Küreselleşme, Sonuçları ve Az Gelişmiş Ülkeler

1. Küreselleşme, Sonuçları ve Az Gelişmiş Ülkeler

2. Tanımlamalar ; • Dışa açılma, Dünya ekonomisiyle bütünleşme, • Pazar, ürün ve süreçlerin standartlaştırılması, • Sosyo-kültürel farklılıkların ortadan kalkması, • ÇUŞ’in Dünya genelinde isteğe uygun üretim yapması • ÇUŞ’in yönlendirdiği ve denetlediği dünya pazarı oluşturma • Kapitalizmin tarihsel gelişiminin aşamalarından biridir ve dünya ekonomisinin şu andaki aşaması kapitalizmin yapısal gelişmesine paralel olarak yeni bir biçim/başka bir aşama olarak var olmaya devam edecektir.

3. Tarihçe; • 1400 - 1750 ; oluşum safhası, • 1750 - 1875 ; başlangıç safhası, • 1875 – 1925 ; take-off safhası, • 1925 - 1969 ; sömürgecilik safhası, • 1969 - ……… ; belirsizlik safhası • Küreselleşme esas itibariyle ; • Ticaretin Küreselleşmesi, (Birinci Kür. Safhası) • Sermayenin Küreselleşmesi, (İkinci Kür. Safhası) • olarak değerlendirilmelidir. • Küreselleşmenin Boyutları ; • Siyasi Küreselleşme Sosyo-Kültürel Küreselleşme • Teknolojik Küreselleşme Ekonomik Küreselleşme

4. Küreselleşmenin Siyasal Boyutları 3 Kutuplu Dünyadan Kutupsuz Bir Dünya’ya Doğru …. ABD + Sovyetler Birliği + Bağlantısızlar’dan Oluşan Dünya’nın Yeniden Tanımlanması Siyasal Küreselleşmenin Temel Sonucu ; Ulus devletin fonksiyonlarını yerine getirdiği ortamın temel niteliklerinin değişmesi: • Toplumlararası ilişkilerin sadece ulus-devletlerin resmi ilişkileri çerçevesinde değil, birçok farklı kanaldan gerçekleşmesi; • Devletlerin kendi çıkarlarını savunmaya yönelik “gerçekçi” politika yaklaşımları yerine toplumların çevre, enerji, nüfus, ticaret gibi konularda kaygılarının devletler ötesi koalisyonlar yarattığı ve iç politika-dış politika konusu ayrımı yapmayı zorlaştığı bir ortam;

5. Küreselleşmenin Siyasal Boyutları (Devam) • Ülkelerin kendi aralarındaki ekonomik ya da siyasi sorunları silah marifetiyle çözmeye teşebbüs etmelerinin bu yeni ortamda artık marjinal bir olasılık olması; • Ulus devleti politikanın merkezine koyan yaklaşımı yerine devletin artık eskisi kadar güçlü olmadığı, uluslar arası ve ulus-ötesi kurumların önem kazandığı bir yaklaşım Küreselleşmenin Sosyo-Kültürel Boyutları İnsanların bilgi, beceri, yeme-içme, görüntü-giyim, müzik, tüketim, eğlence vs. gibi alanlarda birbirine yakınlaşması olgusu….

6. Teknolojik Küreselleşme ; Fiziki uzaklık engellerinin sonuçları ; Pazar yetersizliği, bilgi alış-verişindeki eksiklikler, ulaşım maliyetleri, vb sebepler. Telekomünikasyon alanındaki gelişmeler bu engelleri ortadan kaldırmıştır. Teknolojik gelişmeler finanssal piyasalara uluslar arası kimlik kazandırmıştır. Teknolojik küreselleşme, sanayileşme stratejilerini de etkilemiştir. İçsel büyüme modellerinde teknoloji içselleştirilmiştir. Bununla birlikte teknolojik küreselleşmenin nimetlerinden bütün dünya ülkelerinin eşit ölçüde yararlandığı söylenemez.

7. Ekonomik Küreselleşme Pazar ekonomisinin dünya çapında egemenliği temelinde üretim, ticaret ve sermaye hareketlerinin önündeki engellerin kalkması ekonomik küreselleşme olarak tanımlanabilir. Ekonomik Küreselleşmenin Alt Kümeleri ; • İşgücünün serbest dolaşımı, • Uluslar arası sermaye hareketleri, • Üretimin uluslararasılaşması şeklinde sıralanabilir.

8. İşgücünün Serbest Dolaşımı ; Mal ve sermaye hareketlerine oranla işgücünün dolaşımına yönelik gelişmeler yetersiz düzeyde kalmıştır. Küreselleşmeye en çok emek tarafından karşı çıkılmıştır. ….. Bununla birlikte uluslar arası çalışma standartları doğrultusunda işgücünün çalışma şartlarının iyileştirilmesi eğilimleri güç kazanmıştır. Uluslar arası Sermaye Hareketleri Gelişmiş ülkelerdeki kısıtlamaların kalkışı ; 1950’ler Diğerleri : Bretton-woods sisteminin yıkılması 1970’ler ; küresel boyut kazanan ilk piyasa ; finansal piyasalar 19. Yyıl ve 20 yyıl küreselleşmesi arasındaki fark

9. Sermaye hareketlerinde sermaye yapısının önemi ; Kısa vadeli & doğrudan yabancı yatırım Kısa vadeli portföy yatırımlarının özellikleri… Merkez bankalarının bağımsızlık ve otorite sorunu

10. Üretimin Uluslararasılaşması, 1970’ler ; Verim düşüşü Birinci Gerekçe Alınan Önlemler ; Mal farklılaştırması Standartlaşmanın sağlanması Maliyetlerin düşürülmesi Üretim aşamalarının farklı ülkelerde gerçekleştirilmesi Taşıma maliyetlerinin düşmesi Fordist üretimden esnek üretime geçiş Korumacılık ; İkinci Gerekçe Özellikle işsizliğe çözüm amacıyla koruma duvarlarını aşma Faiz ve kur dalgalanmaları ; Üçüncü Gerekçe Yerel paranın değer kazanması halinde ilgili ülkeye yatırım yapma Üretim faktörleri açısından durum nedir? Emek ve toprak faktörü sabit dolaşan faktör ise SERMAYE Üretimin uluslararasılaşması hangi kanaldan olmaktadır? Çok Uluslu İşletmeler

11. Ekonomik Küreselleşmede Rol Oynayan Faktörler • Liberalleşme ve Serbestleşme Politikaları • Uluslar arası Kuruluşların Etkileri • Sermayenin Küreselleşmesi • Çok Uluslu Şirketler • Uluslar arası Ticaret

12. Küreselleşmenin Az Gelişmiş Ülkeler Üzerindeki Etkileri Olumlu Yaklaşımlar ; • Verimliliği Artırıcı Etkisi, • Üretimi Artırıcı Etkisi, • Maliyetleri Düşürücü Etkisi, • Teknoloji Transferi Etkisi, • Refahı Artırıcı Etkisi,

13. Küreselleşmenin Az Gelişmiş Ülkeler Üzerindeki Etkileri Olumsuz Yaklaşımlar ; • Küreselleşmenin Sonuçlarından Eşit Ölçüde Yararlanamama, • Kuzey-Güney / Zengin-Fakir Ayırımı, • Gelir Dağılımının Bozulması, • Devletin Etkinliğinin Azalması, • AGÜ’lerde İşgücü Fazlalığı, • Düşük Ücretler ve Çalışma Koşulları, • İşgücü Piyasasındaki Sorunlar, • Krizlerin Oluşumu ve Yayılımı, • Ulus Devletin Geleceği?, • ÇUŞ’in Etkileri, • Çevre Tahribatı, • Kültür Taarruzu, • Enerji Savaşları, • Standart ve Eşitlik Sorunu, • Sorunların Küreselleşmesi