190 likes | 881 Views
Behandeling alcohol-onttrekkings delier. S de Graaf 11-1-2011. Inleiding. Delirium tremens Life time prevalentie bij alcoholisten 5-10% Bij 5% van de alcoholisten ontstaat er een delier na stoppen, na gem 2-3 dagen Bij 50% van patienten met delirium tremens somatische comorbiditeit.
E N D
Behandeling alcohol-onttrekkings delier S de Graaf 11-1-2011
Inleiding • Delirium tremens • Life time prevalentie bij alcoholisten 5-10% • Bij 5% van de alcoholisten ontstaat er een delier na stoppen, na gem 2-3 dagen • Bij 50% van patienten met delirium tremens somatische comorbiditeit
Delirium tremens • Twee symptomencomplexen: • 1 Delier (vaak hyperalert) • 2 Autonome hyperactivatie: oa hypertensie, tachycardie, tremor, transpireren, koorts
Geschiedenis 1846
Geschiedenis (2) 1905
Geschiedenis (4) • Een experiment in 1955 (Isbell et al) maakt duidelijk dat het gaat om de onttrekking van alcohol (en niet intoxicatie of andere oorzaken)
Pathofysiologie • GABA-hypothese • Alcohol heeft een eigen bindingsplaats op de GABA-receptor en potentieert hun werking • Ontrekking leidt tot verlies van inhibitie, dus tot excitatie • Behandeling: GABA-erge middelen: benzodiazepnies, propofol • Zeer waarschijnlijk spelen ook andere neurotransmittersystemen een rol
Behandeling • 1 Preventie van een alcoholonttrekkingssyndroom • 2 Beginnend en licht alcoholonttrekkingssyndroom • 3 Alcoholonttrekkingsdelier
Behandeling • 1 Preventie van een alcoholonttrekkingssyndroom • 2 Beginnend en licht alcoholonttrekkingssyndroom • 3 Alcoholonttrekkingsdelier
PICO • P Alcoholontrekkingsdelier • I Benzodiazepines • C Anti-psychoticum • O Remissie delier
NVVP richtlijn Delier 2004 • Hoofdstuk 7: • Geen studies over behandeling van het alcoholonthoudingsdelier • Wel studies over behandeling van het alcoholonthoudingssyndroom (benzodiazepines zijn effectief) • Gevalsbeschrijvingen dat benzodiazepine mono-therapie niet voldoende is • Bij lichamelijk zieke alcoholisten is de oorzaak van het delier niet te achterhalen en is het advies haloperidol
NICE Alcohol use disorders 2010 • Geen wetenschappelijk bewijs voor behandeling, aanbevelingen gebaseerd op ervaring en consensus • Eerste stap: lorazepam (oraal) • Bij onvoldoende effect: lorazepam (parenteraal), haloperidol of olanzapine
Management of alcohol withdrawal delirium (2004) • Meta-analyse • Geen studies die neuroleptica vs placebo vergelijken • Geen studies die benzodiazepines vs placebo vergelijken • 5 controlled trials: sedativa vs neuroleptica • Analyse: relatieve risico op mortaliteit sedativa vs neuroleptica: 6,6 (95% BI: 1,2-34,7) • Advies: Benzodiapines eerste keus (verlagen mortaliteit, verkorten de duur en minder bijwerkingen)
Reactie Klijn en Van der Mast, 2005 • Advies gebaseerd op studies uit 1959-1972 • Voor 1998 geen studies naar onderscheid tussen alcoholonttrekkingsdelier en delier door andere somatische oorzaken (en maar 5% krijgt delier na onttrekking) • Destijds (chloor)promazine en perfenazine gebruikt en die worden niet meer gebruikt als behandeling (anti-cholenerg en anti-adrenerg) • Advies voor opgenomen patienten: zie onze richtlijn delier
Conclusie • Er bestaat geen evidence based behandeling voor een alcoholontrekkingsdelier (itt alcoholontrekkingssyndroom) • Aangezien voor opgenomen, somatische zieke alcoholisten geldt dat de oorzaak van het delier moeilijk te achterhalen is (50% somatische co-morbiditeit!), blijft de gebruikelijke delierbehandeling van kracht
Conclusie (2) • Dus behandel klinische patienten met delirium tremens ip ook met een haloperidol • Autonome hyperactivatie reageert goed op benzodiazepines, dus in de praktijk komt deze er toch vaak bij
Referenties • Prankerd J. Croton Oil in Delirium Tremens. ProvMedSurg J. 1846;10(17):189-92. • Broadbent W. A TherapeuticNote: ColdAffusion in Delirium Tremens. Br Med J. 1905;2(2322):8. • Erwin HJ. Oxygen in Delirium Tremens. J NatlMedAssoc. 1939;31(3):111-3. • IsbellH, Fraser HF, Wikler A, Belleville RE, Eisenman AJ. An experimentalstudy of the etiology of rum fits and delirium tremens. Q J Stud Alcohol. 1955;16(1):1-33 • Nederlandseverenigingvoorpsychiatrie, Van der Mast et al, Richtlijn delirium, 2004 • The National Clinical Guideline Centre for acute and chronic conditions (NICE), Rudd et al, ALCOHOL USE DISORDERS: DIAGNOSIS AND CLINICAL MANAGEMENT OF ALCOHOL-RELATED PHYSICAL COMPLICATIONS - Clinical Guideline 100, 2010 • Mayo-Smith MF, Beecher LH, Fischer TL, Gorelick DA, Guillaume JL, Hill A, et al. Management of alcohol withdrawal delirium. An evidence-basedpracticeguideline. Arch Intern Med. 2004;164(13):1405-12 • KlijnIA, van der Mast RC. Pharmacotherapy of alcohol withdrawal delirium in patientsadmittedto a generalhospital. Arch Intern Med. 2005;165(3):346 • Neuropsychiatrie in de praktijk, Meesters en Van Gool, Elsevier 2007: hst 3