140 likes | 305 Views
Hasierako jarduera 5. Munduko biztanleria. 14. unitatea. Apirilak-Maiatzak 2014 Seigarren eta zazpigarren galderak : Nolakoa da Espainako biztanleriaren ezaugarriak ? Nolakoa da Euskadiko biztanleriaren ezaugarriak ?. Espainiako biztanleriaren bilakaera 1900etik.
E N D
Hasierako jarduera 5 Munduko biztanleria. 14. unitatea. Apirilak-Maiatzak 2014 Seigarren eta zazpigarren galderak : Nolakoa da Espainakobiztanleriarenezaugarriak? Nolakoa da Euskadikobiztanleriarenezaugarriak? EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net juliangonzalez@elavemaria.com
Espainiako biztanleriaren bilakaera 1900etik • 2010eko apirilaren 30eko datuen arabera, 46.951.532 bizi gara Espainian. • 5.708.940 atzerritarrak dira, % 12,1. • Gizonezkoak 23.195.504 / Emakumezkoak 23.756.028 • 1970ra arte asko hazi zen, jaiotza-tasa altua eta heriotza-tasa baxua zelako.
Jaiotza eta heriotza-tasen bilakaera eta biztanleriaren banaketa adinen arabera • 1980tik aurrera berezko hazkuntza asko murriztu da, gaur egun % 0,2 baino gutxiago delarik. • Zergatik? • Jaiotza eta ugalkortasun-tasen murrizketa: emakume asko lan-merkatuan sartu, antisorgailuen hedapena, ezkontza eta amatasuna 30 urtera arte atzeratu... • - Jaiotzean duten bizi-itxaropena luzatzea: munduko altuenetarikoa heriotza tasaren murritzeagatik
ESPAINIA - Biztanleriaren banaketa Modu desorekatuan banatuta. Periferiako komunitateak populatuagoak, erdigunea gutxiago. Desorekaren 3 maila: 1.- Autonomia erkidegoen artean: biztanleriaren %60 Katalunia, Valentzia eta Andaluziak dute. 2.- Probintzien artean: batzuek, Soria, Terual, <10 biztanle/km2. Beste batzuk, Madril, Bartzelona, 670 biztanle/ km2. 3.- Probintziaren barruan: gehienak hirietan edo hiriburuan, Zaragozan esate baterako probintziako % 71a bizi da.
ESPAINIA Isodentsoen mapa Iso = berdin Dentso= dentsitatea Isodensa-mapak biztanleria dentsitate bereko puntuak lotzen dituzten lerroez osatzen dira. Balio bakoitza kolore batez adierazten da. Zenbat eta kolore ilunagoa, dentsitate handiagoa.
Testua: Espainiako jaiotza-tasa • Herrialde gehienetan adinekoen taldean sartzeko adina erretiroa hartzekoa izaten da. Egia da biziraupena luzatu izanak adin altuagoak ezartzea ekarri duela eta kasu horretan zahartzaroaren zahartzaroaz hitz egiten dela. Hori dela-eta, Espainian 65 urte dira adin hori. • Espainiako biztanleriaren zahartzearen arrazoiak hauek dira: lehenik ugalkortasun-tasaren jaitsiera handia, gure herrialdean 70ko hamarkadan hasi zena, eta bigarren faktorea heriotza-tasaren jaitsiera da. • Migrazioari dagokionez, lehen ez zuen eragin handirik ez biztanlerian, ez adinen araberako honen banaketan. • 64 urtetik gorakoen biztanlerian emakumeen kopura beti gizonena baino handiagoa da. Badaude datu honetan eragiten duten faktoreak, esate baterako Espainiako Guda Zibila eta emigrazioa, baina batez ere gizonezkoen heriotza-tasa handiagoa da honen arrazoia, hots, gizonezko gehiago hiltzen direla emakumezkoen aldean • - 2000n Espainia Europar Batasuna osatzen zuten hamabost herrialdeetatik sei zaharkituenen • artean zegoen, Italia, Suedia eta Greziaren atzetik. • - 2000n 65 urtetik gorakoak 6,8 milioi ziren, eta • - 2020an 8,6 milioi izango direla kalkulatzen da. • 2050ean 12,8 milioi izango lirateke. Kasu horretan, 65 urtetik gorakoen portzentaia egungo % 17tik • % 31ra arte igaroko litzateke. • MARGARITA CANTALAPIEDRA, El envejecimiento demográfico en España. Egokitua
1.- Dakizuna aplikatzen: Espainako biztanleriaren bilakaera IRAKURRI DUZUN TESTUAREN ARABERA NOLAKO EZAUGARRIAK AURKEZTEN DU ESPAINAKO BIZTANLERIAREN BILAKAERAK? ZER ONDORIO EKARRIKO DU ETORKIZUNEAN ZAHAR KOPURU HAUNDIAK GIZARTEAN? ZER EGIN AHAL DA EGOERA HORI MOTELTZEKO EDO EUSTEKO? AURREKO DIAPOSITIBAK IKUSITA ZERGATIK ESATEN DA ESPAINAKO BIZTANLERIAREN BANAKETA DESOREKATUTA DAGOELA? NOLAKOA IZAN DA BIZTANLERIAREN BILAKAERA XX. MENDEAN? EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net juliangonzalez@elavemaria.com
Euskal Herriko - 2009 2.072.213 219.000 1.152.658 15.000 30.000 705.698 313.819 313.819 2.172.175 2.808.213
Euskadiko biztanleriaren eboluzioa - 1 Hazten ari da baina oso astiro. 1.- 1950-1980, hazkunde izugarria: inmigrazioa, heriotza-tasa jaitsi, jaiotza-tasa altua. 2.- 1980-2002, hazkunde negatiboa: 100.000 pertsonak Euskadi utzi, jaiotza-tasa murriztu, emakumeak lanean hasi, ama-adina atzeratu, herotza-tasa hazi.
Euskadi biztanleriaren eboluzioa - 2 • 3.-Gaur egun biztanleria hazten ari da, baina oso astiro. • Biztanleri atzerritarra dator, nahiz eta beste erkidego batzuetara baino gutxiago. 2010ean 139.229 daude (% 6,4). • Jaiotza-tasa pixtak handitzea. (2006an 0/00 9,56). • Heriotza-tasa egonkor mantentzea (2006an 0/00 8,68).
Euskadi % 19,10 • 65 urtetik gorakoak % 19,10. • <15koak % 13,05. • Arrazoi nagusia: Bizi-itxaropena gero eta luzeagoa izatea: • - 1981an 74,97 urtekoa • - 2007an 80,75 urtekoa % 13,05.
2.- Dakizuna aplikatzen: Euskadiko biztanleriaren bilakaera IKUSI DUZUN ARABERA XX. MENDEAN BIZTANLERIAREN BILAKAERA HOMOGENEOA IZAN DA? NOLA AZALTZEN DUZU EGOERA HORI? BILBO ETA BIZKAIA HERRIALDEAK IZAN DITUZTE BILAKAERA BERBERAK? ZERGATIK USTE DUZU? EUSKADIKO BIZTANLERI PIRAMIDEA IKUSITA ZER ARAZO MOTA IZANGO DUGU ETORKIZUNEAN ? ZER EGIN AHAL DA EGOERA HORI MOTELTZEKO EDO EUSTEKO? EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net juliangonzalez@elavemaria.com