Maandag 11 juni 2007, presentatie voor de Beroepenveldcommissie ICA, Peter Schuszler

1. Onderzoeksvaardigheden bij ICA Maandag 11 juni 2007, presentatie voor de Beroepenveldcommissie ICA, Peter Schuszler Onderwerpen: • Wat zijn onderzoeksvaardigheden? • Waar zitten de onderzoeksvaardigheden nu? • Waar zouden (meer) onderzoeksvaardigheden kunnen komen? • Discussievragen

2. Definitie van onderzoek • Onderzoek is • een proces, waarin • heldere vragen worden geformuleerd en • nieuwe gegevens worden verzameld, • Om aan de hand van feiten de genoemde vragen te kunnen beantwoorden. • (Schreuder Peters, Richard P.I.J., 2005, Methoden & Technieken van Onderzoek. Principes en Praktijk, Amsterdam: Academic Service. 2e druk; p. 316)

3. Onderzoeksvaardigheden • Onderzoeksvaardigheden zijn dan: • Het kunnen formuleren van goede vragen • Het kunnen verzamelen van gegevens • Het kunnen analyseren van gegevens • Het kunnen rapporteren over het gehele proces.

4. Het ICA-onderwijs • Competentiegericht • Projectonderwijs • Flexibel onderwijs (‘Semestermodel’) • De competenties / bouwstenen: • specifiek: analyseren/onderzoeken, adviseren, ontwer-pen, realiseren/testen, invoeren/evalueren, beheren • algemeen: communiceren, samenwerken, planmatig werken, reflecteren/zelfsturing

5. Onderzoek in het ICA-onderwijs • De specifieke competentie Analyseren /Onderzoeken: • Dit betreft de competentie om, gegeven een probleem of doelstelling, op een systematische en professioneel verantwoorde wijze een analyse te plegen respectievelijk onderzoek te doen, rekening houdend met de relevante betrokkenen en omgevingsfactoren en dit te doen uitmonden in een goede rapportage. • Verder: onderdeel van de algemene competenties (schriftelijk) Communiceren en Planmatig werken

6. Onderzoek en niveaus • Niveau 1 (propedeuse) • Impliciet bij verschillende courses en in de projecten (Vaardigheden) • Niveau 2 en 3 (keuzesemesters) • Impliciet bij verschillende semesters en in workshops Vaardigheden • Niveau 3+ (minor) • Expliciet in ‘project 6’: onderzoeksvaardigheden • Niveau 2 en 3 (stage, afstuderen) • Afhankelijk van de opdracht

7. Fasen in project 6 • Oriënteren (zes weken) • Verzamelen, zoeken, afbakenen • Onderzoeksplan • Onderzoek en rapportage (tien weken) • Bestuderen, ordenen, uitvoeren • Onderzoeksrapport • Kennisoverdracht (twee weken) • Artikel schrijven • Workshop organiseren en uitvoeren

8. Workshops Onderzoeksvaardigheden • 1: Onderzoeksplan 1: doelen • 2: Onderzoeksplan 2: middelen • 3: Presentaties concept – onderzoeksplannen • 4: Dataverzameling en data-analyse • 5: Onderzoeksrapport en Onderzoeksartikel • 6: Kennisoverdracht: organisatie • 7: Kennisoverdracht: didactiek • Boek: Hans van Buuren, Onderzoek. De basis.

9. Inhoudelijke aspecten • Onderzoeksvoorwaarden (informatiebehoefte, relevantie, kwaliteit) • Onderzoekseisen (controleerbaarheid, reprodu-ceerbaarheid • Fouten in onderzoek (selectieve waarneming, overgeneralisatie, meetfouten, ‘geloof’ in cijfers) • Onderzoeksopzet (probleemstelling, vraagstelling, onderzoeksvraag, deelvragen) • Methoden & Technieken (eenheden, variabelen, operationaliseren, meetniveaus)

10. Nieuwe ontwikkelingen • Veel meer aandacht voor onderzoek in hbo (‘de nieuwe universiteiten’) • HAN-brede plannen voor meer aandacht • ICA: • Onderzoekscompetentie: specifiek én algemeen • Extra workshops op niveau 2 voor iedereen • Meer aandacht voor Onderzoeken in projecten? • Wat te doen met project 6? • Meer aandacht voor Onderzoeken bij het afstuderen?

11. Vragen: • Herkent men de behoefte aan meer aandacht voor onderzoeksvaardigheden vanuit de praktijk? • Heeft men zelf lacunes geconstateerd op het gebied van onderzoeksvaardigheden? • Moet ICA (nog) meer aandacht besteden aan onderzoeksvaardigheden? • Moeten ALLE afstudeeropdrachten primair onderzoeksopdrachten worden?