1.02k likes | 1.17k Views
Praktyczne aspekty wdrożenia ustawy otrzymaniu czystości i porządku w gminach Rzeszów 02-04-2012r. Rewolucyjne zmiany. 1 lipca 2011 roku Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw.
E N D
Praktyczne aspekty wdrożenia ustawy otrzymaniu czystości i porządku w gminach Rzeszów 02-04-2012r.
Rewolucyjne zmiany • 1 lipca 2011 roku Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw. • Ustawa weszła w życie 1 stycznia 2012 roku.
Dlaczego potrzebna jest rewolucja • Od 12 grudnia 2010 we wszystkich krajach członkowskich powinna być transponowana Dyrektywa 2008/98/WE w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy • Jednym z elementów wdrożenia dyrektywy jest zmiana ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw.
Dyrektywa ramowa 2008/98 Nowe zadania wynikające z dyrektywy 2008/98 (art. 11) • do roku 2015 selektywna zbiórka odpadów: papieru, metalu, plastiku i szkła. • do roku 2020 przygotowanie do ponownego wykorzystania i recyklingu materiałów odpadowych, przynajmniej: papier, metal, plastik i szkło z gospodarstw domowych do minimum 50 % wagowo.
Dyrektywa ramowa 2008/98 Nowe zadania wynikające z dyrektywy 2008/98 (art. 11) • do roku 2020 przygotowanie do ponownego wykorzystania, recyklingu i innych sposobów odzyskiwania materiałów, w tym wypełniania wyrobisk, odpadów budowlanych i rozbiórkowych, do minimum 70 % wagowo. Zadania nałożono na gminy – ustawą o utrzymaniu czystości i porządku (UCP)
Dyrektywa 1999/31 składowiskowa Zapewnianie warunków ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania: • b) do dnia 16 lipca 2013 r. - do nie więcej niż 50 % wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, • c) do dnia 16 lipca 2020 r. - do nie więcej niż 35 % wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji • w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r
Dyrektywa ramowa 2008/98 Hierarchia postępowania z odpadami (zasada 5 kroków) (art 4): • zapobieganie; • przygotowywanie do ponownego użycia; (nowe) • recykling; • inne metody odzysku, np. odzysk energii; (spalanie odpadów komunalnych jest odzyskiem jeśli efektywność energetyczna >0,65); • unieszkodliwianie.
Nowe obowiązki Gmin(ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) Nowe obowiązki gmin (1) art. 3 • 2) zapewniają budowę, utrzymanie i eksploatację własnych lub wspólnych z innymi gminami: regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, • 3) obejmują wszystkich właścicieli nieruchomości na terenie gminy systemem gospodarowania odpadami komunalnymi; • 4) nadzorują gospodarowanie odpadami komunalnymi, w tym realizację zadań powierzonych podmiotom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości;
Nowe obowiązki Gmin(ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) Nowe obowiązki gmin (2) art. 3 • 5) ustanawiają selektywne zbieranie odpadów komunalnych obejmujące co najmniej następujące frakcje odpadów: papieru, metalu, tworzywa sztucznego, szkła i opakowań wielomateriałowych oraz odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, w tym odpadów opakowaniowych ulegających biodegradacji; • 6) tworzą punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych w sposób zapewniający łatwy dostęp dla wszystkich mieszkańców gminy, w tym wskazują miejsca, w których mogą być prowadzone zbiórki zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego pochodzącego z gospodarstw domowych;
Nowe obowiązki Gmin(ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) Nowe obowiązki gmin (3) art. 3 • 7) zapewniają osiągnięcie odpowiednich poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami oraz ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania; • 8) prowadzą działania informacyjne i edukacyjne w zakresie prawidłowego gospodarowania odpadami komunalnymi, w szczególności w zakresie selektywnego zbierania odpadów komunalnych;
Nowe obowiązki Gmin(ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) • Obowiązki właścicieli nieruchomości gdzie zamieszkują mieszkańcy w zakresie odbierania odpadów komunalnych przejmuje gmina na mocy ustawy. • Rady Gmin mogą podjąć uchwały, gdzie gmina przejmuje obowiązki(akty prawa miejscowego): • w zakresie pozbywania się nieczystości ciekłych • uprzątnięcia błota , śniegu i innych zanieczyszczeń z chodników • o odbieraniu odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne.
Nowe obowiązki Gmin (ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) Rady gmin muszą podjąć uchwały w sprawie: • stawek opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za: mieszkańca(kalkulacja opłat), • terminu, częstotliwości i trybu uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi • wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości
Nowe obowiązki Gmin (ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) Rady gmin muszą podjąć uchwały w sprawie cd.: • szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów, w zamian za uiszczoną opłatę w szczególności: • ilość odbieranych odpadów komunalnych • częstotliwość odbierania odpadów komunalnych • sposób świadczenia usług przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych. Uchwały należy podjąć w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy z mocą obowiązującą nie później niż później niż 18 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.
Nowe obowiązki Gmin (ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) Rady gmin mogą podjąć uchwały: • o podziale obszaru gminy na sektory (dotyczy gmin >10 000 Mk) , • o sposobie obliczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi na terenie nieruchomości zamieszkałych przez mieszkańców i wykorzystywanych w innym sposób (np. sklepy) • o rodzajach dodatkowych usług świadczonych przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów oraz wysokość cen za te usługi.
Jak to ma chodzić po rewolucji- gdy gmina przejmuje wszystkie obowiązki Obligatoryjne uchwały: regulamin utrzymania czystości i porządku w gminie stawki opłat termin, częstotliwość i tryb uiszczania opłaty wzór deklaracji o wysokości opłaty szczegółowy sposób i zakres świadczenia usług (ilość odpadów, częstotliwość odbioru, sposób świadczenia usług przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych). Ustawa uchwała uchwała
Jak to ma chodzić po rewolucji – gdy gmina nie przejmuje wszystkich obowiązków Jeśli gmina nie podjęła uchwały o przejęciu obowiązków od właścicieli nieruchomości innych niż zamieszkane przez mieszkańców, to za poziomy odzysku, recyklingu, redukcję biodegradowalnych odpowiada odbierający odpady (firma wywozowa)
Wymagania cd • 4) Należy brać pod uwagę odpady o kodach: 20 01 01, 15 01 01, 20 01 40, 15 01 04, 20 01 39, 15 01 02, 20 0102, 15 01 07, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206). • 5) Zgodnie z aktualnymi danymi publikowanymi przez Główny Urząd Statystyczny. • 6) Na podstawie aktualnego Krajowego planu gospodarki odpadami lub na podstawie badań morfologii odpadów komunalnych wykonanych na zlecenie gminy.
Poziomy redukcji składowania odpadów ulegających biodegradacji - aktualne
Poziomy redukcji składowania odpadów ulegających biodegradacji aktualne
Przetargi (ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) Gmina organizuje przetarg na: • na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, • na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów, • jeśli wyznaczono sektory organizuje się przetarg dla każdego z sektorów.
Gmina zleca zbieranie odpadów opłata odpady umowa rejestr opłata sprawozdanie umowa odpady opłata sprawozdanie
Gmina zleca zbieranie i zagospodarowanie odpadów opłata odpady umowa rejestr umowa opłata opłata sprawozdanie odpady
Przetargi (ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) SIWZokreśla: • wymogi dotyczące przekazywania odebranych zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów do regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych; • rodzaje odpadów komunalnych odbieranych selektywnie od właścicieli nieruchomości (może, ale nie musi trafiać do instalacji regionalnej); • standard sanitarny wykonywania usług oraz ochrony środowiska; • obowiązek prowadzenia dokumentacji związanej z działalnością objętą zamówieniem;
Przetargi (ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) • szczegółowe wymagania stawiane przedsiębiorcom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości. • Spółki z udziałem gminy mogą odbierać odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, na zlecenie gminy, w przypadku, gdy zostały wybrane w drodze przetargu (uPzp– przetarg nieograniczony, przetarg ograniczony)
Szczegółowe wymagania stawiane przedsiębiorcom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości – projekt rozporządzenia • 1) co najmniej 2 pojazdy do odbierania zmieszanych odpadów komunalnych • 2) co najmniej 2 pojazdy do odbierania selektywnie zebranych odpadów komunalnych, • 3) co najmniej 1 pojazd do zbierania odpadów bez funkcji kompaktującej; • 4) trwale i czytelnie oznakowane (nazwa firmy, dane adresowe i numery telefonu) • 3) zarejestrowane, dopuszczone do ruchu, aktualne badania techniczne i świadectwa dopuszczenia do ruchu.
Szczegółowe wymagania stawiane przedsiębiorcom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości – projekt rozporządzenia • Pojazdy- zabezpieczenie przed wydostawaniem się na zewnątrz odpadów, podczas ich magazynowania, przeładunku, a także transportu; • Pojazdy -mycie i dezynfekcja- nie rzadziej niż raz na miesiąc, a w okresie letnim nie rzadziej niż raz na 2 tygodnie • Pojazdy – wyposażone w GPS (dane przechowywane 5 lat) • Pojazdy – mogą być wyposażone w wagę. Gmina potrzebuje narzędzi do weryfikacji danych otrzymywanych przez firmę wywozową
Szczegółowe wymagania stawiane przedsiębiorcom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości – projekt rozporządzenia • Baza magazynowo-transportowa- urządzenia do selektywnego gromadzenia odpadów komunalnych przed ich transportem do miejsc przetwarzania. • w gminie lub 60 km od granicy gminy • ogrodzona • utwardzona (zabezpieczone przed emisją zanieczyszczeń do gruntu); • zadaszona i utwardzona (magazyny na surowce) • z odbiorem ścieków (kanalizacja, szambo)
Szczegółowe wymagania stawiane przedsiębiorcom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości – projekt rozporządzenia Cd Baza magazynowo- transportowa • a) miejsca przeznaczone do parkowania pojazdów, • b) punkt bieżącej konserwacji i napraw pojazdów, • c) miejsce do mycia i dezynfekcji pojazdów, • d) pomieszczenie socjalne dla pracowników odpowiadające ilości zatrudnionych osób, • e) miejsca do magazynowania selektywnie zebranych odpadów z grupy odpadów komunalnych, • f) legalizowaną samochodową wagę najazdową – w przypadku gdy na terenie bazy następuje magazynowanie odpadów.
Właściciel nieruchomości Właściciele nieruchomości w rozumieniu ustawy u.c.p. to: • właściciele, współwłaściciele, • użytkownicy wieczyści • jednostki organizacyjne • osoby posiadające nieruchomości w zarządzie lub użytkowaniu, • a także inne podmioty władające nieruchomością;
Właściciel nieruchomości Właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez: • wyposażenie nieruchomości w pojemniki służące do zbierania odpadów komunalnych oraz utrzymywanie tych pojemników w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym; • zbieranie powstałych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych zgodnie z wymaganiami określonymi w regulaminie;
Właściciel nieruchomości cd (art 5) • pozbywanie się zebranych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych w sposób zgodny z przepisami ustawy i przepisami odrębnymi (przejęła Gmina z mocy ustawy z nieruchomości gdzie zamieszkują mieszkańcy); • pozbywanie się zebranych na terenie nieruchomości nieczystości ciekłych w sposób zgodny z przepisami ustawy i przepisami odrębnymi (gmina może przejąć w drodze uchwały RG);
Właściciel nieruchomości cd (art5) • uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości, przy czym za taki chodnik uznaje się wydzieloną część drogi publicznej służącą dla ruchu pieszego położoną bezpośrednio przy granicy nieruchomości; właściciel nieruchomości nie jest obowiązany do uprzątnięcia chodnika, na którym jest dopuszczony płatny postój lub parkowanie pojazdów samochodowych (gmina może przejąć w drodze uchwały RG); • 5) realizację innych obowiązków określonych w regulaminie.
Właściciel nieruchomości uchwała • Właściciele nieruchomości (tam gdzie nie zamieszkują mieszkańcy, jeśli gmina nie przejęła obowiązku odbioru odpadów) są obowiązani do udokumentowania w formie umowy korzystania z usług wykonywanych przez: • gminną jednostkę organizacyjną lub przedsiębiorcę odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, wpisanego do rejestru działalności regulowanej(umowa + dowód zapłaty)
Rewolucyjna UCP (ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) • Rada gminy może określić, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, rodzaje dodatkowych usług świadczonych przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów oraz wysokość cen za te usługi. • Np. • w opłacie zryczałtowanej odbiór odpadów zmieszanych, opakowaniowych i zielonych (?) • w opłacie dodatkowej odbiór odpadów wielkogabarytowych, budowlanych itp., pojemniki, mycie pojemników, odbiór odpadów ponad limit określony uchwałą ,itp…
Deklaracje (ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) • Deklaracje (wzór uchwała Rady Gminy) • Właściciel nieruchomości składa deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w terminie 14 dni od dnia zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca lub powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych. • Zmiana danych (np. liczba osób zamieszkujących) – nowa deklaracja (14 dni)
Deklaracje (ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) Wzór deklaracji: -objaśnienie dotyczące sposobu jej wypełnienia, terminy i miejsce składania deklaracji -deklaracja stanowi podstawę do wystawienia tytułu wykonawczego. Rada Gminy może określić wykaz dokumentów potwierdzających dane zawarte w deklaracji (weryfikacja prawdziwości złożonej deklaracji)
Deklaracje (ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) • Deklaracje cd. • Deklaracja niezłożona lub wątpliwa – wysokość opłaty ustalana w drodze decyzji (np. na bazie średniej ilości odpadów komunalnych powstających na nieruchomościach o podobnym charakterze). • Opłata nie wniesiona lub za niska – decyzja jak dla zaległości • W sprawach dotyczących opłat - stosuje się przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, z tym że uprawnienia organów podatkowych przysługują wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta.
Deklaracja -Dokument który może być jednocześnie – zamówieniem usług
Zobowiązania podatkowe Ordynacja podatkowa: Art. 21. § 1. Zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem: • 1) zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania; • 2) doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania. • § 2. Jeżeli przepisy prawa podatkowego nakładają na podatnika obowiązek złożenia deklaracji, a zobowiązanie podatkowe powstaje w sposób określony w § 1 pkt 1, podatek wykazany w deklaracji jest podatkiem do zapłaty, z zastrzeżeniem § 3. • § 3. Jeżeli w postępowaniu podatkowym organ podatkowy stwierdzi, że podatnik, mimo ciążącego na nim obowiązku, nie zapłacił w całości lub w części podatku, nie złożył deklaracji albo że wysokość zobowiązania podatkowego jest inna niż wykazana w deklaracji, organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa wysokość zobowiązania podatkowego. • § 3a. (47) Jeżeli w postępowaniu podatkowym organ podatkowy stwierdzi, że kwota zwrotu podatku lub kwota nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług jest inna niż wykazana w deklaracji, organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa prawidłową wysokość zwrotu podatku lub nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. • § 4. Przepisy § 3 i art. 53a stosuje się odpowiednio, gdy podatnik obowiązany jest do zapłaty podatku, zaliczki na podatek lub raty podatku bez złożenia deklaracji, a obowiązku tego nie wykonał w całości lub w części. • § 5. Jeżeli przepisy prawa podatkowego nakładają na podatnika obowiązek złożenia deklaracji, wysokość zobowiązania podatkowego, o którym mowa w § 1 pkt 2, ustala się zgodnie z danymi zawartymi w deklaracji, chyba że przepisy szczególne przewidują inny sposób ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego albo w toku postępowania podatkowego stwierdzono, że dane zawarte w deklaracji, mogące mieć wpływ na wysokość zobowiązania podatkowego, są niezgodne ze stanem faktycznym. Przy opłacie deklaracja określająca wysokość opłaty
Różnice pomiędzy poborem podatku od nieruchomości a poborem opłaty za odbiór odpadów Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych • 6. Osoby fizyczne, z zastrzeżeniem ust. 11, są obowiązane złożyć właściwemu organowi podatkowemu informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych, sporządzoną na formularzu według ustalonego wzoru, w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości lub od dnia zaistnienia zdarzenia, o którym mowa w ust. 3. • 7. Podatek od nieruchomości na rok podatkowy od osób fizycznych, z zastrzeżeniem ust. 11, ustala w drodze decyzji organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania. Podatek jest płatny w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminach: do dnia 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego. • 8. Jeżeli w ciągu roku podatkowego nastąpiło wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości lub zaistniało zdarzenie, o którym mowa w ust. 3, organ podatkowy dokonuje zmiany decyzji, którą ustalono ten podatek. Przy podatku decyzja określająca wysokość podatku
Opłaty (ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) • Wybór Gminy: • Opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi (mieszkańcy) stanowi iloczyn: • 1) liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość, albo • 2) ilości zużytej wody z danej nieruchomości, albo • 3) powierzchni lokalu mieszkalnego • oraz stawki opłaty • (np. liczba mieszkańców x stawka jednostkowa ) • Może być także jedna stawka opłaty od gospodarstwa domowego
Opłaty (ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) • Opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi (inni niż mieszkańcy) liczona jest za pojemnik, jeśli gmina uchwałą przejęła obowiązki od tych nieruchomości. • Gmina ustala stawkę opłaty za pojemnik o określonej pojemności. • Opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi (inni niż mieszkańcy) stanowi iloczyn: • liczby pojemników z odpadami komunalnymi powstałymi na danej nieruchomości oraz stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi • oraz stawki opłaty • (liczba pojemników x stawka jednostkowa )
Opłaty (ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) Opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi (mieszkańcy + inna działalność) stanowi sumę opłat: za mieszkańca + inna działalność (liczba mieszkańców x stawka jednostkowa + liczba pojemników x stawka jednostkowa ) Może być uchwała Rady Gminy sposobie obliczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi na terenie nieruchomości zamieszkałych przez mieszkańców i wykorzystywanych w innym sposób.
Opłaty (ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) Rada gminy, określając stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, bierze pod uwagę: 1) liczbę mieszkańców zamieszkujących daną gminę; 2) ilość wytwarzanych na terenie gminy odpadów komunalnych; 3) koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, 4) wytwarzanie odpadów nieregularnie (np. sezonowo)
Opłaty (ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) Koszty systemu gospodarowania odpadami komunalnymi: koszty: odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych; tworzenia i utrzymania punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych; obsługi administracyjnej tego systemu.
Opłaty (ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) Rada gminy określa niższe stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, jeżeli odpady komunalne są zbierane i odbierane w sposób selektywny
Rejestr (ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) • Znikają zezwolenia na odbieranie odpadów • Pozostają zezwolenia na opróżnianie zbiorników bezodpływowych • Pojawia się rejestr działalności regulowanej na odbieranie odpadów (prowadzony przez wójta) w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. • Rejestr powinien być założony od dnia 01.01.2012 (brak rozporządzenia wykonawczego)