180 likes | 381 Views
De betekenis van vrijwilligerswerk voor kwetsbare ouderen. Prof. dr. Lesley Hustinx Vakgroep Sociologie UGent Studiedag ‘Samen Zorg D ragen V oor E lkaar’ Project ‘Anders Ouder Worden’, Cera – Lucas 29 september 2011. Opbouw presentatie. Ouderen in vgl met jongere generaties
E N D
De betekenis van vrijwilligerswerk voor kwetsbare ouderen Prof. dr. LesleyHustinx Vakgroep Sociologie UGent Studiedag ‘Samen Zorg Dragen Voor Elkaar’ Project ‘Anders Ouder Worden’, Cera – Lucas 29 september 2011
Opbouw presentatie • Ouderen in vgl met jongere generaties • Betekenis vrijwilligerswerk voor ouderen • Waarom participeren ouderen niet? • Vrijwilligerswerk en kwetsbare ouderen Definitie vrijwilligerswerk Onbetaalde en onverplichte activiteiten voor anderen/de bredere samenleving in georganiseerd verband
Vrijwilligerswerk ouderen In vergelijking met jongere generaties … • nemen ouderen minder deel aan vrijwilligerswerk • maar zijn ouderen meer actieve vrijwilligers • hebben ouderen andere motieven • engageren ouderen zich in andere organisaties (en nemen andere taken op) • Er is een grote bereidheid tot deelname bij niet-participerende ouderen (vrijwilligerspotentieel)
Twee perspectieven • Productiviteit • De kost van de vergrijzing • ‘Productiveageing’: nog steeds productief via onbetaalde activiteiten • Integratie en welzijn • Bepaalde posities bevorderen integratie • Vrijwilligerswerk heeft positieve invloed op ‘psychosociale bronnen’ individu
Vrijwilligerswerk en welzijn Wondermiddel! (en hoe meer, hoe beter!) Persoonlijk welbevinden Gezondheid Levensduur Tevredenheid met leven Levenskwaliteit Fysieke conditie Vertrouwen Gemoedstoestand Zelfrespect
Verklaringen • Activiteit theorie • Roltheorie • Continuïteitstheorie • Socio-emotionele selectiviteitstheorie • Sociaal model van gezondheidspromotie
Waarom participeren ouderen niet? • Ideale leefstijl versus ‘seriousleisure’ (Stebbins, 1996) = ‘niet willen’ • Vrijwilligerswerk (én bereidheid): ‘dominante status model’ = ‘niet kunnen’
Waarom participeren ouderen niet? • Ideale leefstijl versus ‘seriousleisure’ (Stebbins, 1996) = ‘niet willen’ • Vrijwilligerswerk (én bereidheid): ‘dominante status model’ = ‘niet kunnen’ ≅ kwetsbaarheid bij ouderen
Tilburg Frailty Indicator Opeenstapeling en wisselwerking Bron: SCP (2011). Kwetsbare ouderen in de praktijk. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP)
Vrijwilligerswerk en kwetsbare ouderen • Positieve invloed vrijwilligerswerk (nog) sterker voor groep kwetsbare ouderen • Vrijwilligerswerk zowel preventieve als remediërende rol • Preventie: zorgen dat mensen al op vroegere leeftijd aan vrijwilligerswerk beginnen (continuïteitstheorie) • Remedie:toegankelijkheid vrijwilligerswerk voor kwetsbare ouderen verhogen
Vrijwilligersbeleid voor (kwetsbare) ouderen • Vrijwilligerspotentieel niet gerealiseerd! • Jong geleerd is oud gedaan • Rekrutering • Maatwerk • Integrale kwaliteitszorg en ‘derde partijen’ Spanningsveld: Té sterke instrumentalisering ondermijnt intrinsieke kwaliteit en impact vrijwilligerswerk!