KAMU YÖNETİMİNİ İNCELEMEDE YAKLAŞIMLAR

1. KAMU YÖNETİMİNİ İNCELEMEDEYAKLAŞIMLAR Yasal Yaklaşım Kurumsal-Yapısal Yaklaşım Sosyo-Psikolojik Yaklaşım Sistem Yaklaşımı

2. YASAL YAKLAŞIM • Yasalarda öngörülen ilke ve esaslara göre inceler • Yönetimde hüquqa bağlılıq, • Yönetimi bir hüquq problemi olaraq görməktədir • Çalışanların davranışlarını ve xalqın təsirini diqqətə almamaqdadır.

3. Kurumsal-Yapısal Yaklaşım • Teşkilat quruluşuna daha çox üstünlük verməkdədir. • Merkez və yerlərdə təşkilatlanma • Tekilatda iş bölgüsü, hiyerarxiya, bürokratya, kontrol sahəsi... • Teşkilatların etrafla olan elaqələrini görmemesi, • İnsan davranışlarını göz ardı etmesi

4. Sosyo-Psikolojik Yaklaşım • Teşkilat içindeki insanların davranışlarını inceler, • Moral (həvəsləndirmə), morale təsir edən faktorlar, grup ve teşkilatlar arasında işbirliği... • Fərdlərlə teşikalti quruluş arasında yaxın münasibet olduğunu ortay qoymuşdur.

5. Sistem Yaklaşımı • İdarə etmə hadisəsini anlamaın ən yaxşı yolu onu bir bütün olaraq incələməkdir. • İdarə etmə: personal,teşkilat, normalar düzəni, mali vəsait və insanlardan meydana gələn bir sistem olarak dəyərləndirir. • İdarə etməni çevrəsiylə birlikdə ələ alır. • Sistem-çevrə münasibəti...

6. DÖVLƏT İDARƏSİ VƏ ÖZƏL İDARƏ • Dövlət qurumlarındaki idarə, • Özəl işlətmələrdəki idarə, • Hər ikisi də idarə etmənin altında yer alan sahələrdir • Bənzər və fərqli tərəfləri vardır.

7. BƏNZƏRLİKLƏRİ • Kamu yönetimi özəl sektor araştırmalarından yararlanmaqdadır.. • Teşkilat, personal, mali vəsait, bina vs. kimi ortaq faktorlar və problemlərvar. • Hər iki idarə etmədə təşkilat,personal,mali idarə və siyasət-metod gəliştirmənin idarəsi kimi vəzifələri var. • Yaxınlaşma və işbirliyi

8. Fərqlilikləri • Siysi çevrə - Dövlət idarəçiləri yeritdikləri faaliyyət barəsində siyasi idarəçi və orqanlara qarşı məsuliyət daşıyırlar. - Seçici, tükədici, mənffət qrupları siyasi çevrədir. - Sosyal çevrəsi də vardır.

9. Xalq Mənfəəti-Özəl Mənfəət • Dövlət idarəsinin istehsal etdiyi mal və xidmətlər bütün xalqa aiddir,bölünməz (müdafiə,təhlükəsizlik vs.) • Özelde isə qiymətini ödəmədiyiniz mal və xidməti əldə edə bilməzsiniz. • Kamu mal və xidmətlərinin qiymətləri ticari güclər tərəfindən yox siyasi orqanlar tərəfindən təyin edilir.

10. Xalq Mənfəəti-Özəl Mənfəət • Kar məqsədi yerinə xalq mənfəəti vardır.. • Sosyal fayda • Xalq/Müşdəri • Özəl qurumlar xalqın mənfəətlərinə əməl edib etməməkdə sərbəsdirlər, • Ancaq dövlət qurumları xalqın mənfəətlərinə görə hərəkət etməsi gözlənilir.

11. Serbestlik • Qanunlar və planlar dövlət idarəçilərinin hərəkət sahəsini daraldır • Qanunvericilik orqanı, icra orqanı və ictimai rəyin tənqid və kontroluna açıqdır, • Öncəliklə işlərin qanuna uyğunluğu önəmlidir verimlilik deyil.

12. Sərbəstlik • Özelde ən mühüm məsuliyət işlərin pis və verimsiz olmasıdır. • Özel sektorda maaşlarin üst sərhəddi yoxdur. • Personal idarəsi baxımından özəllər daha sərbəstirlər.

13. Sosyal Maliyət • Sənaye və ticari faaliyyətin artaraq topluma yklədiyi yük, • Çevrenin qorunması • Səhiyyə xidmətləri • Polis təşkilatı • Özel sektor sosyal maliyətlə maraqlanmaz. Sizcə Niyə?

14. Siyasi Liderlerin tez-tez dəyişməsi • Liderler dəyişincə politikalar da dəyişir • Dövlət idarəçiləri qısa dönəmli palnlar hazırlamaq zorunda qala bilərlər • Özel sektorda devlətdə olduğu kimi tez-tez politika dəyişikliyi olmaz.

15. Təşkilatların quruluşu və idarəçilərin Motivasiyası • Dövlet qurumlarında reqabət yoxdur (inhisar) və idarəçilərin motivasiyasında reqabetin rolu yoxdur • Dövlət idarəçilərində motivasiyanı nə təmin edər? • Dövlət idarəçiləri yetki devrətməzlər və otoriteyi özlərində tutarlar, • Özəl kəsimi bazar şərtləri motivə edər.

16. Hakimlik • Fərdlərin və grupların davranışları üzərində təsir göstərə bilər. • Dövlət idarəçilərinin aldıqları qərarlar çox sayıda insana təsir etməkdədir.

17. Dövlət (Kamu) gücü • Özəl quruluşlar arasında münasibətlər bərabər hüquq prinsipinə dayanır, • Özelde anlaşma əsasdır. • Devlet idarəsi özəl qarşısında kamu gücündən istifadə edər.Bərabərlik yoxdur. • İstədiyi işi gördürmə gücü vardır. • Dövlət idarəsi özünü cəmiyətin üstündə görür. Yüksəktədir...

18. Qaydaların çoxluğu • Dövlət idarəsinin hər sahəsi və işləmləri qanunlarla düzənlənmişdir. • Ayrıntılıdır və qarmaşıqlıq meydana gətirir. • Özəldə də vardır qanuni düzənləmələr, ama daha ümumidir və daha azdır.