Podstawy teoretyczne i zastosowanie

1. Anna Paszkowska-Rogacz Podstawy teoretyczne i zastosowanie XXI Konferencja Szkoleniowa SDSiZ RP Warszawa, 26-27 maja 2011

2. Kwestionariusze zainteresowań i preferencji dla młodzieży • Inwentarz Zainteresowań (Frydrychowicz, Jaworska, Woynarowska, Matuszewski, 1994), zawierający 178 pytań • Test Osobowości i Zainteresowań (Dajek, 1997), zawierający 214 stwierdzeń • Wielowymiarowy Kwestionariusz Preferencji WKP (Matczak, Jaworowska, Ciechanowicz, Zalewska, Stańczak, 2006), zawierający 133 stwierdzenia

3. Zainteresowanie • Węższe znaczenie: • Tendencja człowieka do wybiórczego kierowania aktywności poznawczej na określonego rodzaju obiekty czy klasy obiektów (Gurycka 1978, Matczak 1991) • Szersze znaczenie: • Skłonność do podejmowania określonego rodzaju działań, związana z doznawaniem pozytywnych emocji w kontakcie z danego typu obiektami czy działaniami

4. Realistyczny Przedmiotowy Badawczy Innowacyjny Artystyczny Artystyczny Konwencjonalny Metodyczny Przedsiębiorczy Kierowniczy Społeczny Społeczny Podstawa teoretyczna kwestionariusza – modyfikacja koncepcji osobowości zawodowej Johna L. Hollanda

5. Mapa „Świata pracy” Dale’a Predigera

6. I Badanie pilotażowe - eksploracyjna analiza czynnikowa metodą Promax • 155 pozycji • 606 uczniów – jednakowa liczba uczniów z ostatnich klas szkół podstawowych, gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych (po 50% dziewcząt i chłopców) • wyodrębniono 60 pozycji i sześć skal: • Zainteresowania przedmiotowe • Zainteresowania innowacyjne • Zainteresowania artystyczne • Zainteresowania społeczne • Zainteresowania kierownicze • Zainteresowania metodyczne

7. I Badanie pilotażowe – rzetelność skal

8. II Badanie pilotażowe – trafność zbieżna i różnicowa • 595 uczniów – struktura j.w. • Wielowymiarowy Kwestionariusz Preferencji (Matczak, Jaworowska, Ciechanowicz, Zalewska, Stańczak, 2006). • nasilenie zainteresowań w zakresie siedmiu grup: językowe, matematyczno-logiczne, praktyczno-techniczne, praktyczno-estetyczne, opiekuńczo-usługowe, kierowniczo-organizacyjne i biologiczne • preferowanie pracy wymagającej planowania lub improwizowania oraz preferowanie środowiska pracy słabo lub silnie stymulującego. • Kwestionariusz Temperamentu PTS (Strelau i Zawadzki, 1998) - siła procesu pobudzenia (SPP), siła procesu hamowania (SPH), ruchliwości procesów nerwowych (RPN), równowaga procesów nerwowych (RWN).

9. Trafność – diagnostyczne korelacje • MŁOKOZZ a WKP • przedmiotowe i innowacyjne (MŁOKOZZ) - matematyczno-logiczne oraz praktyczno-techniczne (WKP) • artystyczne (MŁOKOZZ) - praktyczno-estetyczne i opiekuńczo-usługowe (WKP) • kierownicze (MŁOKOZZ) - kierowniczo-organizacyjne (WKP) • metodyczne (MŁOKOZZ) - planowanie-improwizowanie (WKP). • MŁOKOZZ a PTS • przedmiotowe, innowacyjne, kierownicze (MŁOKOZZ) - procesy pobudzenia (PTS) • przedmiotowe, społeczne i metodyczne (MŁOKOZZ) - procesy hamowania (PTS) • kierownicze (MŁOKOZZ) - ruchliwość procesów nerwowych (PTS)

10. Analiza konfirmacyjna parametry dopasowania modelu:χ2 = 5683,025; ss = 1695; p=0,000; χ2/ss = 3,36, RMSEA = 0,063, RMSEA D90 =0,061, RMSEA G90 = 0,064

11. Przedmiotowy Innowacyjny Artystyczny Metodyczny Kierowniczy Społeczny Analiza konfirmacyjna – kowariancje .54 -.36 .04 .03 .15 .21 .21 .44 .44 -.20 .10 .40 .64 .58 .39

12. III badanie - trafność prognostyczna – etap I • 1800 przedstawicieli 60 zawodów reprezentujących mapę „Świata pracy” i skale MŁOKOZZ (1000 kobiet, 800 mężczyzn) • Klasyfikacja do zawodów przez 7 ekspertów • Kwestionariusz z instrukcją dla dorosłych • Analiza różnic międzygrupowych • Analiza profilu

13. Trafność prognostyczna – przykłady profili P I A S K M

14. III badanie - trafność prognostyczna – etap II • Oszacowanie przez 7 ekspertów zależności pomiędzy wynikami skal MŁOKOZZ a umiejętnościami zawodowymi i preferowanymi wartościami • przedmiotowe: zdolności manualne/rekompensata finansowa i sprawiedliwe traktowanie przez pracodawcę • innowacyjne: - liczenie/potrzeba wykorzystywania w pracy posiadanych uzdolnień • artystyczne – zdolności artystyczne/potrzeba wykorzystywania w pracy posiadanych uzdolnień • społeczne – umiejętności pomagania innym/przyjacielskie stosunki w pracy • kierownicze - umiejętności przywódcze/potrzeba osiągnięć • metodyczne – umiejętności biurowe/bezpieczeństwo

15. IV badanie normalizacja • Szkoły dużych miast (pow. 100tys. mieszkańców) • Szkoły małych miast i wsi (pon. 20 tys. Mieszkańców) • Klasy trzecie szkoły podstawowej = 401 • Klasy trzecie gimnazjum = 400 • Klasy trzecie szkół ponadgimnazjalnych = 400 • Dziewczęta = 607, chłopcy = 594 • Transformacja wyników surowych, wyników stopnia zróżnicowania (wskaźniki Hollanda i Iachana’a) oraz intensywności na wyniki skali stenowej • Normy dla trzech grup wiekowych, oddzielnie dla dziewcząt i chłopców

16. Zmienne demograficzne a wyniki • Wiek • Spadek ekspresji zainteresowań wraz z wiekiem, stabilność jedynie zainteresowań społecznych • Niższa spójność zainteresowań uczniów starszych • Wyższe wskaźniki zróżnicowania uczniów starszych • Płeć • Zainteresowania dziewcząt wyższe w skalach zainteresowań artystycznych, społecznych i kierowniczych (efekt niewielki) • Chłopcy – wyższy stopień spójności, niższy intensywności • Miejsce zamieszkania • Małe miasto – wyższe zainteresowania przedmiotowe i metodyczne

17. Procedura badania • Badania indywidualne i grupowe • Wersja papierowa i elektroniczna (off-line) • Pozycje od „całkowicie nie zgadzam się” – 1 punkt do „całkowicie zgadzam się” – 5 punktów • Wyniki surowe poprzez zsumowanie punktów • Obliczenie wskaźników Hollanda, Iachan’a • Przypisanie wyników przeliczonych • Porównanie z listą zawodów • Porównanie z profilami zawodów

18. Zastosowania • MŁOKOZZ jest przeznaczony do użytku w poradnictwie zawodowym dla dzieci i młodzieży • Wyniki informują o nasileniu preferencji badanego • Profil zainteresowań może być porównywany z profilami 60 zawodów • Wyniki MLOKOZZ nie mogą być jedyna podstawą porad zawodowych. Należy również brać pod uwagę kompetencje, wykształcenie, dodatkowe właściwości indywidualne (stan zdrowia, sprawność fizyczna, inteligencja, zdolności, cechy temperamentu)

19. Realizator projektu: Fundacja Realizacji Programów Społecznychul. Kopernika 36-4000-924 Warszawa Tel/fax: (+48)(022) 826-71-07 http://www.frps.org.pl/ e-mail:frps@frps.org.pl