280 likes | 301 Views
http://users.ugent.be/~pdsutter/kahog-katho.htm. Subfertiliteit behandeling. Prof. dr. Petra De Sutter Vrouwenkliniek Universitair Ziekenhuis Gent. De Behandeling: Casus 10 . Paar, man 34 jaar, vrouw GOPO 31 jaar Primaire infertiliteit Vrouw 85 kg voor 1 m60
E N D
http://users.ugent.be/~pdsutter/kahog-katho.htm Subfertiliteitbehandeling Prof. dr. Petra De Sutter Vrouwenkliniek Universitair Ziekenhuis Gent
De Behandeling: Casus 10 • Paar, man 34 jaar, vrouw GOPO 31 jaar • Primaire infertiliteit • Vrouw 85 kg voor 1 m60 • Cyclus: irregulair 40-60 dagen, ovulatoir, sterk verlengde folliculaire fase • Hormonaal: LH en androgenen gestegen • Echografie: polyfolliculaire ovaria • Semen: 2x normaal • HSG: normaal • Te weerhouden diagnose na onderzoek : ?
PCO syndroom Behandeling ? - Vermageren, metformin, dexamethasone - Ovulatie-inductie: • clomifeencitraat 50 mg/d (d 3 t.e.m. d 7) • controle echografisch en hormonaal - Indien CC resistent: gonadotrofines (hMG, FSH) LDSU (low dose step-up) - Als alle andere fertiliteitsfactoren normaal: eventueel ovariële drilling
Casus 11 • Paar, man van 28 jaar, vrouw GOPO van 26 jaar, 65 kg voor 1 m60. Primaire infertiliteit sedert 2 jaar. • Cyclus: regulair 26-32 dagen, ovulatoir, normale luteale fase, hormonaal: normaal, echografie: normaal • Semen: STAAL1 STAAL2 • volume 3.2 ml 2.8 ml • conc 16 milj/ml 12 milj/ml • beweegl 13-12-10-65 8-22-10-60 • morf 8% 10% • Urologisch onderzoek: normaal, geen conservatieve behandeling mogelijk • HSG: normaal ?
lntrauteriene inseminatie • Doel: voorbereidingsemen met isolatie en concentratie van de 'beste’ zaadcellen en inbrengen van het voorbereid semen in de baarmoederholte, op het ogenblik van de ovulatie. • Hoe? • meestal milde hormonale stimulatie (Clomid) • echografische en hormonale monitoring
lntrauteriene inseminatie • vaststellen van de preovulatoire follikel(s) • toediening van hCG (5.000 I.U.) om de ovulatie uit te lokken • 1 inseminatie na 36-40 uur (intra-uteriene katheter) • spermavoorbereiding: gradiëntcentrifugatie • Kans op slagen? • afhankelijk van de spermakwaliteit • max 20-25% per cyclus ( voor diegenen die zwanger worden ) • Hoeveel maal? 4-6x
lntrauteriene inseminatie % zwangerschap 1 2 3 4 5 6
Casus 12 • Paar, man van 42 jaar, vrouw G1P0Abl van 39 jaar, secundaire infertiliteit sedert 6 jaar. • Patiënte werd in het verleden spontaan zwanger, doch liet een AAP uitvoeren, waarna gedurende 8 jaar een IUD. • Cyclus: regulair 27-34 dagen, ovulatoir, normale luteale fase, hormonaal: normaal, echografie: normaal • Semen: 2x normaal • HSG: bilateraal afgesloten eileiders • Te weerhouden diagnose na onderzoek: • Tubaire infertiliteit • Volgende onderzoek ?
Casus 12 • Laparoscopie: • -> evaluatie van de schade en mogelijkheid tot herstel • -> onherstelbaar • Behandeling? • In-vitrofertilisatie (IVF)
In-vitro fertilisatie (IVF) • Doel: Bevruchting buiten het lichaam (overbrugging van de afgesloten eileiders) • Hoe? 1. Ovariële hyperstimulatie 2. Eicelmaturatie 3. Eicelaspiratie (pick-up) 4. In-vitrofertilisatie 5. Embryo terugplaatsing 6. Ondersteuning luteale fase
In-vitro fertilisatie (IVF) 1. Ovariële hyperstimulatie: • onderdrukking hypofyse (GnRH agonist) • gonadotrofines (dagelijks gedurende tiental dagen) • monitoring: bepalen van het ogenblik waarop een maximaal aantal follikels een rijpe eicel bevatten (echografisch / hormonaal) 2. Eicelmaturatie: • toediening van hCG 5.000 I.U. 3. Eicelaspiratie (pick-up): • ongeveer 35 uur na hCG toediening • transvaginale punctie onder echografische controle (meestal lokale anesthesie)
In-vitro fertilisatie (IVF) 4. In-vitro fertilisatie: • incubatie van de eicellen met 10.000 voorbereide zaadcellen • na 24 uur: evaluatie 2 pronuclei • na 48 uur: evaluatie klieving embryo's (aantal dochtercellen of blastomeren, percentage fragmentatie). 5. Embryo terugplaatsing: • zoals een IUI • 1 à 2 (kwaliteit, leeftijd patiënte, aantal pogingen) 6. Ondersteuning luteale fase: • vaginaal progesterone ged. 14 dagen
Resultaten IVF Hangen af van • de leeftijd van de vrouw • aantal embryo’s ( 3 = 2 = 1 ? ? ) • kwaliteit embryo’s • (aantal voorgaande pogingen) UZG: 35% per gestarte cyclus 37% per transfer 18% miskraam 2% ectopische zwangerschap 80% evolutief: 90% eenlingen 10% tweelingen (<1% drielingen)
Casus 13 • Paar, man 26 jaar, vrouw GOPO 22 jaar, primaire infertiliteit sedert 6 maanden. • Cyclus: regulair 28 dagen, ovulatoir, normale luteale fase • Hormonaal: normaal, echografie: normaal • Semen: 2x azoöspermie: STAAL1 STAAL2 volume 4.1 ml 2.5 ml conc 0 milj/ml 0 milj/ml beweegL - - morf - - • Andrologisch onderzoek: kleine weke testes, gestegen FSH • Diagnose: primair hypogenitalisme. Geen etiologische behandeling mogelijk.
Extreme mannelijke infertiliteit • Behandeling ? • IVF met toepassing van ICSI (intracytoplasmatische sperma-injectie) met chirurgisch verkregen testiculaire spermatozoa. • Hoe? • 1. IVF procedure zoals hoger beschreven • 2. Testisbiopt en microscopische dissectie op zoek naar beweeglijke zaadcellen ( focale spermatogenese ) • 3. I.p.v. routine IVF, rechtstreekse injectie van elke rijpe eicel door telkens één zaadcel (ICSI). • Resultaat: indien zaadcellen gevonden worden, constante bevruchting van ongeveer 70% der eicellen en zwangerschapskansen na terugplaatsing ongeveer zoals bij andere ICSI patiënten.
ICSI • Indicatie: • 1. ernstige vormen van mannelijke infertiliteit (extreme OAT tot azoöspermie), waar IVF geen zin heeft • 2. gefaalde IVF (<20% der eicellen bevrucht) • Varianten: • MESA = microscopische epididymaire sperma aspiratie: aspiratie van zaadcellen uit de bijbal. • Indicaties: obstructieve azoöspermie (bvb. post sterilisatie) • TESE = testiculaire sperma extractie (testis biopsie) • Indicaties: idem + non-obstructieve azoöspermie (hypospermatogenese)
Cryopreservatie van embryo’s • Elke behandelingscyclus kan leiden tot meer embryo's dan kunnen worden teruggeplaatst. • Overtallige embryo s kunnen dan worden ingevroren, om in een later stadium te worden ontdooid en teruggeplaatst. • Voordelen: extra kansen met minimale inspanning • Nadelen: laag overlevingspercentage en ethische problemen
Preïmplantatie diagnostiek • Onderzoek van het preïmplantatie embryo op genetische afwijkingen bij paren met een hoog risico op een genetisch afwijkend kind. • Indicaties: • 1. geslachtsbepaling bij geslachtsgebonden ziekten • 2. mutatie onderzoek bij AD of AR overgedragen gendefecten (bvb. mucoviscidose) • Hoe ? IVF/ICSI behandeling en biopsie van het embryo op het 8-cellig stadium -> wegname 1 à 2 cellen en genetisch onderzoek -> terugplaatsing van niet aangetaste embryo's • aneuploïdie screening?
Enkele bedenkingen • IVF en ICSI in België: ongeveer 16.000 cycli/jaar • slechts ongeveer 50% van alle patiënten zullen uiteindelijk een geboorte meemaken • elke IVF/ICSI cyclus kost ongeveer 3.000 EUR waarvan grootste deel terugbetaald door RIZIV voor 6 cycli/leven in ruil voor rationeel terugplaatsingsbeleid. • elk IVF kind kost ongeveer 15.000 EUR (meerlingen !) • 2 à 3 % van alle geboorten in België zijn het gevolg van een IVF/ICSI behandeling • 20% van alle meerlingen zijn het gevolg van IVF/ICSI