370 likes | 914 Views
Dünyada ve Türkiye’de KOAH Sorunu. Dr. Ali Kocabaş . KOAH: Tanımlama (ATS/ERS 2004). Tam olarak geri dönüşümlü olmayan Genellikle ilerleyici Zararlı partiküllere karşı akciğerlerde gelişen anormal inflamatuvar yanıt ile ilişkili Hava akımı kısıtlanması ile karekterize ve
E N D
Dünyada ve Türkiye’de KOAH Sorunu Dr. Ali Kocabaş
KOAH: Tanımlama (ATS/ERS 2004) Tam olarak geri dönüşümlü olmayan Genellikle ilerleyici Zararlı partiküllere karşı akciğerlerde gelişen anormal inflamatuvar yanıt ile ilişkili Hava akımı kısıtlanması ile karekterize ve Ciddi sistemik sonuçları da olan Önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması
Günümüzde KOAH Sorunu Günümüzde en büyük morbidite ve mortalite nedenlerinden biri • Hastalığın prevalans, morbidite ve mortalitesi giderek artıyor • Her yıl 2.7 milyon kişi KOAH’dan ölüyor • Çok büyük toplumsal ve ekonomik yük • Hastalık yeterince bilinmiyor ve önemsenmiyor • Hastalık yeterince teşhis edilmiyor ve tedavi edilmiyor Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması
KOAH verileri ile ilgili sorunlar • Tanımdaki belirsizlik ve değişkenlik • Hastalık ileri aşamaya gelene kadar klinik semptom yok • Ölüm nedenlerini kodlamada yetersizlik ve farklılıklar • Tanı pratiği ve sağlık hizmetlerinin düzeyi • Risk faktörlerindeki farklılıklar Ülkeler arası karşılaştırma güçlüğü Düşük morbidite, mortalite ve prevalans tahminleri Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması
Dünyada ölüm nedenleri (2002) Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması World Health Report 2004
Tüm Dünyada DALY (Sakatlığa Göre Düzeltilmiş Yaşam Yılı) Kaybına Neden Olan Temel Nedenler: 1990 ve 2020 (öngörülen) Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması Murray & Lopez. Lancet 1997
Akciğer hastalıklarının neden olduğu doğrudan ve dolaylı maliyetler (1993) (ABD $ milyar) Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması
Türkiye’de Durum Nedir? Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması
Ulusal Hastalık Yükü ve Maliyet Etkililik Projesi (Sağlık Bakanlığı, 2000) Hane halkı araştırması Sözel otopsi çalışması Maliyet-etkililik araştırması Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması UHY-ME Çalışması, 2000, Türkiye
Türkiye’de Ulusal Düzeyde Ölüme Neden Olan İlk 10 Hastalığın Cinsiyete Göre % dağılımı Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması UHY-ME Çalışması, 2000, Türkiye
Türkiye’de Ulusal Düzeyde Ölüme Neden Olan İlk 10 Hastalığın Kent ve Kırlara Göre % dağılımı Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması UHY-ME Çalışması, 2000, Türkiye
Türkiye Ulusal Düzeyde DALY (Sakatlığa Göre Düzeltilmiş Yaşam Yılı) Kaybına Neden Olan Temel Nedenler: Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması UHY-ME Çalışması, 2000, Türkiye
Sigara İçme Durumunun, Cinsiyet ve Bazı Hastalıklara Göre Önlenebilecek Ölüm Sayıları ve Topluma Atfedilen Oranları (PAF Değerleri, %) Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması
Türkiye Ulusal Düzey 2000 Yılında Erkek ve Kadınlarda Kronik Solunum Sistemi Hastalıklarına Bağlı Gelişen Ölüm Sayılarının 2010, 2020, 2030 Yılında Beklenen Ölüm Sayıları İli Karşılaştırılması Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması UHY-ME Çalışması, 2000, Türkiye
KOAH Prevalansı: Sorunlar • Yetersiz tanı • Tanı için akciğer fonksiyon testlerine gereksinim oluşu • Hava akımı kısıtlanması ölçütünde uluslararası standart yokluğu Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması
BOLD-Türkiye Pilot Çalışması Adana (Aralık 2003, Ocak 2004) Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması
AMAÇLAR • 40+ yaş grubunda KOAH prevalansı ve risk faktörlerinin belirlenmesi [Anketler ve Ölçümler] • 18-39 yaş grubunda risk faktörlerinin belirlenmesi [Anketler] • BOLD tarafından hazırlanan protokolün denenmesi, ülke çapında yapılacak araştırmalar için girdi sağlanması • Adana iline genellenebilir bulguların elde edilmesi Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması
YÖNTEM • 40 yaş üstü yetişkinler Anket uygulaması (solunumsal semptomlar, sağlık durumu, aktivite kısıtlanması ve risk faktörlerine maruziyet) Spirometre testi ve bronkodilatasyon testi • 18-39 yaş grubu yetişkinler Anket uygulaması (En az veri anketi: risk faktörlerine maruziyet) Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması
40+ Yaş Grubu Cevaplama / Tamamlanma Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması
Demografik özellikler (n=806) Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması
Yaş grubu ve cinsiyete göre sigara içme prevalansı (%) Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması
Doktor tanılı hastalıklar (n=806) Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması
40+ Yetişkinlerde KOAH Prevalansı (%) (Adana 2004) Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması
KOAH’lı hastalarda DR tanısı (%) Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması
KOAH’da bazı özellikler (%) Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması
Tedavi-spirometri (%) Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması
Sigara (%) Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması
Alevlenmeler (%) Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması
SF-12 (%) Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması
Meslek (%) Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması
Biomass (%) Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması
2005-Türkiye’de Durum Nedir? • Tütün kullanımı yaygın: > 18 yaşta Erkek: % 57.3, Kadın: % 25.2 (Ort: % 40) • İç/dış ortam kirliliği önemli bir etken (% 50) • İşyeri sağlığı ile ilgili önlemler yeterli değil • 40 yaş üstü nüfusda KOAH prevalansı % 20 • Hastalık 3. ölüm nedeni • Yaklaşık 5 milyon KOAH’lı hasta var • Her yıl 26 bin kişi KOAH nedeniyle ölüyor • Hastalığın maliyeti 1.5-2 milyar $ Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması
Sonuç • KOAH tüm dünya ülkelerinde ve Türkiye’de ciddi bir halk sağlığı sorunudur • Hastalık dünyada ve Türkiye’de yeterince bilinmiyor, yeterince teşhis edilmiyor • Hastalığın oluşturduğu toplumsal yük ile ilgili bilgilerimiz yetersiz • Bu soruna ilgisiz kalınamaz... Adana İlinde KOAH Prevalansı BOLD Türkiye Pilot Çalışması