio-economischesamenleving • Socio-culturelesamenleving

16. VOETen in de derde graad secundair onderwijs (http://www.ond.vlaanderen.be/dvo/secundair/vakoverschrijdend/globalevoetod.htm).

17. Curriculum op mesoniveau • Startpunt: eindtermen en ontwikkelingsdoelen • Eigen verantwoordelijkheid: uitwerken van een leerplan, werkplan • AUTONOMIE • Invloed van netten, koepels

18. Kansen • Leerplannen kunnen helpen een 'uithangbord' creëren voor een school: profiel, keuzes, accenten • Identiteit van de instelling • Rol individuele leerkracht in schoolteam centraal • Maar: “Niettegenstaande de criteria voor de goedkeuring van de leerplannen duidelijk zijn, ervaren leerkrachten de nieuwe leerplannen, als te voorschrijvend, als een keurslijf. De begeleidingsdiensten daarentegen stellen dat de leerkrachten de aangeboden ruimte onvoldoende zien en onvoldoende benutten, dat leerkrachten te weinig zelf verantwoordelijkheid opnemen voor de inkleuring van het pedagogisch-didactisch handelen van iedere dag. Ook leerlingen voelen dit aan.”

19. http://www.gemeenschapsonderwijs.be/sites/portaal_nieuw/SO/Leerplannen/Pages/Onderzoekscompetentie.aspx).http://www.gemeenschapsonderwijs.be/sites/portaal_nieuw/SO/Leerplannen/Pages/Onderzoekscompetentie.aspx).

20. Curriculum op microniveau • Nu sterk bepaald door onderwijsleerpakketten (handboeken) met concrete leerdoelen en uitwerking leerstof, media, toetsing, werkvormen (lkr. handleiding). • “Aparatchiks of the textbook curriculum”, ‘deprofessionalisation’, ‘deskilling’ ? • Hoofdprobleem is dat de gemakkelijkste leerdoelen snel gaan domineren en men leergebiedoverschrijdende doelen negeert (en vaardighedenontwikkeling). • Leerkracht bepaalt uiteindelijk de keuzes.

21. Curricula • Interpretaties: • Ongeschreven curriculum: neveneffecten van instructiesysteem; bijv. voorkeuren lkr., ligging school • Nulcurriculum: wat (onbewust) genegeerd wordt in een curriculum; bijv. Kritische zin, smaakontwikkeling • Het «hidden curriculum» in enge zin: meer psychologische invalshoek; de indirecte en verborgen socialisatie: omgaan met elkaar om, lkr-lln verhouding, omgaan met macht

22. Formuleren van leerdoelen: taxonomieën • Belang!! Hoe beter je weet wat je wilt, hoe beter je de instructie richting kan geven. • Taxis = ordening en nomos = wet • Een wetmatige ordening, een structurering gebaseerd op een theoretische (en empirisch voor zover mogelijk) basis m.b.t. hoe leerdoelen in werkelijkheid geordend zijn • 1950-1960: behaviorisme en cognitivisme

23. Bloom - gedragsdimensies Bloom revised

24. Taxonomie van Bloom inhoudsdimensies

25. Bloom - gedragsdimensies • Herinneren: herkennen, uit geheugen ophalen (‘recalling’). Beperkte cognitieve activiteit. • Begrijpen: ‘meaningful learning’, interpreteren, voorbeelden zoeken, classificeren, samenvatten, afleiden, vergelijken en verklaren. • Toepassing: (1) uitvoeren procedures bij gekende taken en (2) gebruiken procedures bij nieuwe taken.

26. Bloom - gedragsdimensies • Analyseren: complex geheel opsplitsen in samenstellende delen; differentiëren, organiseren en attribueren. • Evalueren: (1) controleren en (2) bekritiseren. Interne/externe criteria toepassen, een uitspraak doen en conclusies trekken. • Creëren: (1) hypothesen genereren; (2) plannen ontwerpen en (3) een product ontwikkelen.

27. http://www.teachthought.com/learning/ablooms-digital-taxonomy-for-evaluating-digital-tasks/http://www.teachthought.com/learning/ablooms-digital-taxonomy-for-evaluating-digital-tasks/

28. http://zaidlearn.blogspot.be/2009/07/use-blooms-taxonomy-wheel-for-writing.htmlhttp://zaidlearn.blogspot.be/2009/07/use-blooms-taxonomy-wheel-for-writing.html

29. Praktische weetjes • Waar vind ik eindtermen terug? • Zijn er eindtermen voor alle vakken? • Hoe implementeer ik VOET? • Waar zoek ik leerplannen? • Welke informatie vind je naast de leerplandoelen terug in leerplannen? • Hoe werk je met leerplandoelen? • Lesdoelen formuleren Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1FaculteitPsychologie en pedagogischewetenschappen

30. Waar vind ik eindtermen terug? • Vakgebonden eindtermen • Specifieke eindtermen • Vakoverschrijdende eindtermen = VOET Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1FaculteitPsychologie en pedagogischewetenschappen

31. Vakgebonden eindtermen : http://www.ond.vlaanderen.be/curriculum/

32. Vakgebonden eindtermenVoorbeeld 3de graad TSO – vak geschiedenis

33. Specifieke eindtermen - Polen Economie Humane Wetenschappen Grieks/Latijn Moderne Talen Sport Wetenschappen Wiskunde Topsport (ASO/TSO) Specifieke eindtermenhttp://www.ond.vlaanderen.be/curriculum/secundair-onderwijs/derde-graad

34. Specifieke eindtermen: Bijvoorbeeld: Moderne talenhttp://www.ond.vlaanderen.be/curriculum/secundair-onderwijs/specifieke-eindtermen-aso/-/moderne-talen/specifieke-eindtermen.htm

35. Zijn er eindtermen voor alle vakken? • Enkel eindtermen voor vakken van de basisvorming • Zedenleer → leerplannen http://www.ribz.be/ • Deeltijds Kunstonderwijs → leerplannen http://www.ovsg.be/ en http://www.g-o.be/

36. Zijn er eindtermen voor alle vakken? • Hoger onderwijs • → Visitatierapporten • → Beroepsprofielen→ Domeinspecifieke leerresultaten (DLR) : http://www.vluhr.be/p242

37. Hoe implementeer ik VOET? Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1FaculteitPsychologie en pedagogischewetenschappen

38. Waarom VOET? • Doelen die anders tussen de mazen van het net verdwijnen: komen te weinig aan bod in traditionele vakken • Samenhang bevorderen in het onderwijsaanbod • Meer kans tot niet-cognitieve doelen en betere synthese van kennis en ervaringen • Beantwoorden aan de actuelevormingsbehoeften (brede en harmonische vorming) • Brug vormen tussen school en samenleving

39. VOET Aan welke sleutelcompetenties, contexten, leren leren competenties werk je doorheen je les? Maak dit duidelijk door dit in je doelen naar voor te laten komen.

40. Waar zoek ik leerplannen? • Via http://www.ond.vlaanderen.be/infolijn/faq/leerplannen/ • de leerplannen van het GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap • de leerplannen van het gesubsidieerd vrij onderwijs • de leerplannen van het gesubsidieerd officieel onderwijs Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1FaculteitPsychologie en pedagogischewetenschappen

41. Rol netten, koepels, …

42. Leerplannen van het GO! Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1FaculteitPsychologie en pedagogischewetenschappen

43. Leerplannen van het GO!

44. Leerplannen van het GO!Voorbeeld kunstgeschiedenis – 3de graad TSO

45. Leerplannen van het gesubsidieerd vrij onderwijs Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1FaculteitPsychologie en pedagogischewetenschappen

46. Leerplannen van het gesubsidieerd vrij onderwijsVoorbeeld Maatschappelijke vorming -3de graad Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1FaculteitPsychologie en pedagogischewetenschappen

47. Leerplannen van het gesubsidieerd vrij onderwijsVoorbeeld Maatschappelijke vorming-3de graad Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1FaculteitPsychologie en pedagogischewetenschappen

48. Welke informatie vind je naast de leerplandoelen terug in leerplannen? Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1FaculteitPsychologie en pedagogischewetenschappen

49. Hoe werk je met leerplandoelen? • Een leerplandoel concretiseren tot verschillende lesdoelen. • Aantal lesdoelen afhankelijk van leerplandoel. • Denk aan te bereiken inhoud en gedrag Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1FaculteitPsychologie en pedagogischewetenschappen

50. Leerdoelen formuleren • Taxonomie van Bloom Naam presentatie – Naam maker en/of presentator - 12/09/2005 Faculteit Naam Faculteit – Dienst of Vakgroep (optioneel)