Yeni doğan endokrin sistemi

1. Yeni doğan endokrin sistemi Prof Dr Olcay Evliyaoğlu

2. Ekstrauterin hayata geçiş: Korunmalı intrauterin ortam Plasenta yardımı intermittangıda sağlanımı Hipotermi, Hipoglisemi , Hipokalsemi Geçici substrat yetersizliği Ekstrauterin adaptasyon: -adrenal korteks, -otonom sinir sistemi(paraaortikkromaffin sistemini de içeren)

3. Kortizol deşarjı: Terme yakın zamanda. • Fetal adrenal kortizol yapımını arttırır • Kortizolden kortizona dönüşüm azalır.

4. KORTİZOL ARTIŞI • Surfaktan sentezi artar • Adrenomedüllerfentolamin N-metil transferaz(PNMT) akt. artar NE E • Hepatik dış halka iyodotironin MDI aktivitesi artarT4 T3 • Ductusarteriosusunprostaglandinlerehasssasiyetini azaltır ve kapanmasını kolaylaştırır • İnce bağırsağın transport proçesleri, enzim maturasyonu arttırır • Hepatik enzim maturasyonunu arttırır

5. Kortizol deşarjının ikincil etkileri • Artmış T3 düzeyleri • ß-adrenergicreceptorbağlanmasını uyarır ve akc de surfaktan sentezini arttırır, • Kahverengi yağ dokusunun NE duyarlılığını arttırır

6. Katekolamin artışı • Doğumla NE ,E, Dopamin yükselir • Kan basıncı yükselir, inotropik etki • Glukagon yükselir • İnsulin düşer • Esmer yağ dokusu termogenezi artar • Plazma serbest yağ asidi düzeyleri artar • Pulmoner sıvının mobilizasyonu • Surfaktansalınımı artar

8. Yenidoğan kahverengi yağ dokusu ve termogenez Kahverengi yağ dokusu yenidoğanın başlıca termogenez dokusudur. • En büyük kitleleri: böbrek ve adrenalleri çevreler • Daha küçük kitleler: mediastinum ve boyundaki kan damarlarını çevreler • Norepinefrin, ß-adrenerjik reseptörler ile, kahverengi yağ dokusunda termogenezi uyarır and dokunun en yüksek NE cevabı için tiroid hormonu gerekir

9. Kalsiyum homeostazı: • İntrauterin yüksek Ca’lu ortam  PTH baskılı ,kalsitonin artmış • Doğum Ca düşer PTH baskılı ,kalsitoninartmış • Postnatal uyum PTH yükselir, kalsitonin düşer Gecikmesi Yeni doğan hipokalsemisi

10. İlk birkaç gün Glomerüler filtrasyon azdır PTH’a renal cevap düşüktür Fosfat ekskresyonu sınırlıdır: Hiperfosfatemi

11. Premature PTH daha düşük Kalsitonindaha yüksek Böbrek fonk. daha immatür Hipokalsemi belirgin

12. Glukozhomeostazı • Düşük glukoz ve yüksek katekolamin düzeyleri glukagonsalınımını uyarır ve doğumdan 2 saat sonra plazma glukagon düzeyleri geçici pik yapar. • Doğumda plazma insulin düzeyleri düşüktür ve hipoglisemiye ikincil daha da düşme eğiliminde olur. • Erken glukagon ve katekolamin deşarjları hızlıca hepatik glikojen depolarını tüketir ve plazma glukozu normale doğumdan 12-18 saat sonra gelir ve glukoneogenezin yüksek plazma glukagon / insulin oranı altında maturasyonunu gerektirir • Doğumdan sonra ilk saatlerde glukagonsalınımı kademeli olarak artar özellikle protein beslenmesi ile.

13. Prematüre:Hipoglisemi daha ağır Glikojen depoları az Hepatik glukoneogenez yetersiz

14. Termbebekte glukozhomeostaz 5-7 gün • Preterm bebekte glukozhomeostaz1-2 hafta

15. Postnatal dönemde tiroid fonksiyonları • Doğumdan hemen sonra soğuk ve strese bağlı olarak • TSH ilk 30 dakikada 60-80 mIU/ml’ekadaryükselir • 1-2 güniçindegiderekazalır, • 5-7 güniçindeortalama değerlerineiner (<8 mIU/ml) • TSH’ınartmasınınhemenardından T3 ve T4 tirotoksikdüzeyevaracakkadarartar (İlk 24 saatte) • T4 : 15-19 g/dl, T3 :300 ng/dl • Bu olaya “fizyolojikhipertiroidism”denir